التوحید: تفاوت میان نسخه‌ها

موضوع كتاب روايات حضرت رسول خدا صلى‏الله‏عليه‏وآله‏وسلم و ائمه معصومين عليهم‏السلام، پيرامون توحيد و شناخت ذات و صفات و اسماء و افعال خداوند متعال و ديگر مباحث مهم كلامى است.

اين كتاب در شناخت خداوند متعال و معرفى ديدگاه شيعه درباره مباحث توحيد، كتابى ارزشمند است.

این کتاب در موضوع توحید به معنای عام آن مشتمل است بر بیان وحدانیت ذات الهی و بیان صفات ثبوتی و سلبی ذاتی و فعلی و نسبت آنها با ذات الهی و حدوث و قدم و نیز قضا و قدر و جبر و تفویض و مسائل و عناوین مرتبط با جبر و اختیار.

مباحث اخیر در دوره های بعد زیر عنوان افعال الهی و در حال حاضر عموما زیر عنوان عدل الهی در کتابهای اعتقادی بحث می شود .

 

== اعتبار کتاب ==

روايات آن نيز در بسيارى از مجموعه‏هاى روايى شيعه مانند بحار الانوار آمده و به آنها استناد شده است.

همچنین بر این کتاب شرح های متعددی توسط عالمان بزرگ نوشته شده است و این خود حاکی از اعتبار این کتاب نزد علماء است.

 

== انگيزه نگارش کتاب ==

***« إنّ الذى دعانى إلى تأليف كتابى هذا، أنّى وجدت قوماً من المخالفين لنا ينسبون عصابتنا إلى القول بالتشبيه و الجبر، لما وجدوا في كتبهم من الأخبار التى جهلوا تفسيرها، و لم يعرفوا معانيها، و وضعوها في غير موضعها، و لم يقابلوا بألفاظها ألفاظ القرآن، فقبّحوا بذلك عند الجهال صورة مذهبنا و لبسوا عليهم طريقتنا و صدوا الناس عن دين اللّه و حملوهم على جحود حجج اللّه، فتقربت إلى اللّه تعالى ذكره بتصنيف هذا الكتاب.» <ref>همان - صفحه 18.</ref>

**آنچه كه مرا به تأليف اين كتاب واداشت، اين بود كه ديدم برخى از مخالفان شيعه به خاطر مشاهده برخى از روايات موجود در كتابهاى شيعى كه نسبت به تفسير آنها جاهل و از معانيشان غافل بودند آنها را به ناحق تفسير و هيچ مقابله‏اى بين الفاظ آن روايات با الفاظ قرآن نكرده، ما را متهم به اعتقاد به تشبيه و جبر مى‏ كنند و از اين طريق، چهره‏اى مشوّه از مذهب ما به مردم جاهل ارائه داده، طريقت ما را بر مردم پوشانده و آنها را از دين خدا باز داشته و بر انكار حجتهاى خدا (ائمه طاهرين عليهم السلام)واداشتند. از اين‏رو، با قصد قرب الهى به كتابت اين كتاب پرداختم.

لا تقصر في الاشتهار عن الكتب الأربعة التي عليها المدار في هذه الأعصار وهي داخلة في إجازاتنا ، ونقل منها من تأخر عن الصدوق من الأفاضل الأخيار ، ولقد يسر الله لنا منها كتبا عتيقة مصححة.

كتاب‏هاى [[شيخ صدوق]] در شهرت در حد كتب اربعه مى‏باشند و در اجازات روايى ما از مشايخ بزرگ شيعه موجودند.بسيارى از علما و فقهاى شيعه از آنها روايت نقل كرده‏اند و به لطف خداوند نسخه‏هاى قديمى و تصحيح شده‏اى از آنها در اختيار ما مى‏باشد.» <ref>همان - صفحه7.</ref>

 

== شرح‏هاى كتاب ==

*2- شرح سيد نعمت الله بن عبدالله تستري که به أنس الوحيد في شرح التوحيد معروف است.

*3 - شرح امير محمد على نائب الصداره، كه آن را در شهر مقدس [[قم]] نوشته است.

 

== پانویس ==