کرنک: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: ۴۰ میان‌ویکی |
مطالب بیشتر درباره معابد کارناک و لوکسور |
||
خط ۱۱۶:
[[رده:اقصر]]
[[رده:مناطق مسکونی در استان اقصر]] معبد کارناک
قدمت این معبد عظیم به4000 سال پیش می رسد. زمانی که حاکمان شهر تبس توانستند به کمک خدای آمون بر دشمنان داخلی پیروز شده و سلسله دوازدهم را پایه گذاری کند، به خواست کاهنان دستور ساخت معبد بزرگی برای پرستش خدای امون در شهر تبس صادر کردند.با اتحاد حاکمان تبس و مصر علیا خدای شهر تبس هم با خدای قدرتمند شهر هلیوپلیس (رع-خدای افتاب)پیوند داده شد و پس از آن خدای آمون –رع نامیده شد.
البته این معبد تنها مختص خدای آمون نیست،بلکه شامل ترکیب گسترده‌ای از معابد کهن، کوچک، برج‌ها و ساختمان‌های دیگر مربوط به مصر باستان است.داخل این مجموعه نیایشگاه های کوچکتری هم برای تعدادی از خدایان چون خونسو،مآت،آزیریس و پتاه ساخته شده است.این معبد بزرگ به طول 1500 و عرض 800 متر بزرگترین معبد باستانی دنیا محسوب می شود. نام مجموعهی کرنک گرفته شده از روستایی به نسبت جدید در نزدیکی آن به نام الکرنک در حدود ۲٫۵ کیلومتری شمال لوکسور (اقصر) است.
در نزدیکی معبد کارناک و به دستور رامسس دوم،اسکله ای در ساحل رود نیل ساخته شده است.این اسکله احتمالا برای پهلو رفتن کرجیهایی بوده که هدایا و مجسمه های معبد را حمل می کردند.در دو سوی خیابان ورود به معبد ده ها مجسمه ابوالهول با سر قوچ و بدن شیر قرار دارد.روایت است که روزی شو(خدای هوا)از آمون خواست تا از نها درآید ،پس آمون قوچی را سر برید و با سر قوچ پدیدار شد.پس از آن قوچ نماد خدای آمون شد و به همین مناسبت کاهنان هر سال تعدادی قوچ برای ظهور خدای آمون قربانی می کردند.آنان در موقع جشن اٌپت، در دومین و سومین ماه از فصل طغیان نیل ،یک حرکت دسته جمعی تشریفاتی از معبد کارناک به معبد لوکسور با کرجی مقدس خدا انجام می دادند:
Ipet-resit ,or ‘private chambers to the south (of Amun)
این مجوعه،یک موزه وسیع در هوای آزاد است و بزرگ ترین مکان مذهبی باستانی در جهان است.اعتقاد بر این است که این مکان،دومین مکان پر بازدید تاریخی در مصر پس از مجموعه اهرام جیزه در نزدیکی قاهره است. کرنک از چهار بخش اصلی تشکیل می شود که در حال حاضر تنها بزرگ ترین آن برای عموم و مردم باز است. کرنک بیشتر به عنوان حوزه ی آمون-رع شناخته شده، زیرا این تنها قسمتی است که بیشتر بازدید کنندگان به طور معمول می بینند. سه قسمت دیگر،حوزه ی موت،حوزه ی مونتو و معبد آمنحوتب چهارم بر همگان بسته شده‌اند. همچنین چند معبد کوچک و محراب به حوزه موت، حوزه آمون-رع و معبد اقصر یا معبد لوکسور متصل شده‌اند.
حوزه موت بسیار باستانی است؛ این حوزه اختصاص داده شده به زمین و خدای آفرینش، ولی هنوز این حوزه ترمیم نشده است. معبد اصلی، نابود شده بود و قسمتی از آن به دست هاتشپسوت ترمیم شده بود. اگر چه فرعون دیگری اطرافش را به منظور تغییر مرکز یا جهت گیری منطقه ی مقدس،ساخت؛ شاید خیلی از بخش های آن از ساختمان برداشته شده و برای ساختمان های دیگر استفاده شده باشد.
