|
برخی دانشمندان مسلمان در گذشته براین باور بودند که '''ترجمهٔ قرآن''' به زبانی دیگر جایز نیست؛ اما امروزه در آن اختلافی نیست و علمای اسلام ترجمه قرآن و دیکر کتاب‌های اسلامی را از مصادیق «راهنمایی دینی» دیگران می‌دانند.<ref>[[سید روح‌الله خمینی]]، ''کتاب البیع''، چاپ نجف، جلد ۲، صص ۵۳۸-۵۴۵</ref> این درحالی است که ترجمه قرآن را نمی‌توان با قرآن یکی دانست. چنانکه بیشتر مترجمان مدعی شده‌اند که «نه می‌توان لطافت و قوّت عربی آن‌را حفظ کرد و نه مفاهیم و رموزش را منتقل کرد.»
== ترجمه ==
== ترجمه‌های متفاوت ==
[[File:SultaniTranslation Quran Page1.jpg|thumb|صفحه اول قرآن سال ۱۳۷۷ هجری قمری - ۱۳۳۷ هجری خورشیدی]]
[[File:SultaniTranslation Quran Page2.jpg|thumb|صفحه دوم قرآن سال ۱۳۷۷ هجری قمری - ۱۳۳۷ هجری خورشیدی]]
[[File:MuhammadSurah SultaniTranslation Verse4.jpg|thumb|ترجمه آیه چهارم سوره محمد از قرآن سال ۱۳۷۷ هجری قمری - ۱۳۳۷ هجری خورشیدی]]
ترجمه‌های متفاوت بسیاری با دیدگاه‌های متفاوت وجود دارند؛ ولی در برخی از آنها در ترجمه یک لغت توسط یک شخص بین سوره‌های متفاوت تناقض وجود دارد مثلا معنی یک لغت (الرقاب) در سوره بقره آیه ۱۷۷<ref name=usc1/><ref name=tebyan1/> و سوره توبه آیه ۶۰<ref name=usc2/><ref name=tebyan2/> با معنی همان لغت در سوره محمد آیه ۴ متفاوت است و با بررسی یک قرآن می‌توان این موضوع را بررسی کرد همچنین رقاب به معنی مراقبت و نگهبانی می‌شود.<ref name=vajehyabreghab/><ref name=loghtnaameh/> آیه ۴ سوره محمد در رابطه با گروه [[دولت اسلامی عراق و شام|داعش]] در بین برخی از فارسی زبانان به صورت جدی مطرح شد و گواهی برای ارتباط داعش با قرآن شد.<ref>[https://www.google.com/search?q=داعش+%2B+سوره+محمد+%2B+آیه+4 جستجوی گوگل (داعش + سوره محمد + آیه 4)]</ref> طی گذر زمان تحولاتی در زبان عربی مانند هر زبان دیگری صورت گرفته است مثلا تفاوت بین «ابی طالب» و «ابو طالب» در [[مصحف علی]] در مشهد، حرم علی و مصر.<ref name=TarikhQuran/> ترجمه زیر به صورت کلمه به کلمه بر اساس واژه نامه‌های عربی مانند نبراس، [[مترجم گوگل|گوگل ترنسلیت]]، لغت نامه عربی به انگلیسی و عربی به فارسی [[بابیلون (نرم‌افزار)|ببیلون]]<ref>http://translation.babylon.com</ref><ref>http://www.babylon.com/</ref> و [[فرهنگ معین]] چاپ کاج ۱۳۸۵<ref>[[فرهنگ معین]] چاپ کاج ۱۳۸۵ - [[ISBN]] [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ABookSources&isbn=9646018823 9646018823]</ref> و [http://www.vajehyab.com واژه یاب] و [http://www.loghatnaameh.org لغتنامه دهخدا] و با ترجمه کلمه به کلمه می‌باشد و از ترجمه هیچ قرآنی گرفته نشده است. آیه چهار با ترجمه دو قرآن از ۱۳۳۷ هجری خورشیدی و ترجمه قمشه‌ای و ترجمه دانشگاه جنوب کالیفرنیا مقایسه خواهد شد :{{سخ}}
{{گفتاورد|الَّذِینَ کَفَرُوا وَصَدُّوا عَن سَبِیلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ (۱){{سخ}} کسانی که کفر ورزیدند و مخالفت کردند بر راه خدا گم شد اعمالشان (۱){{سخ}}
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ (۲){{سخ}} و کسانی که ایمان آوردند و انجام دادند نیکی‌ها را (صالحات) و ایمان آوردند به چیزی که نازل شد بر محمد و او حق است از خدای ایشان پوشاند بر ایشان گناه ایشان را و اصلاح کرد فکر ایشان را (۲){{سخ}}
ذَلِکَ بِأَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ وَأَنَّ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِن رَّبِّهِمْ کَذَلِکَ یَضْرِبُ اللَّهُ لِلنَّاسِ أَمْثَالَهُمْ (۳){{سخ}} آن به سبب این است که کسانی که کفر ورزیدند تبعیت کردند باطل را و به درستی کسانی که ایمان آوردند تبعیت کردند حق را از خدایشان همچنین می‌زند خدا برای مردم مثالهایشان را (۳){{سخ}}
