تمیستوکلس: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تمیستوکلتِمیستوکلِس''' (به [[{{یونانی]]: '''|Θεμιστοκλῆς''')،}} پسر نئوکلس و سیاستمدار و سردار پرنفوذ [[آتن]] بود. تمیستوکلتمیستوکلس با تقویت [[نیروی دریایی]] آتن پیش از حمله [[خشایارشا]]، نقش بزرگی در شکست ایرانیان در [[نبرد سالامیس]] داشت. او همچنین فرمانده آتنی‌ها در [[نبرد ترموپیل]] بود.

پس از شکست ایران در [[نبرد ماراتون]]، آتنی‌ها انتظار انتقام پارسیان را داشتند و تمیستوکلتمیستوکلس قسمت عمده‌ای از ثروت آتن را در راه تقویت بحریه صرف کرد و جهازات جنگی تازه و مهم ساخت.<ref>زرین کوب، ص ۱۶۳</ref>

== تشویقمتحد کردن یونانیان به مقاومت در برابر سپاه خشایارشا ==

[[هرودوت]] می‌نویسد، هدف لشکر کشیلشکرکشی خشایارشا ظاهراً آتن ولی منظور اصلی او در واقع تسخیر سراسر یونان بود. اقوام متعدد یونانی از دیرباز به این راز پی برده بودند اما خطری را که در پیش بود با نظر مختلف می‌نگریستند. بعضی‌ها سر تسلیم فرود آورده در نتیجه مطمئن بودند که از ناحیهٔ مهاجمان چندان صدمه نخواهند دید. بعضی دیگر طرفدار مقاومت ورزیدن بودند اما اغلب مردم یونان علاقه‌ای به جنگ و ستیز نداشتند بلکه برعکس آمادهٔ سازش و تسلیم بودند.

آتنی‌ها نظر کاهن بزرگ و پیشگویی او را خواستار شدند. هاتف پیشگوئی رسیدن نکبت و ادبار را کرد. همه چیزی نمانده بود که از فرط بیچارگی تن به [[قضا و قدر]] بدهند اما تمیستوکلتمیستوکلس قدم پیش نهاده، اظهار کرد «اگر قول غیبگو دلالت بر شومی می‌کند، این شومی متوجه آتنی‌ها نیست بلکه در واقع مربوط به مهاجمان است.». آتنی‌ها تعبیر تمیستوکلتمیستوکلس را ترجیح داده، دل به مبارزه و فداکاری بستند.<ref>هرودوت، از ص ۳۹۲ تا ص ۳۹۴</ref>

== راهبرد تمیستوکل در جنگ سالامیس ==

تمیستوکلتمیستوکلس پیشنهاد ماندن و نبرد در تنگهٔ سالامیس را مطرح کرد وی گفت نبرد در محلی تنگ و محدود به نفع ما خواهد بود و در پهنای دریا به سود دشمن. همچنین جزیرهٔ سالامیس که ما زن و فرزندان خود را به آنجا برده‌ایم تحت مراقبت خواهد بود.

عده‌ای معتقد بودند که این کار بیهوده‌است که برای دفاع گوشه‌ای از کشوری جانبازی کنند که قلبش [[آتن]] همهم‌اکنون اکنوندر دردستدست دشمن است و جهازات باید در دریا برای دفاع بکوشند.

در آن حین و حال تمیستوکلتمیستوکلس که تهدید این دسته را جدی دید آهسته از جلسه بیرون آمدهآمده، مأموری را سوار قایق به طرف جهازات ایران فرستاد با دستور لازم که در ورود به مقصد چه بگوید. وی نزد فرماندهان پارسی آمده گفت «من از جانب فرمانده آتنی که خیرخواه پادشاه و طالب فتح شماست پیامی سری دارم. او دستور داد به اطلاع شما برسانم که ترس و واهمه یونانی‌ها را عاجز ساخته در نظر دارند همین که هوا تاریک شود راه فرار درپیش گیرند. اکنون باید کاری کنید که آنها از چنگ شما بیرون نروند و اگر بی‌درنگ برایشان نتازید فرصتی بسیار گرانبها را برای پیروزی از دست خواهید داد. درحال حاضر ایشان به خون هم تشنه‌اند و ضد شما برنخواهند خاست بلکه خواهید دید که عملاً طرفداران پادشاه کار دیگران را خواهند ساخت.» پارسیان حرفش را باور کردند و فرمان آماده باش جهازات صادر شد.<ref>هرودوت، از ص ۴۴۸ تا ص ۴۴۹</ref>

یونانیان در جزیره سالامیس گیر افتادند و لذا گفتند یا باید در همین جا مقاومت کنیم یا نابود شویم و این همان چیزی بود که تمیستوکلس می‌خواست. [[نیروی دریایی ایران]] برخلاف کشتی‌های یونانی که آرایش صف را اختیار کرده بودند به دلیل تنگی جا بطور ستونی اقدام به حمله کرد و ناگهان زیر آتش نیروهای دشمن قرار گرفت. جنگ تا شب ادامه داشت و در این جنگ بیش از نیمی از کشتیهای ایران نابود شد و لذا سپاه ایران اقدام به عقب نشینی کرد. یونانیان که ابتدا متوجه پیروزی خود نشده بودند در صبح روز بعد با شگفتی دیدند که از کشتیهای ایرانی خبری نیست!. تمیستوکلس بعد از این پیروزی گفت «حسادت خدایان نخواسته که یک شاه واحد بر آسیا و اروپا حکمرانی کند.»

== سرانجام تمیستوکل ==

پس از پیروزی در سالامیس، تمیستوکلتمیستوکلس با مقامات آتنی دچار اختلاف شد و چند سالی را به حالت تبعید در [[آرگوس (شهر)|آرگوس]] زیست. سپس [[اسپارت]] او را به خیانت و همدستی با ایران متهم کرد و خواستار محاکمه‌اش شد. تمیستوکلتمیستوکلس از یونان گریخت و به دربار هخامنشیان پناهنده شد.<ref>[: "Themistocles." Encyclopædia Britannica. Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2010.]</ref> [[اردشیر یکم (هخامنشی)|اردشیر یکم]] نیز حکومت [[ماگنزیای مئاندر]] و چند شهر دیگر [[آسیای صغیر]] را به او سپرد. پس از درگذشت تمیستوکل،تمیستوکلس، خانواده‌اش توانستند به آتن بازگردند.