ویکی‌پدیا

تاریخ جمهوری آذربایجان: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
خنثی‌سازی ویرایش 12492718 توسط Togrol (بحث)
Rotlink (بحث | مشارکت‌ها)
گشت خودکار
۲٬۲۵۱ ویرایش‌ها
جز fixing dead links
خط ۳:
سابقه حضور بشر در جمهوری آذربایجان به هزاران سال قبل باز می‌گردد. کاوشهای غار آزیخ در بخش [[فضولی]] وجود آثاری از زندگی بشر به قدمت ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار سال را نشان می‌دهد.<ref>[http://www.azer.com/aiweb/categories/magazine/42_folder/42_articles/42_azikhcave.html Jawbones and Dragon Legends: Azerbaijan's Prehistoric Azikh Cave by Dr. Arif Mustafayev<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> سنگ‌نگاره‌های [[قبوستان]] نیز تاریخی ۱۲ هزارساله دارند.
 
در قرن نهم قبل از میلاد [[سکاها]] در این ناحیه‌ای که هم اکنون جمهوری آذربایجان نامیده می‌شود، سکنی گزیدند. به دنبال آنان [[مادها]] وسپس هخامنشیان به رهبری [[کوروش]] بر منطقه حاکم گشتند. با حمله [[اسکندر]] دوران حکمرانی حاکمان وابسته به او در منطقه آغاز شد اما در دوره‌هایی حاکمان محلی با دادن خراج حکومتهای محلی خود را برپا می‌داشتند.<ref>httphttps://archive.is/20121212005248/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0014)</ref>
 
=== دوره باستان ===
خط ۹:
[[پرونده:Ancient Gabala01.jpg|thumb|240px|دروازه‌های شهر [[قبله (جمهوری آذربایجان)|قبله]] پایتخت [[آلبانیای قفقاز]]]]
 
در فاصله قرن اول تا سوم میلادی رومیان بر این منطقه مسلط شدند و نام آن را آلبانیا نهادند<ref>httphttps://archive.is/20121213090426/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0015)</ref> در این دوران پادشاهی مسیحی [[آلبانیای قفقاز]] پدیدار شد اما در سال ۲۵۲-۲۵۳ پس از میلاد به دست [[شاپور اول]] ساسانی افتاد.<ref>http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/v1f8/v1f8a022.html Iranica</ref> کشمکش برای به دست گرفتن کنترل منطقه بین [[روم]]یها، پادشاهان ساسانی و حکام محلی ادامه داشت. و قدرت بین آنها دست به دست می‌شد.<ref>http://www.caucasianhistory.org/eng Caucasian Albania</ref>
 
=== دوره اسلام ===
خط ۳۳:
[[پرونده:SV100248.jpg|thumb|200px|ساختمانی تاریخی در شهر [[باکو]]]]
 
پس از انعقاد پیمان [[عهدنامه گلستان|گلستان]] و [[عهدنامه ترکمنچای|ترکمانچای]] میان [[ایران]] و [[روسیه]] تزارهای کنترل منطقه قفقاز را در دست گرفتند اما همچنان نفوذ فرهنگی و معنوی ایران و [[عثمانی]] در منطقه بیشر از نفوذ روسیه بود. در این دوره روسها سرمایه گذاری بسیار کمی در این ناحیه می‌کردند. اما با استخراج نفت توجه به آذربایجان بیشتر گردید و اقتصاد محلی رونق گرفت.<ref>httphttps://archive.is/20121212025029/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0017)</ref>
در این دوره جمعیت شهر باکو به طور فزاینده‌ای افزایش یافت و مهاجران [[روس]] یک سوم جمعیت شهر را تشکیل می‌دادند. [[ارامنه]] نیز به عنوان عمال روسها در دوایر رسمی مشغول بودند. اینگونه تضادهای اجتماعی باعث وقوع شورشهایی در سال ۱۹۰۵ میلادی شد.<ref>httphttps://archive.is/20121212001205/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0018)</ref>
 
=== سقوط تزارها و استقلال آذربایجان ===
خط ۴۱:
در آغاز قرن بیستم با رشد صنایع، تفکرات اصلاح طلبانه در آذربایجان شکل گرفت. در سال ۱۹۰۳ میلادی حزب چپگرای همت با هدف دفاع از زبان و فرهنگ آذربایجانی تشکیل شد. حزب کوچک بلشویک نیز وجود داشت که بیشتر تحت کنترل روسها و ارامنه بود.
 
در سال ۱۹۱۲ با انشعاب در حزب همت [[حزب مساوات]] شکل گرفت. به دنبال سقوط تزارها حزب بلشویک که متشکل از ارامنه و روسها بود سعی در تشکیل دولتی کمونیستی داشتند که با مخالفت مردم مسلمان و تشکیل ارتش اسلام این حرکت ناکام ماند سرانجام در روز ۱۸ می‌سال ۱۹۱۸ جمهوری آذربایجان با عنوان [[جمهوری دمکراتیک آذربایجان]] توسط [[محمدامین رسولزاده]] رهبر حزب مساوات اعلام استقلال خود اعلام کرد.<ref>httphttps://archive.is/20121212060203/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0018)</ref><ref>[http://www.azstat.org/publications/azfigures/2007/en/001.shtml#t1_2 The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
این حکومت اولین حکومت جمهوری در میان کشورهای مسلمان بود. تلاش [[جمهوری دمکراتیک آذربایجان]] برای آغاز گفتگوهای اتحاد با ایران باهجوم بلشویکها ناکام ماند و این کشور نوبنیاد تنها دوسال پس از کسب استقلال تحت سلطه اتحاد جماهیر شوروی درآمد.<ref>httphttps://archive.is/20121212013641/lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query2/r?frd/cstdy:@field(DOCID+az0019)</ref>
 
=== در اتحاد جماهیر شوروی ===
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/تاریخ_جمهوری_آذربایجان»