فَإِذا لَقِیتُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقَابِ حَتَّی إِذَا أَثْخَنتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاء حَتَّی تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا ذَلِکَ وَلَوْ یَشَاء اللَّهُ لَانتَصَرَ مِنْهُمْ وَلَکِن لِّیَبْلُوَ بَعْضَکُم بِبَعْضٍ وَالَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَلَن یُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ (۴){{سخ}} '''پس وقتی رسیدید به کسانی که کفر ورزیدند پس زدن بردگی یا اسارت'''(''فعل «زدن» دقیقا مجهول آورده شده است یعنی «فَضَرْبَ» و فاعل ندارد اما اگر «فَض۫رِب» بود امر می‌شد و فاعل مخاطب بود.'') (''اما «رقاب» در جاهای دیگر قرآن مثل سوره بقره(۲) آیه ۱۷۷<ref name=usc1>slaves در [http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/002-qmt.php#002.177 University of Southern California - Center for Muslim-Jewish Engagement - AL-BAQARA]</ref><ref name=tebyan1>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=18395&AyeID=184 تبیان - بقره]</ref> و سوره توبه(۹) آیه ۶۰<ref name=usc2>bondage در [http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/009-qmt.php#009.060 University of Southern California - Center for Muslim-Jewish Engagement - AL-TAWBA]</ref><ref name=tebyan2>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=18395&AyeID=184 تبیان - توبه]</ref> به معنی واضح و شفاف بردگی و اسارت آمده است. رقاب یعنی نگاهبانی و مراقبت<ref name=vajehyabreghab>[http://www.vajehyab.com/?q=رقاب رقاب در واژه یاب(دهخدا، معین، عمید)]</ref><ref name=loghtnaameh>[http://www.loghatnaameh.org/dehkhodasearchresult-fa.html?searchtype=0&word=2LHZgtin2Kg%3d رقاب در لغتنامه دهخدا]</ref> همچنین مراقبة و رقابة در عربی به معنی مراقبت است مانند الرقابه الدستوریه اما نرجمه‌های موجود در سوره «محمد» بر خلاف سوره‌های دیگر «گردن» ترجمه کرده‌اند<ref name="tebyanmohammad4"/><ref name="uscmuhammad4"/>'') '''تا جاییکه بر ایشان استوار گردید''' (''اثخنتموهم طبق [[فرهنگ معین]] یعنی مستحکم و مقاوم شدن<ref>[http://www.vajehyab.com/?q=ثخن ثخن در واژه یاب(دهخدا، معین، عمید)]</ref>'') '''پس بر ایشان شدید کنید استحکام یا سختی را''' (''وثاق به مفهوم سختی و استحکام'') '''پس منت گذارید بعد از آن و یا رهایشان کنید''' (''فدآء'') '''تا ابزارهای جنگی شان را قراردهند، این است و اگر خدا بخواهد همانا یاری می‌کند از ایشان را و اما می‌آزماید''' (''لِیَبلُوَ'') '''برخی از شما را به برخی دیگر و کسانی که کشته شدند در راه خدا پس گم نمی‌شود اعمالشان''' (۴){{سخ}}
}}
آیه ۴ با ترجمه الهی قمشه‌ای از قرآن انتشارات پیام عدالت<ref>Al-Quran al-karim - [[ISBN]] [//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Special%3ABookSources&isbn=9647633017 9647633017]</ref> (شابک <span dir="ltr">۹۶۴-۷۶۳۳-۰۱-۷</span>) که در ترجمه رقاب با ترجمه انگلیسی و [[مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان|تبیان]] مشترک است<ref name="tebyanmohammad4">[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=18395<r=10<r2=0&AyeID=4600 تبیان - محمد]</ref><ref name="uscmuhammad4">[http://www.usc.edu/org/cmje/religious-texts/quran/verses/047-qmt.php#047.004 University of Southern California - Center for Muslim-Jewish Engagement - MUHAMMAD]</ref> :{{سخ}}
