قوم‌نگاری: تفاوت میان نسخه‌ها

«'''مردم نگاری''' Ethnographie» یکی از مهم ترین روش های پژوهش در مطالعات [[مردم‌شناسی]] است که بر مشاهده همراه با مشارکت در زندگی جامعه مورد مطالعه، مصاحبه و توصیف مبتنی است و با روش های کمی، پرسشنامه‌ای و مبتنی بر [[آمار]] در سایر [[علوم انسانی]] تفاوت دارد. در [[پژوهش]] مردم نگاری ، زمینه [[پژوهش]] و گروه انسانی باید محدود و کوچک باشد تا تعداد محدودی پژوهشگر از این طریق بتوانند منطقه را مورد مطالعه قرار دهند. از این روست که مطالعه مونوگرافی (تک نگاری) در حوزه مطالعات [[مردم شناسی]] اهمیت بسیار دارد. تحلیل مردم شناسانهٔ جنبه های مختلف گروه های انسانی مبتنی بر مطالعه مردم نگاری حوزه مورد بررسی است که به ویژگی های اقلیمی، اقتصادی، معیشتی، اجتماعی، خانوادگی، مذهبی، سیاسی، حکومتی، آیین ها و مراسم، اعتقادات و باورها، [[هنر]]، ادبیات شفاهی و سایر شئون و جزئیات و جنبه های زندگی می پردازد.<ref>بسنیه 4</ref>

مردم نگاری عبارت است از مطالعه دقیق و همه جانبهٔ تظاهرات مادی و غیر مادی فعالیت های انسانی در جامعه ای محدود. این تعریف و خصوصاً اصطلاحات «دقیق» و «همه جانبه»، باعث شده است که مردم نگاری و [[مردم شناسی]] اشتباه شود. اما عبارت «تظاهرات مادی و غیر مادی فعالیت های انسانی»، قلمرو مردم نگاری را محدود می کند. به تعبیری دیگر، مردم نگاری را می توان مطالعهٔ توصیفی مردم نامید. منتهی این توصیف دارای آن چنان نظم و ضوابط حساب شده ای است که می تواند جوابگوی مطالعات و تجزیه و تحلیل های بعدی قرار گیرد. مردم نگاری، معمولاً به طرح [[فرضیه]] و [[نظریه]] نمی پردازد. زیرا مردم نگاری ها به منزلهٔ گزارش هایی توصیفی برای به دست آوردن اطلاعات است و در نتیجه مقایسه، [[فرضیه]] و اظهار نظر یا [[نظریه]] در مراحل بعدی قرار دارد.<ref>روح الامینی 97</ref>

هدف مردم نگاری، تهیهٔ مونوگرافی و گزارش های نسبتاً کاملی از همه مسائل مربوط به یک واحد اجتماعی و قابل تفکیک است و نیز سبب می شود، [[مردم شناسی]] با روش «مقایسه ای» و ترکیب آن ها به نتیجه گیری کلی برسد.<ref>فربد 2</ref>

[[مردم شناسی]] و مردم نگاری دو رشته فرعی از انسان شناسی فرهنگی هستند. مردم نگاری صرفاً جنبه توصیفی داشته و فقط اطلاعاتی از [[فرهنگ]] ها را بدون هر نوع تفسیری ارائه می کند. [[مردم شناسی]] اطلاعات به دست آمده را طبقه بندی می کند و از دیدگاه انسان شناسی که مبتنی بر جریان [[تکامل]] انسان و رفتار انسانی است، ارائه می دهد و به تحلیل داده ها می پردازد تا صحت و سقم آن ها را که بیانگر روابط و کارکرد عوامل مختلف آن [[فرهنگ]] ویژه است، به دست دهد.<ref>ادیبی 14</ref>

آنچه را که تحت عنوان روش تحقیق مردم نگاری بیان می کنیم اشاره ای کلی به خطوط اصلی تحقیق است، زیرا روش تحقیق [[مردم شناسی]] مستلزم مطالعه نظرات و تحقیقات و تجربیات گوناگون مردم نگاران و شناخت مکاتب مختلف است و تنظیم یک فرمول یا دستورالعمل به عنوان روشی که به اصطلاح مختصر و مفید باشد، نمی تواند در تحقیقات مردم شناسی سرمشق کار قرار بگیرد. بنابراین به برخی از مفاهیم و نظرات مردم نگاران در مورد روش تحقیق اشاره می نماییم:

مهمترین اسناد و مدارکی که معمولاً در مطالعه و تحقیق [[مردم شناسی]] مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از: '''اسناد مکتوب''': یکی از راه های جمع آوری اطلاعات در یک جامعه، استفاده از قباله ها، عقد نامه ها، قراردادها و بطور کلی همه اسناد مکتوب است. این اسناد و مدارک نه تنها می تواند راهنمای مطالعه در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، خویشاوندی و اعتقادی باشد، بلکه در تحقیقات مردم نگاری نیز نقش بنیانی دارد. '''مدارک شفاهی''': یادداشت کردن اطلاعات شفاهی، افسانه ها، قصه ها، حوادث تاریخی و سایر جنبه های دانش عامه از جمله روش های جمع آوری اطلاعات است که گاه حائز کمال اهمیت است. '''عکس و صدابرداری''': [[تکنولوژی]] جدید دو امکان دیگر به ثبت و ضبط وقایع و امور تحقیقاتی افزوده است. فیلمبرداری از حرکات و حالات، امکان دیگری در بیان و تفسیر موضوعات مردم نگاری است و تهیه فیلم های مردم نگاری، کوششی مؤثر در شناختن و شناساندن جنبه های تکنیکی و تظاهرات فرهنگی جامعه است. '''جمع آوری ابزار و تشکیل موزه های مردم نگاری''': با توجه به اینکه شناخت ابزار و ادوات پایه مطالعات فرهنگی جامعه است، ایجاد، تکامل و انطباق ابزار، ادوات و نحوه کاربرد آن ها اولین و مهمترین قدم در مردم نگاری است. مردم نگار در کنار مطالعات دیگر، می کوشد که ابزار و ادواتی را که گویای تکنیک ویژه سنتی است جمع آوری کند و بدین ترتیب موزه های مردم نگاری حاصل رهاوردهای سفرهای تحقیقی است. وجود ابزار و ادوات در موزه ها، شناخت و مقایسه وسایل را آسان می کند و در صورت کامل بودن مجموعه وسایل، اجازه می دهد که میدان عمل ابزار، در غرفه های موزه بازسازی شود.<ref>روح الامینی 102، 104، 105، 107</ref>