تفاوت کلیدی بین کرنک و بسیاری از معابد و مکان های دیگر مصر این است که در طول زمان توسعه یافته و مورد استفاده قرار گرفته است. ساخت معابد در دوران پادشاهی میانه مصر آغاز شد و در دوران بطلمیوسی ادامه یافت؛ اگر چه بسیاری از ساختمان‌های موجود از زمان پادشاهی نوین هستند. تقریبا سی نفر از فراعنه به ساختمان هایشان کمک کردند و قادر ساختند تا به یک اندازه،پیچیدگی و تنوعی برسد که در هیچ مکان دیگری یافت نمی شود. بعضی از ویژگی های منحصر به فرد کرنک واقعا بی نظیر اند، ولی اندازه و تعداد ویژگی ها سخت و طاقت فرسا هستند.
تکمیل این معبد که ساخت آن در زمان فراعنه سلسله دوازدهم آغاز شده بود تا سلسله بیست و پنجم به طول انجامید.طی 1300سال بسیاری از فراعنه یادبودها و بناهایی به این معبد اضافه کرده و آنرا گسترش دادند.البته برخی هم برای ساخت بنای جدید،بناهای قدیمی را تخریب می کردند که آثار آنها در کاوشهای باستان شناسان به دست آمده است.ولی آنچه مشخص است اینکه معابد به ترتیب زمانی اضافه شده اند،به طوری که هرچه از دروازه ورودی جلوتر می رویم،به معابد سلسله های پیشین می رسیم.دقیقا مشخص نیست که دیوار عظیم ورودی معبد(به ارتفاع43 متر،عرض113 متر و پهنای 15 متر)در چه دوره ای ساخته شده،اما برخی ساخت آنرا به پسماتیک اول (از فراعنه سلسله 30)و برخی هم به حاکمان دوره بطالسه نسبت می دهند.تنها در دوره آخن آتون(فرعون یکتا پرست) ساخت این معابد که برای پرستش خدایان دروغین ساخته می شد متوقف گردید.
با عبور از دروازه اول وارد محوطه ای می شویم که در آن نیایشگاه هایی به دستور ستی دوم و رامسس سوم(فراعنه سلسله 19)ساخته شده و مجسمه بزرگی به ارتفاع 15 متر از رامسس دوم که مجسمه کوچک ملکه نفرتاری جلو پای رامسس دیده می شود، در آنجا قرار دارد.
تالار ستوندار هیپوستل پس از دروازه دوم قرار دارد. این تالار ،دیدنی ترین و معروف ترین بخش معبد محسوب می شود ؛یک راهروی بزرگ با مساحت ۵٬۰۰۰ متر مربع و ۱۳۴ ستون عظیم در ۱۶ ردیف منظم. ۱۲۲ تا از ستون ها دارای ۱۰ متر ارتفاع اند و بقیه ی ۱۲ ستون،دارای ۲۱ متر ارتفاع و با قطری بیش از ۳ متر هستند. فرسب های سقف این ستون ها با ۷۰ تن وزن تخمین زده می شوند.
. چشم‌اندازی از سالن دارای سقف مبتنی بر ردیف ستون بزرگ در حوزه آمون-رع
12 ستون اصلی این تالار با ارتفاع 21 و قطر 5.3 متر به دستور آمنحوتپ سوم و بقیه در زمان هورمحب(از فراعنه سلسله 18)ساخته شده اند. سپس در زمان ستی اول روی ستونها نقش هایی حک شده و در زمان رامسس دوم تزیین ستونها به پایان رسیده است.اهدإ نشان پادشاهی از طرف خدای آمون به ستی اول و صحنه هایی ازنبرد رامسس دوم با هیتی ها و نوبیها از جمله تزییناتی است که روی این ستونهای عظیم حک شده است.
یک پانوراما از حاشیه زینتی در حوزه آمون-رع
.
با عبور از دروازه سوم به محوطه ای می رسیم که معابد فراعنه سلسله 18 در آنجا ساخته شده است.تالار ستوندار ملکه هتشپسوت و نیایشگاه فرعون تحوتمس سوم و توتانخامون از جمله آثار به جا مانده در بخش مرکزی معبد است.بسیاری از تصاویر صورت هتشپسوت در مراسم تاجگذاری و تطهیر او توسط خدایان به طور عمدی خراب شده است.برخی عقیده دارند،این کار توسط تحوتمس(توتموز)سوم انجام شده تا انتقام غضب تخت سلطنتش را از ملکه گرفته باشد.
