جریان اقیانوسی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات: حذف از رده:ویکیسازی رباتیک |
جز ویرایش به وسیلهٔ ابزار خودکار ابرابزار |
||
خط ۱:
[[پرونده:Ocean currents 1943 (borderless)3.png|بندانگشتی|چپ|350px|جریانهای دریایی (۱۹۴۳)]]
[[پرونده:Ocean surface currents.jpg|بندانگشتی|چپ|350px|جریانهای مهم دریایی.]]
'''جریان اقیانوسی''' یک جریان آب در درون یک اقیانوس میباشدجریانها رودهایی هستند که دمایشان از دمای اقیانوس کمتر یا بیشتر است. این جریانها غالباً به شکل یک دایره بوده و یا یک چرخه کامل را طی میکنند. یکی از مهمترین و معروفترین جریانهای دریایی، جریان [[گلف استریم]] است که باعث انتقال هوای گرم از یک نقطه زمین به نقط دیگر میشود.
== تاریخچه ==
وجود جریان در اقیانوسها توسط دریانوردان کشف شده است. در اوایل قرن هیجدهم ناخدایان کشتیهای تجارتی آمریکا از وجود [[گلف استریم]] و مسیر آن با خبر بودند و موقع سفر به اروپا از نیروی آن استفاده میکردند. اولین طرح از جریان گلف استریم در سال
عوامل ایجاد کننده جریانهای اقیانوسی
عوامل مختلفی در ایجاد جریانها شرکت دارد، ولی نقش عمده با بادهای غالب است. در قلمرو بادهای غالب جهت جریانهای سطحی با [[جهت باد]] یکی است. برخورد جریانها به سواحل یا برآمدگیهای زیر آب مسیر آنها را عوض میکند. علاوه بر آن جریانهای اقیانوسی نیز مثل هر متحرک دیگر در سطح
در حوضه [[قطب شمال]] تبخیر به علت سرمای زیاد فوقالعاده ناچیز است از طرف دیگر رودهای بزرگ آسیا و اروپا مقدار زیادی آب به آن وارد میکند در نتیجه سطح آن نسبت به سطح عمومی کمی بالاتر است و به همین علت اختلاف سطح جریانهایی ایجاد میشود که آبهای اضافی را به [[اقیانوس اطلس]] و آرام تخلیه میکند.
سطر ۱۱ ⟵ ۱۲:
در [[دریای مدیترانه]] تبخیر بیشتر از میزان آبی است که بوسیله رودها و باران به آن وارد میشود. در نتیجه برای جبران این کمبود آبهای اقیانوس اطلس در سطح به طرف مدیترانه جریان مییابد. آبهای گرم و شور گلف استریم وقتی به آبهای سرد قطبی میرسد در اثر سرد شدن سنگینتر شده به اعماق فرو میرود. جایی که دو جریان اقیانوسی به همدیگر نزدیک میشوند آبها به عمق میرود و برعکس در جایی که دو جریان از هم دور میگردد آبهای اعماق به سطح اقیانوس بالا میآید.
== جریانهای بزرگ سطحی ==
=== اقیانوس اطلس ===
در دو طرف منطقه آرام استوایی بادهای آلیزه آبهای سطحی اقیانوس را به سمت مغرب میراند، در نتیجه دو جریان در طرفین استوا ایجاد میشود. این دو به نام [[جریان استوایی شمالی]] و جریان استوایی جنوبی موسومند. بین این دو
=== اقیانوس آرام ===
در [[اقیانوس آرام]] جریان استوایی بین مدار
=== اقیانوس هند ===
در [[اقیانوس هند]] نقش باد در تشکیل جریانها به روشنی دیده میشود. در این اقیانوس جهت و سرعت جریانها به تبعیت از بادهای موسمی تغییر میکند. در زمستان [[نیمکره شمالی]] در شمال استوا جریانی به سوی غرب از جنوب [[خلیج بنگال]] و [[دریای عمان]] گذشته به سواحل سومالی میرسد. در جنوب از حدود [[خط استوا]] تا شش درجه عرض جنوبی ضد جریان استوایی از غرب به شرق حرکت میکند. این جریان از برگشت جریان قبلی تشکیل شده که در منطقه آرام استوایی جریان دارد.
=== حوضه قطب شمال در اطراف خشکی قطب جنوب ===
در حوضه قطب شمال حرکت آبها مدار بستهای را تشکیل میدهد که یک جهت حرکت آن بر خلاف جهت حرکت عقربههای ساعت است. از این جریان بزرگ سه [[جریان انحرافی]] به طرف جنوب منشعب میشود و یکی از طریق [[دریای برینگ]] به اقیانوس آرام و دو جریان به نامهای [[گرینلند]] شرقی و لابرادور به اقیانوس اطلس وارد میشود.
سطر ۲۳ ⟵ ۲۶:
در اطراف خشکی [[قطب جنوب]] دو [[جریان گردابی]] در جهت عکس یکدیگر در حرکت است. جهت آنها با جهت بادهای غربی و بادهای شرقی مطابقت میکند. جریان غربی در مجاورت قاره و جریان شرقی در شمال آن است. حد فاصل بین این دو جریان منطقه واگرای قطب جنوب است که در آنجا آبهای اعماق به طرف بالا جریان دارد.
== جریان عمقی اقیانوسها ==
جریانهای گرم سطحی هر مسیری داشته باشند، بالاخره آب خود را به نواحی قطبی میبرند. این آب در نواحی قطبی سرد و سنگین شده پس از اینکه در اعماق فرورفت به طرف استوا جریان مییابند. کیفیت جریانهای عمقی بطور دقیق معلوم نشده است. به نظر میرسد که در اعماق
== مشهورترین جریان عمقی ==
در اکثر تنگهها و گذرگاههایی که دریاها را به اقیانوسها و یا به یکدیگر وصل میکند جریانهای عمقی در جهت عکس جریانهای سطحی وجود دارد. از همه مشهورتر جریان عمقی [[تنگه جبلالطارق]] است که در جریان [[جنگ جهانی دوم]] زیر دریاییهای ایتالیا با خاموش کردن موتور خود بوسیله این جریان بدون سر و صدا وارد اقیانوس اطلس میشوند.
== جریان گلف استریم ==
گلف
حرارت جریان آب گرم گلف استریم مساوی حرارتی است که از سوزاندن دو میلیون تن ذغال بدست
شدت و قدرت حرارت این جریان مرموز به حدی است که قادر است هوای تمام ممالک شمالی اروپا را گرم کند
=== قدرت عظیم این جریان ===
در قرن
=== علت وجود گلف استریم ===
بنیامین فرانکلین علت وجود گلف استریم را چنین استنباط نموده است
هنگامیکه جریان گلف استریم به اروپا
[[جهان دانش]] هنوز از اطلاعیه که در باره جریان آب گرم گلف استریم به دست آمده است قانع نشده است و برای کشف علل آن ناگزیر است
== سایر جرایانهای معروف دریائی ==
*
*
*
*
*
*
*
== جستارهای وابسته ==
سطر ۵۷ ⟵ ۶۱:
aftab.ir *
iphyo.com *
okwaterlily.com *
* ویکیپدیای انگلیسی
|