زمین‌ساخت صفحه‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱:
[[پرونده:Plates tect2 en.svg|بندانگشتی|350px| نگاشت [[صفحات تکتونیکی جهان]] در نیمهٔ دوم قرن بیستم
[[پرونده:Tectonicplates Serret.png|بندانگشتی|300px|Tectonics plates]]
'''زمین‌ساخت صفحه‌ای''' {{انگلیسی|Plate tectonics}} به بررسی و مطالعهٔ حرکات وسیع‌مقیاس در [[سنگ‌کره|سنگ‌کُرهٔ]] (به انگلیسی: [[لیتوسفر]]) کُرهٔ [[زمین]] می‌پردازد. این نظریه بر اساس نظریهٔ [[رانش قاره‌ای]] در نخستین دهه‌های قرن بیستم مطرح شد و پس از اثبات مفهوم [[گسترش بستر دریا]] در سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ م توسط بسیاری از زمین شناسان پذیرفته شد.
بر اساس این نظریه، سنگ‌کُره (پوستهٔ کُرهٔ زمین) (به انگلیسی: [[لیتوسفر]]) زمین از صفحاتی (به انگلیسی: صفحات تکتونیکی) تشکیل می‌شود که در کل شامل ۷ یا ۸ صفحهٔ اصلی، که در مواردی خود از تعدادی صفحات کوچک تشکیل می‌شوند، ساخته شده‌است.
خط ۱۲:
صفحات پوستهٔ زمین (به انگلیسی: تکتونیک) به این دلیل قابلیت حرکتی دارند که سنگ‌کُره‌های پوشانندهٔ سطح زمین دارای جِرم حجمی و نیروی بیشتری در مقایسه با لایه‌های زیرینِ خود به نام [[سست‌کره|سست‌کُره]] هستند.
از این دانش برای مطالعهٔ نحوهٔ رخداد زلزله، [[زمین‌شناسی مهندسی]] و مطالعهٔ مخازن [[نفت]] و [[گاز طبیعی|گاز]] استفاده می‌شود.
مفهوم زمین‌ساخت همچنین برای گفت‌وگو دربارهٔ حرکت آهستهٔ صفحه‌ها به‌کار می‌رود، که در آن مورد به آن بیشتر زمین‌ساخت صفحه‌ای یا [[رانش قاره‌ای]] گفته می‌شود. زمین‌ساخت همچنین به مباحث زلزله، صفحات قاره‌ای و پدیده‌هایی از این دست می‌پردازد.
| |||