{{گفتاورد|شما مومنان چون (در میدان جنگ) با کافران روبرو شوید باید (شجاعانه) آنها را گردن زنید تا آنگاه که از خونریزی بسیار دشمن را از پا در آورید پس آنگه اسیران جنگی را محکم به بند کشید تا بعدا آنان را آزاد گردانید یا فدا گیرید تا (در نتیجهٔ) جنگ سختی‌ها خود را فرو گذارد این حکم فعلی است و اگر خدا می‌خواست خود از کافران انتقام می‌کشید و همه را بی زحمت جنگ شما هلاک می‌کرد و لیکن این جنگ (کفر و ایمان) برای امتحان خلق به یکدیگر است و آنان که در راه خدا کشته شدند خدا هرگز رنج و اعمالشان را ضایع نگرداند.{{سخ}}
}}
أَثْخَنتُمُوهُمْ به خونریزی ترجمه شده است اما برای یافتن علت شاید بتوان از یک قرآن رونوشت [[احمد نیریزی|سلطانی]] قدیمی تر مانند قرآن کریم انتشارات علمیه اسلامیه(۱۳۷۷ هجری قمری - ۱۳۳۷ هجری خورشیدی) که در تصاویر مقابل می‌بینید کمک گرفت:
{{گفتاورد|پس هرگاه رسیدید بدانانکه کفر ورزیدند پس زدن گردنها تا گاهیکه به خون آغشته سازیدشان پس استوار کنید بستن را سپس یا منت نهادنی پس از این یا فدیه گرفتنی تا بگذارد جنگ بارهای خود را، این و اگر می‌خواست خدا هر آینه پیروزی می‌جست بر ایشان (یا یاری می‌جست از ایشان) و لیکن تا بیازماید گروهی از شما را بگروهی و آنانکه کشته شدند در راه خدا، گم نکند هرگز کردار ایشانرا}}
در قرآن دیگری «با سرمایه محمد علی علمی» به تاریخ پنجم خرداد ماه ۱۳۳۷ خورشیدی (محل چاپ:تهران، خیابان ناصر خسرو، کوچه حاج نایب) ترتیب آیات فرق می‌کند و آیه ۵ و ۶ تشکیل دهنده آیه ۴ فعلی بودند. ترجمه آیه در این کتاب اینچنین آمده است :{{سخ}}
{{گفتاورد|پس چون ملاقات کنید آنان را که کافر شدند پس زدن گردنها تا وقتی که بسیار بکشید ایشانرا پس سخت کنید بند را (آیه ۵) پس یا منت نهادنی بعد از آن و یا فدا گرفتنی تا بنهد کارزار آلاتش را اینست و اگر خدا می‌خواست خدا هر آینه انتقام کشیده بود از ایشان و لیکن تا بیازماید بعضی از شما را ببعضی و آنان که کشته شدند در راه خدا پس هرگز ضایع نمی‌گرداند کردارهاشانرا (آیه ۶)}}
گویا ترجمه جدید تشریح ترجمه‌های قدیمی بوده است و در سوره حمد تکرار شده است:
{{گفتاورد|صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ{{سخ}}
'''راه کسانی که نعمت داده‌ای بر ایشان، غیر از غضب شده بر آنها'''(مغضوب بر وزن مفعول) '''و نه گم شدگان'''}}
و ترجمه قمشه‌ای:
{{گفتاورد|راه آنان که به آنها انعام فرمودی، نه راه کسانی که بر آنها خشم فرمودی (قوم یهود) و نه گمراهان (چون اغلب نصاری).<ref>[//fa.wikisource.org/wiki/ترجمه_قرآن_(قمشه‌ای)/فاتحه ترجمه قمشه‌ای در ویکی سورس]</ref>}}
و ترجمه اسلامیه ۱۳۳۷:
{{گفتاورد|راه آنان که برایشان روزی فرستادی نه راه غضب شدگان و نه راه گمگشتگان}}
درباره ترجمه و تفسیر قرآن باید از آیه ۶۹ سوره یس گفت :{{سخ}}
{{گفتاورد|وَ مَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَمَا یَنبَغِی لَهُ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ وَقُرْآنٌ مُّبِینٌ{{سخ}}
نیاموختیم او را شعر و سزاوار نیست برای او (در شان او نیست) و نیست او مگر پند (اندرز یا یادآوری) و قرآنی آشکار و روشن}}
درباره آیات عربی قرآن و ترتیب سوره‌ها بحث‌های زیادی بین سنی و شیعه شده است و اختلاف نظرهای بسیاری درباره چندین نسخه [[مصحف علی]] در نقاط مختلف چون مصر، حرم علی و موزه مشهد و تفاوت آن یا یکی بودن آن با نسخه عثمانی وجود داشته است<ref name=TarikhQuran>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/12908/2/378?ProjectID=159599 تاریخ قرآن] - محمود رامیار - ص. ۳۷۳ تا ۳۷۸</ref> اما قرآن رایج به زبان عربی بین شیعه و سنی مشترک است.
== جواز ترجمه قرآن ==
| 