'''داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی''' (NSAID) یکی از پرکاربردترین داروهای پزشکی هستند. این داروها باعث مهار سیکلواکسیژناز میشوند و سه خاصیت مهم کاهش التهاب، ضد درد و تب بر دارند .این گروه از داروها در دوزهای بالا اثرات ضد التهابی دارند.NSAIDها از اینرو منحصر به فرد هستند که غیر مخدر میباشند و اعتیادی ایجاد نمی کنندنمیکنند. [[ناپروکسن]]، [[آسپیرین]] و [[ایبوبروفن]] از جملهٔ این داروها محسوب می شود.
== دستهبندی ==
داروهای ضد التهاب غیر استروئید از دید ماده و ساختار پایه به گروههای زیر تقسیم میشوند:
خط ۲۴:
== عملکرد ==
[[آنزیم سیکلواکسیژناز]] باعث تبدیل [[اسید آراشیدونیک]] به [[پروستاگلاندین]]H2 میشود که پیشسازپیشساز سایر پروستاگلاندینها است . پروستاسایکلین و ترومبوکسان نیز از همین محصول سنتز میشوند. حداقل دو [[ایزوفرم]] سیکلواکسیژناز وجود دارد: Cox-۱ و Cox-۲
این داروها همچنین با تخفیف التهاب مسکنهای غیر[[مخدر]] بسیار خوبی هستند . مکانیسم اثرضد درد NSAIDها بخوبی شناخته نشده است . سنتز پروستاگلاندینها در دستگاه عصبی مرکزی توسط پیروژنها تحریک میشود که نتیجه آن بالارفتن درجه حرارت بدن می باشد. NSAIDها با مهار سنتز پروستاگلاندینها در دستگاه عصبی مرکزی باعث کاهش [[تب]] (antipyretic action) می شوند.
تفاوت بین [[آسپرین]] و سایر NSAIDها در این است که آسپرین بطور غیر قابل برگشت سیکلواکسیژناز را مهار میکند، در حالیکه NSAIDهای دیگر بطور برگشت پذیر سیکلواکسیژناز را مهارمی کنند . مهار غیر قابل برگشت سیکلواکسیژناز توسط آسپرین دورهٔ اثر طولانیتر ضد[[پلاکت|پلاکتی]]ی این دارو را توجیه می کند. از این خاصیت آسپرین در پیشگیری از [[سکته قلبی]] و [[سکته مغزی]] استفاده میشود .
این داروها در درمان بسیاری از بیماریها مانند [[استئوآرتریت]]، [[آرتریت روماتوئید]]، [[دیسمنوره]]، [[نقرس]]، [[آرتریت|آرتریتها]]ها،، دردهای مختلف اندامها، [[تب]] و غیره به کار می روند و فرمهای خوراکی، تزریقی، [[پماد]] و [[شیاف]] دارند . شایعترین عوارض جانبی این داروها عوارض گوارشی آن میباشد ولی عوارض کلیوی نیز دارند . [[مفنامیک اسید]]، [[ناپروکسن]] و [[سالیسیلات]] نیز از این گروه هستند .
== فرضیهی Cox-2 ==
Cox-۱ عمدتاَعمدتاً درسلولهای غیرالتهابی مانند سلولهای معده یافت می شوند، درحالی که Cox-۲ در سلولهای التهابی و [[گلبولهای سفید]] یافت می شود. مهار Cox-۱ باعث اختلال در انعقاد خون میشود . داروهای قدیمی این گروه مانند [[آسپرین]]، [[بروفن]]، [[دیکلوفناک]]، [[پیروکسیکام]] و [[ایندومتاسین]] هر دو ایزوفرم آنزیم سیکلواکسیژناز را مهار می کنند ( البته Cox-۲ را بیشتر مهار می کنند ) لذا هرچند کمی اختلال در [[انعقاد خون]] ایجاد می کنند ولی بیشتر اثرات ضدالتهابی و تب بر دارند . داروهای جدید این خانواده مانند [[سلکوکسیب]] و رافلوکسیب مهارکننده اختصاصی Cox-۲ هستند .
طیف فعالیت NSAID ها، بازتابی از توانایی آن ها در سركوبسرکوب هر دو ایزوفورم Cox-1 و Cox-2 آنزیم سیكلوسیکلو اكسیژناز است كه بهطور كلی محصولات آبشار آراشیدونیك اسید را كاهش میدهد. مشاهدهی این مطلب كه Cox-1 در تمام بدن وجود دارد ولی بروز Cox-2 محدود به تعدادی از بافتهای تخصصی شده است و طی التهاب القا میشود منجر به ایجاد این فرضیه شد كه Cox-1 عمدتاعمدتاً مسوول اثرات ناخواستهی گوارشی مهاركنندههای توام Cox-1 و Cox-2 است. و Cox-2 سنتز پروستانوئید ها را در طی پروسههای پاتولوژیك به عهده دارد. این فرضیه حاكی است كه مهاركنندههای توام Cox-1 و Cox-2 نظیر [[ایبوپروفن]] در دوزهایدوزهای درمانی هم اثرات درمانی و هم اثرات سمی دارند. در حالیكهحالیكه مهاركنندههای انتخابی Cox-2 باید اثرات درمانی بدون سمیت NSAIDs را داشته باشند. در حال حاضر در ایران [[سلکوکسیب]] دارویی است که در بازار وجود دارد و به شدت برای Cox-2 اختصاصی است و حد اقل تاثیر روی فعالیت Cox-1 را دارد.این داروها هرچند عوارض گوارشی کمتری دارند ولی عوارض کلیوی آنها مشابه مهارکنندههای غیراختصاصی Cox-۲ بوده و عوارض قلبی عروقی آنها حتی ممکن است بیشتر باشد.