در محوطه ورودی دو ستون هرمی بلند(ابلیسک)به ارتفاع 21 از سنگ یکپارچه به چشم می خورد که یکی متعلق به ملکه هتشپسوت و دیگری متعلق به تحوتمس دوم(همسر هتشپسوت و پدر نحوتمس سوم)است.مصریان باستان این ستونها را برای دفع نیروهای شیطانی و جذب نیروهای خیر در ورودی معبد قرار می دادند و روی آن نیایش هایی در مدح خدایان حک می کردند.همچنین در بخشی از محوطه ،نقش هایی از جشن پیروزی تحوتمس سوم بر شورشیان سوری حک شده است.
temple of Luxor معبد لوکسور (معبد القصر)
معبد لوکسور در فاصله 2 کیلومتری جنوب معبد کارناک در بخشی از شهر تب که در کرانه شرقی رود نیل قرار دارد، ساخته شده است. این دو معبد توسط خیابان ابوالهول به هم متصل می شدند. ساخت معبد لوکسور که در زمان آمنحوتب سوم ( از فراعنه سلسله 18) در وقف خدایان سه گانه تبس (امون،موت و خونسو یا چونس ) شروع شده بود توسط پسرش اخناتون (که مخالف پرستش خدایان دروغین بود )متوقف شد. رامسس دوم (سلسله 19 )نیز حدود صد سال پس از ساخت نخستین بناها در این مجموعه، آن را گسترش قابل ملاحظه‌ای داد و تصمیم گرفت کار ناتمام را به پایان برساند. در ورودی این معبد دو مجسمه بزرگ از رامسس (هر یک به ارتفاع15متر )به همراه یک ستون هرمی سنگی (ابلیسک) به ارتفاع 24 قرار دارد که بر روی آن نیایش هایی در مدح خدای هوروس نوشته شده است. البته قبلا در این مکان دو ستون هرمی وجود داشته که فرانسوی ها یکی از آنها را به موزه کنکورد پاریس منتقل کرده اند.
بر دیوار برج معبد تصاویری از پیروزی رامسس در نبرد کادش حک شده وسروده هایی از دلاوری ها او در این جنگ نوشته شده است.احتمالا نیایشگاه رامسس در بخش جنوبی معبد قرار داشت ولی از آنجا مسجدی به نام ابوحقاق روی خرابه های معبد ساخته شده که باستان شناسان تا کنون نتوانسته اند در آنجا به کاوش بپردازند.
در ایوان جنوبی محوطه ، ستون های ایوان عبادتگاه رامسس دوم قرار دارد و بین هر دو ستون مجسمه سنگی بزرگی از فرعون قرار دارد.
تالار آمنحوتب با ستون های بلند به ارتفاع20 متر پشت نیایشگاه رامسس قرار دارد. روی 14 ستون بلند و پاپیروسی شکل این عبادتگاه (هر یک به ارتفاع حدود 16 متر) به دستور توتانخامون وهورمحب (از فراعنه سلسله 18) نقشهای تزیینی از جشن سالیانه ظهور خدای آمون حک شده است .
این مجموعه معابد در اواخر دوران فراعنه رو به ویرانی گذاشت و پس از تصرف مصر توسط اسکندر کبیر، بخش‌هایی از آن در سال 320 پیش از میلاد مورد بازسازی کلی قرار گرفت. در دوران حکومت رومیان در مصر، این مجموعه معابد به عنوان مکانی برای برگزاری مراسم حکومتی مورد استفاده قرار می‌گرفت. در سال‌های بعد، این محوطه تاریخی به حال خود رها شد، چنان که پس از تصرف مصر از سوی اعراب مسلمان بخش اعظم اعظم آن زیر گل و لای پنهان شده بود. این امر در طول قرون آتی نیز ادامه یافت، چنان که در قرن سیزدهم میلادی مسجد ابوحقاق بر فراز این محوطه ساخته شد.
در کنار راه ورودی معبد در جبهه شمالی آن، ردیفی از مجسمه‌های کوچک با سر انسان و بدن شیر قرار دارد که هنوز هم در معرض دید توریست‌های بی‌شماری است که هر روز از این مجموعه دیدن می‌کنند.
منبع:اسرار تمدن مصر باستان – نویسنده: بهنام محمد پناه – انتشارات سبزان
| |||