اصول دوازده‌گانه خوشنویسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Reza.tarin (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۶:
* قاعدهٔ '''''کرسی''''' (قالب‌پذیری): یعنی نوشتن با توجه به خط کرسی انجام شود. کرسی کوچکترین مستطیلی است که واژه‌ها و حرف‌ها را در بر می‌گیرد و با زاویه قلم‌گذاری برابر است.<ref>[http://khoshnevisi.net/comment.php?comment.news.468 پایگاه اطلاع رسانی خوشنویسی ایران persian calligraphy: اخبار / نظرات / تحلیلی بر کرسی خط نستعلیق شیوه میر عماد<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
دو اصطلاح «صفا» و «شأن» صفت خطی است که به مرحلهٔ کمال رسیده باشد و پس از سال‌ها تمرین و کارآزمودگی در خوشنویسی پدید می‌آید در توصیف این دو گفته‌اند:
* '''''شأن''''' (دل‌نشینی): کیفیتی است از خط که چون پدید آید خطاط به نگریستن در خط مجذوب شود و احساس خستگی نکند. ▼
ابن مقله قواعد خوشنویسی را به دو بخش تقسیم کرده‌است:
* '''''حسن تشکیل''''' (خوش‌ساختی): که از قاعدهٔ ''اصول'' و'' نسبت'' از آن پدید می‌آید.
* '''''حسن وضع''''' (خوش‌نشینی): که قواعد'' ترکیب'' و ''کرسی'' از آن استفاده می‌شود.
* '''''صفا''''' (شادابی): حالتی است که طبع خطاط از نوشته خود شاد و چشمش روشن می شود تا جایی که میر علی تبریزی در بیتی می گوید ؛
{{شعر}}
{{ب|داند آن کس که آشنای دل است }}
{{ب|که صفای خط از صفای دل است }}
{{پایان شعر}}
▲* '''''شأن''''' (دل‌نشینی): کیفیتی است از خط که چون پدید آید خطاط به نگریستن در خط مجذوب شود و احساس خستگی نکند.
بعد از ابن مقله خوشنویسان دیگری نیز به‌تدریج این اصول را گسترش دادند. [[ابن بواب|ابن بوّاب]] هنرمند دیگری بود که تقریباً یک سده پس از ابن مقله در تکامل این قواعد کوشید. او در ضمن به‌کار بستن قواعد دوازده‌گانه، با دقت در تراش [[قلم]] و انتخاب [[مرکب]] و نیز با تربیت شاگردان متعدد در تکمیل اقلام [[ثلث]] و [[نسخ]] و [[رقاع]] تأثیرگذار بود. برخی سنجش حروف با میزان نقطه را به ابن بواب نسبت می‌دهند.
| |||