قالی ترکمن: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
ابرابزار |
||
خط ۱:
== تاریخچه ==
'''قالی ترکمن''' گونهای [[قالی ایرانی]] و از [[صنایع دستی]] همین خطه<ref>منطقه</ref> است که امروز و در گذشته تولید می شده است.
# [[سالور]]
# [[ساریخ]]
خط ۷:
# [[یموت]]
# [[تکه]]
==فرش بافی ترکمن==▼
یموت های ایرانی در فرش بافی استاد و ماهر هستند و با ذوق بسیار دستبافته های با ارزشی می بافند. در میان بافته های طایفه ی یموت ، بافته های تیره آتابای در درجه ی اول اهمیت قرار می گیرد.و پس از آن نوبت به دستبافته های تیره جعفر بای می رسد.تیره ی کوچکی از این طایفه به نام [[کوگلان]] ها نیز به طور مطلق در ایران زندگی می کنند و بیشتر در کار خورجین بافی هستند.گروهی از افراد ایل تکه که بعد از [[انقلاب روسیه]] به ایران آمدهاند. بهترین فرش های ترکمنی را می بافند.فرش های آنها دو پوده بوده و با گره ترکی بافته می شوند.گاهی تارها را و به ندرت تمام [[الیاف فرش]] را از جنس ابریشم انتخاب می کنند. آنها دستبافته های مرغوب خود را به فروش نمی رسانند و طبق سنت به عنوان جهزیه ی دختران خود نگه می دارند.فرش های ترکمنی ایرانی از نظر تراکم نسبت به فرش های ترکمنی روسی متراکم تر و کوبیده تر است.▼
فرش های ترکمنی بر روی دستگاه های افقی (زمینی) بافته می شوند.از جمله طرح های معروف این ایلات می توان به ترکمن قاشقی،ترکمن آخال(بخارا) و یا طرح چشم غزال و همچنین طرح چهار فصل که مخصوص بافندگان ایل تکه است و از مشخصات آن این است که زمینه ی فرش با خاج کوچکی که در وسط آن طراحی شده به 4 قسمت تقسیم می شود.معمولا در بالا وپایین فرش های ترکمنی و بعد از [[حاشیه]] قسمت های اضافی بافته می شوند که شانه نام دارند و این کار در دیگر مراکز فرش بافی ایران رایج نیست.در روزگار گذشته بیشتر پشم های ترکمن صحرا با [[رنگ های طبیعی]] رنگ می شدند اما امروزه تا حدودی [[رنگ های شیمیایی]] نیز به کار می رود.فرش های ترکمن در اندازه های بین 1تا 12 متر مربع و در رنگ های قرمز لاکی،آبی سرمه ای،سبز پر رنگ،سفید و بژ بافته می شوند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=نصیری |نام=محمدجواد |کتاب=افسانه جاویدان فرش ایران | ناشر=فرهنگسرای میردشتی |سال=}}</ref>▼
بافندگان ترکمن پس از اینکه یک رج بافته شد،برای فشردن پود بر روی رج بافته شده و شروع رج بعدی،دونفری شانه(دفتین) را می کوبند و سعی می کنند ضرب پای اسبی را تقلید کنند که چابک سواری ترکمن با آن می تازد؛گاهی صدای پای اسب نزدیک وگاهی دور می شوند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=بلاغی |نام=ذبیح ا... |کتاب=نیازجان و قالی ترکمن | ناشر=فرهنگان |سال=}}</ref>▼
==رنگ در فرش ترکمن==▼
رنگ در فرش ترکمن محدود است.رنگ هایی که سابقا در فرش ترکمن استفاده می شده 5 رنگ بوده است : ▼
#سفید▼
#سیاه▼
#سبز تیره▼
#لاکی تیره▼
#لاکی متمایل به زرد اما این 5 رنگ بعدها توسط شخصی به نام نیاز محمد نیازی به 12 رنگ رسید و رنگ هایی که اضافه شد شامل : طوسی،دارچینی،عبایی،قهوه ای روشن،قهوه ای تیره،طلایی،نخودی،آبی آسمانی بودند.در زیر موادی که رنگ ها را از آن ها می گرفته اند؛ بیان شده است.▼
#لاکی:گرد ریشه ی روناس▼
#قهوهای:پوست گردو+ریشه روناس▼
#دارچینی:پوست گردو+روناس+پوست انار▼
#نخودی:زاج سفید+پوست انار▼
#طوسی یا موشی:زاج سیاه+پوست انار▼
#مشکی:پوست گردو+نیل▼
#زیتونی:پوست انار+برگ مو+پوست گردو<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=بلاغی |نام=ذبیح ا... |کتاب=نیازجان و قالی ترکمن | ناشر=فرهنگان |سال=}}</ref>▼
▲== فرش بافی ترکمن ==
▲
▲
▲بافندگان ترکمن پس از اینکه یک رج بافته
▲== رنگ در فرش ترکمن ==
▲# سفید
▲# سیاه
▲# سبز تیره
▲# لاکی تیره
▲# لاکی متمایل به زرد اما این
▲# قهوهای:پوست گردو+ریشه روناس
▲# دارچینی:پوست گردو+روناس+پوست انار
▲# نخودی:زاج سفید+پوست انار
▲# طوسی یا موشی:زاج سیاه+پوست انار
▲# مشکی:پوست گردو+نیل
▲# زیتونی:پوست انار+برگ مو+پوست گردو<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=بلاغی |نام=ذبیح ا... |کتاب=نیازجان و قالی ترکمن | ناشر=فرهنگان |سال=}}</ref>
== منابع ==
* فرش ایران. فضل الله حشمتی رضوی. چاپ سوم. دفتر
* افسانه جاویدان فرش ایران. محمدجواد نصیری. فرهنگسرای میردشتی
* نیازجان و قالی ترکمن. ذبیح ا... بلاغی. فرهنگان
{{قالی ایرانی}}
|