بهمنگان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Afshinnazemi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: نیازمند بازبینی
Afshinnazemi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: نیازمند بازبینی
خط ۲:
 
== ریشه‌شناسی بهمنگان ==
بهمن از واژه [[اوستایی]] [[وهومن]] VohumanVohumana گرفته شده که با «اندیشه نیک»، «منش نیک» و «خرد سپندینه» (: «خرد مقدس») برابر نهاده شده است. ایرانیان، دهمین ماه سال و دومین روز از هر ماه را به نام وهومن نامگذاری کرده‌اند و آن‌را جشن می‌گیرند.
 
== در باره وهومن ==
خط ۱۱:
== بهمنگان در نوشته‌های کهن ==
[[اسدی طوسی]] در سده‌ی پنجم، در کتاب «[[لغت فرس]]» در باره‌ی جشن بهمنگان، که آن را «بَهمَنجَنه» نامیده، می‌نویسد:
«جشنی است که دوم روز از بهمن ماه کنند و طعام‌ها سازند و بهمن سرخ و زرد<ref>بهمن نام گياهى است كه به خصوص در جشن بهمنجه خورده مى شده كه به رنگ سفيد يا سرخ و به شكل زردك بود. ([[يشت ها]]، برگردان [[ابراهيم پورداوود]]، جلد نخست، ص ۹۰)</ref> بر سر کاسه‌ها نهند و ماهی و تره و ماست آرند.»<ref>اسدی طوسی؛ (1319) لغت فرس، ویراسته‌ی عباس اقبال، تهران، چاپخانه‌ی مجلس، ص 472.</ref>
[[ابوريحان بيروني|ابوريحان بيرونى]] در «[[آثار الباقیه عن القرون الخالیه|آثار الباقيه عن القرون الخالیه]]» در مورد جشن بهمنجه چنين مى نويسد:
نام این جشن را در سروده‌‌های [[فرخی سیستانی]] و [[منوچهری دامغانی]] می‌توان یافت.<ref>اسدی طوسی؛ (1319) لغت فرس، ویراسته‌ی عباس اقبال، تهران، چاپخانه‌ی مجلس، ص 472.</ref> فرخی می‌سراید:
«روز دوم آن روز بهمن عيد است كه براى توافق دو نام آن را بهمنجه ناميده‌اند؛ بهمن نام فرشته‌ی موكل بر بهايم است كه بشر به آنها براى عمارت زمين و رفع حوايج نيازمند است و مردم فارس در ديگ‌هايى از جميع دانه‌هاى مأكول با گوشت غذايى مى‌پزند و آن را با شير خالص مى خورند و مى گويند كه حافظه را اين غذا زياد مى‌كند و اين روز را در چيدن گياهان و كنار رودخانه‌ها و جوى‌ها و روغن گرفتن و تهيه بخور و سوزاندنى‌ها خاصيتى مخصوص است و بر اين گمانند كه [[جاماسب]] وزير [[گشتاسب]] اين كارها را در اين روز انجام مى‌داد و سود اين اشياء در اين روز بيشتر از ديگر روزها است.»<ref>آثار الباقیه عن القرون الخالیه، برگردان اکبر داناسرشت، ص ۳۵۰. </ref>
نام این جشن را در سروده‌‌های [[فرخی سیستانی]] و [[منوچهری دامغانی]] می‌توان یافت.<ref>اسدی طوسی؛ (1319) لغت فرس، ویراسته‌ی عباس اقبال، تهران، چاپخانه‌ی مجلس، ص 472.</ref> فرخی می‌سراید:<br />
فرخش باد و خداوندش فرخنده کناد<br />
[[نوروز|عید فرخنده]] و بهمنجنه و بهمن ماه<ref>اسدی طوسی؛ همان، همان جا.</ref>
 
منوچهری نیز می‌سراید:<br />
اورمزد و بهمن و بهمنجنه فرخ بود<br />
فرخت باد اورمزد و بهمن و بهمنجنه<ref>اسدی طوسی؛ همان، همان جا.</ref>
 
و نیز، در جای دیگری می‌سراید:<br />
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه<br />
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه<ref>اسدی طوسی؛ همان، همان جا.</ref>