امشاسپندان: تفاوت میان نسخه‌ها

== ریشه نام ==

این واژه به معنی جاودانان پاک یا مقدسان بی‌مرگ یا نامیرایان فزونی‌بخش است که از دو جز ''اَمِشَه'' به معنی جاودانی و بی‌مرگ و ''سپنته'' به معنی پاک و مقدس و فزونی‌بخش تشکیل شده‌است. در [[زبان اوستایی]] نام آنها بصورت امِشَه سپِنتَه آمده است. متون [[زبان فارسی میانه|پهلوی]] نام آنهارا امشاسپندان ثبت کرده‌است.

در [[دین زرتشتی]] که بیانگر عرصه‌ای از نبرد حق علیه باطل است در برابر امشاسپندان که فروزه‌های نیک خدا بشمار می‌روند ردیفی از [[دیوان]] نیز وجود دارد که صفات [[انگره مینو]] بوده و به جنگ علیه امشاسپندان و کلیه مخلوقات آفرینش خدایی می‌پردازند. اهریمن که خالق شر است خلقت زیان بار دارد و گروهی از دیوهای کماره را برای برابری مقابل امشاسپندان از وجود خود صادر می‌کند. این دیوها که صفات [[اهریمن]] هستند وظیفهٔ مقابله با تمامی آفرینش اهورایی را دارند. پایین‌تر از [[دیوهای کماره]] گروهی دیگر از دیوان نیز وجود دارند که برابر ایزدان دیگر می‌ایستند.

 

شش امشاسپندان عبارت‌اند از:

 

۶- [[امرتات|اَمِرِتات]] ([[امُرداد]]) یا مرداد. به معنی بی مرگی است و تجلی دیگری از رستگاری و جاودانگی.سرور گیاهان است.او گیاهان را برویاند و رمه گوسفندان را بیفزاید.او می کوشد که گیاهان پژمرده نشوند.همکاران او ایزدان [[رَشن]]،[[اَشتاد]] و [[زامیاد]] هستند.این امشاسپند مونث است و [[تریز و زریز|زریز]] دشمن اهریمنیِ اوست.

 

همچنین در متون [[مزدیسنا|مزدیسنایی]] متأخر امشاسپند هفتمی که [[سروش]] است نیز به شمار امشاسپندان افزوده شده‌است، اما در متون [[اوستا|اوستایی]] سروش از رده امشاسپندان نیست.

[[سرَوشَه]] یا [[سروش]] به معنای اطاعت یا انضباط، یکی از محبوب ترین چهره های دین زردشتی است.این ایزد در همه ی آیین های دینی حضور دارد،زیرا او در نیایش ها و سرودهای مردمان جای دارد و خدایی است که نیایش ها را به بهشت منتقل می کند.سروش را در سرودش به عنوان سَروَر منایک دینی به یاری می خوانند و از آن جا که مناسک زردشتی نیروی موثری است که بدی را نابود می کند،از این رو،سورش نیز چون جنگجوی مسلّح و بهترین در هم کوبنده ی دروغ توصیف شده است. با تبر جنگی اش کاسه ی سر دیوان را خرد می کند و به ه=اهریمن ضربه می زند.دشمن و رقیب اهریمنیِ او [[اَیشمَه/خشم]] است.سروش جهان را در شب هنگامی که دیوان این سو و آن سو پرسه میزنندپاسداری می کند.او نخستین کسی بود که [[گاهان]] را بر خواند و [[برسُم]] را گسترد و دعاها را تقدیم اهورامزدا کرد.سروش کسی است که روان را پس از مرگ خوشامد می گوید و از آن مراقبت می کند.همراه با [[مهر]] و [[رشن]] بر داوری روان ریاست دارد.

* {{یادکرد|نویسنده=اوشیدری، جهانگیر|کتاب=دانشنامهٔ مزدیسنا، واژه نامهٔ توضیحی آیین زرتشت|ترجمه=|چاپ=اول|سال=۱۳۷۶|ناشر=نشر مرکز|شهر=تهران|شابک=ISBN 964-305-307-5}}

* {{یادکرد|نویسنده=هینلز، جان|کتاب=شناخت اساطیر ایران|ترجمه=ژالهٔ آموزگار و احمد تفضلی|چاپ=سوم|سال=۱۳۷۵|ناشر=نشر چشمه|شهر=تهران|شابک=ISBN 964-6194-06-0}}

* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=یامااوچی|نام=ادوین. ام|نام خانوادگی۲=|نام۲=|پیوند نویسنده=|کتاب=ایران و ادیان باستانی|ترجمه= منوچهر پزشک|چاپ=|سال=۱۳۹۰|ناشر=انتشارات ققنوس |شهر=تهران|شابک=978-964-311-891-4}}

{{امشاسپندان در مزدیسنا}}