لفظ برزخ ۳ بار در [[قرآن]] در سوره [[مؤمنون|المؤمنون]] آیه ۱۰۰ و سوره [[فرقان|الفرقان]] آیه ۵۳ و سوره [[الرحمن]] آیه ۲۰ آمده است. البته در آیه 53 سوره الفرقان و آیه 20 سوره الرحمن کلمه بزرخ به معنای فاصله آورده شده نه اینکه اشاره به عالم برزخ شده باشد.
اماازاز آیهآیات 100 سوره المؤمنونقرآن کاملاً این مطلب استفاده میشود که غیر از دنیای قیامت که در آن به حساب کلی افراد رسیدگی میشود ، دنیای دیگری در بین این دنیا و دنیای قیامت وجود دارد که آن را اصطلاحاً میگویند عالم برزخ . برزخ یعنی حائل و واسطه . عالم برزخ یعنی عالمی که در بین عالم دنیا و عالم آخرت قرار گرفته . و لهذا در عالم برزخ هم با اینکه هنوز حساب کلی افراد رسیدگی نشده است و در قیامت باید رسیدگی بشود ، افراد مختلفند ، بعضی متنعمند و بعضی معذب . این است که فرمودهاند : « القبر اما روضه من ریاض الجنه ، او حفره من حفر النیران » عالم قبر برای انسان یا به منزله باغی است از باغهای بهشت و یا به منزله گودالی است از گودالهای جهنم . اهل سعادت ، از همان آن توفی و مردن ، سعادتشان شروع میشود ، و اهل عذاب ، از همان آن مردن ، عذاب برزخیشان آغاز میگردد . این آیه بر همین مطلب دلالت میکند قرآن نمیگوید که قبل از قیامت ، مردم ، چه سعید و چه شقی همین طور منتظر نگهداشته میشوند برای محاکمه نهایی و تا آن وقت همه در یک حالت انتظار بسر میبرند . و لهذا میفرماید اگر ببینی آن زمان را که فرشتگان میآیند اخذ میکنند ، توفی میکنند ، تحویل میگیرند به تمام و کمال کافران را و فقط بدنشان میماند که بعد میپوسد ، و اینها را معذب میدارند ( عذاب عالم برزخ ) . این بدن دیگر در کار نیست ولی معذلک عذابش هست . « یضربون وجوههم و ادبارهم »از پیش رو و پشت سر ، اینها را میزنند و به آنها میگویند عذاب سوزان را بچشید . « ذلک بما قدمت ایدیکم ، و ان الله لیس بظلام للعبید ». این آیه دو فراز دارد : یکی « ذلک بما قدمت ایدیکم »و دیگر : « و ان الله لیس بظلام للعبید ». این دو فراز مکمل یکدیگرند . وقتی که صحبت عذابهای دردناک میشود ، فوراً به [[ذهن انسان]]
میآید که چرا خدا چنین عذاب میکند ؟ آیا این العیاذ بالله ظلم نیست از طرف خداوند ؟ قرآن همیشه اینطور جواب میدهد : « ذلک بما قدمت ایدیکم »اینها همه به موجب آن چیزهایی است که دستهای خودتان آنها را پیش فرستاده است ، یعنی تمام این عذابها و متقابلاً نعیمها ، عذابها و نعیمهایی است که به دست خودتان آنها را پیش فرستادهاید . خدا هرگز به بندگان خودش ظلم نمیکند . آیات قرآن که این مطلب را میرساند زیاد است . در قرآن ، همیشه عموم مشیت الهی به چشم میخورد یعنی قرآن در مسئله مشیت الهی چنین نیست که مثلاً ثنوی باشد و بگوید بعضی امور تحت مشیت الهی است ولی بعضی دیگر تحت مشیت الهی نیست ، بلکه میگوید همه چیز تحت مشیت الهی است ولی انتساب هر چیزی به اراده خداوند از مجرای سبب و علت خودش است . کارهای بشر هم انتسابش به خداوند از طریق خود بشر و اختیار و اراده اوست . <ref>كتاب توحید شهید مرتضی مطهری</ref>