کتاب '''جوامع الحکایات و لوامع الرویاتالروایات''' (به معنی ''داستانهایگردآوردهای جامعاز داستانها و روایاتدرخششهایی از درخشانبازگفتهها'') اثر [[سدیدالدین محمد عوفی]] که در حدود ۶۳۰ هجری قمری (نیمهٔ اول قرنسده هفتم هجری) نوشته شده است و در [[۱۳۶۳]]، با تصحیح و توضیحنویسی [[جعفر شعار]] منتشر شد.{{سخ}}
این کتاب مجموعهای از داستانهای دارای نکات تاریخی، اخلاقی و مذهبی پر از لطیفههای پارسی و کتاب گوشه ایگوشهای از تاریخ تمدن و [[ادبیات جهان]] اسلام و ایران و یکی از بزرگترین مجموعه هایمجموعههای داستانی قرن هفتم هجری قمری می باشدمیباشد. این کتاب بعنوان مرجعی برای سایر دانشمندان و نویسندگان بعدی مورد استفاده قرار گرفته است.{{سخ}}
کتاب در چهار بخش (قِسم) و مجموعاً یکصد باب تنظیم شده است. قسمبخش اول شامل اتفاقات تاریخی است که از ابتدای آفرینش تا دوران خلفای عباسی پیش آمده است. مقصود نویسنده از جمعآوری داستانها در حقیقت بیان یک رشته معارف اخلاقی و پند و اندرز بوده است.
== اهمیت کتاب ==
این کتاب علاوه بر توجه به جایگاه حکایت و قصه در [[تاریخ ادبیات]] فارسی، مطالب تاریخی را در قالب حکایات بیان می کندمیکند. حدود یک ششم کتاب اختصاص به بیان وقایع تاریخی دارد.
== تاریخ نگارش ==
خط ۳۸:
== منابع داستانها ==
داستان هاداستانها عموماً از منابعی مانند غرر اخبار ملوک الفرس منسوب به ثعالبی - تاریخ ملوک عجم - [[سیاست نامه]] [[خواجه نظام الملک]] و [[قابوس نامه]] عنصر المعالی کیکاووس بن اسکندر آورده شده است.
== نسخههای گوناگون ==
خط ۵۷:
=== نمونهای دیگر ===
آوردهاند که [[عمر بن عبدالعزیز|عمربن عبدالعزیز]] رحمه اله علیه شبی چیزی مینوشت،مینوشت، در آنوقت که مقلد خلافت بود، چون پاسی از شب بگذشت روغن چراغ نماند. مهمانی حاضر بود گفت یا امیرالمؤمنین اجازت باشد بروم و قدری روغن چراغ آرم؟ گفت مهمان را خدمت فرمودن مروت نباشد، مهمان گفت کنیزک را آواز دهم تا بدین مهم قیام نماید. گفت از بهر این قدر خواب بر زیردستان منغض نباید کرد. پس خود برخاست و روغن چراغ آورد و در چراغ ریخت و گفت در برخاستن عمربن عبدالعزیز بودم و در بازگشتن همان عمربن عبدالعزیز هستم.
== پانویس ==
خط ۶۳:
== منابع ==
* {{یادکرد|فصل=حکایاتی از قسم سوم|کتاب=گزیدهٔ جوامع الحکایات و لوامع الروایات|نویسنده = [[سدیدالدین محمد عوفی|عوفی، سدیدالدین محمد]] |ناشر =انتشارات علمی و فرهنگی|چاپ=هفتم|شهر=[[تهران]]|کوشش=به کوشش [[جعفر شعار]]|سال=[[۱۳۸۲]]|شابک=ISBN 964-445-300-X}}
* {{یادکرد |کتاب=[[لغتنامه دهخدا]] جلد ۳۵ شماره مسلسل۸۵ |نویسنده = [[علیاکبر دهخدا|دهخدا، علیاکبر]]| ناشر=[[دانشگاه تهران]]، سازمان لغتنامه| شهر= [[تهران]]|کوشش=زیر نظر [[محمد معین]]| دکتر محمد معین}}
* سدید الدین محمد عوفی. ''گزیده حوامع الحکایات و لوامع الروایات'' به کوشش جعفر شعار انتشارات علمی و فرهنگی چاپ هفتم ۱۳۸۲