کارتاژ: تفاوت میان نسخه‌ها

| معیارها =ii, iii, vi

| میراث در خطر؟ =

'''کارتاژ''' ([[زبان یونانی|یونانی]]:Καρχηδών، گرفته شده از واژه [[زبان فنیقی|فنیقی]]:قرت حدشت Kart-hadasht به معنای شهرِ نو؛ به [[زبان عربی|عربی]]:''قرطاج'' یا ''قرطاجة''، به [[لاتین]]:Carthago){{به فرانسوی|Carthage}} نام شهری باستانی در شمال [[آفریقا]] -جایی که اکنون کشور [[تونس]] جای گرفته‌است- و تمدنی که با مرکزیت این شهر پدید آمد بود. جای این شهر در گوشه خاوری [[دریاچه تونس]] درامتداد مرکز [[شهر تونس]] کنونی بود.

این شهر در اصل به دست کوچندگان [[فنیقیه|فنیقی]] ساخته شده بود. این تمدن با چیرگی بر [[دریای مدیترانه]] و از راه بازرگانی نیرو و دارایی بسیاری را به دست‌آورده‌بوددست آورده‌بود. تمدن کارتاژ در سده‌های [[سده ۳ (پیش از میلاد)|سوم]] و [[سده ۲ (پیش از میلاد)|دوم پیش از زایش مسیح]] همدوره و هماورد [[جمهوری روم]] و در کشاکش با این دولت بر سر چیرگی بر مدیترانه باختری بود. این هماوردی به سه دوره جنگ میان کارتاژ و [[روم]] انجامید که به [[جنگ‌های کارتاژی]] یا پونیک نامیده‌می‌شود. در همه این جنگ‌ها کارتاژ شکست خورد و از نیرویش کاسته شد و باج‌های هنگفتی که برای کنارگذاشتن جنگ به روم پرداخت اقتصاد آنان را به سراشیب کشاند. [[سومین جنگ کارتاژی]] به ویرانی شهر کارتاژ انجامید و رومیان بازمانده سرزمین‌های کارتاژ را به خاک خود چسباندند.

سال 480۴۸۰ پیش از میلاد [[خشایارشا]] پادشاه ایران با دولت کارتاژ (تونس) اتحاد هم پیمانی بست و کمکهای مالی را از این زمان آغاز کرد، هدف از این اتحاد مشغول داشتن یونان به مرزهای جنوب و غربی خود بود که برای ایرانیان آسودگی در مرزها را بهمراه میآوردمی‌آورد.

بیست‌و سه سال پس از آن دوباره دو کشور این بار در اسپانیا و بر سر معدن‌های این کشور با هم روبه روشدند. روم نیروهایی را از کوه‌های [[پیرنه]] گذراند که این سبب درگیری دو کشور شد. چند ماه پس از آن کارتاژ خواست تا شهر یونانی‌نشین [[ساگونته]] در کرانه خاوری اسپانیا را بگشاید، ولی مردمان این شهر از رومیان یاری خواستند و روم هم پذیرفت.پذیرفت؛ ولی تا پیش از رسیدن رومیان ساگونته به دست کارتاژ افتاد. روم هم در پاسخ دو دسته بزرگ از نیروهایش را به خاک اصلی کارتاژ و اسپانیا فرستاد.فرستاد؛ ولی ناگهان خبر رسید که نیروهای کارتاژ با بهره‌برداری از [[فیل]] خود را به [[جلگه پو]] رسانده‌اند. سپاه کارتاژ به رهبری [[هانیبال]] پسر [[آمیلکار]] با پنجاه هزار سرباز پیاده و نه‌هزار سوار و سی و هفت فیل جنگی (آمار گوناگونی در دست‌است) از رشته‌کوه‌های [[آلپ]] گذشته و به سوی جنوب سرازیر شده‌بودند. آنان سپاهیان رومی را شکست داده و از [[رود تربی]] گذشتند و شهر [[پلزانس]] را محاصره کردند و به سوی [[رم]] راهی‌شدند. [[سنا|سنای]] روم دو لشکر برای جلوگیری از پیشرفت هانیبال فرستاد که هر دو لشکر تار و مار شدند و فرماندهانشان کشته‌شدند. روم لشکری دیگر را به فرماندهی [[فابیوس ماکسیموس]] برای نبرد با هانیبال گسیل‌داشت. این سردار کارآزموده با جنگ‌های پارتیزانی آسیب‌هایی به سپاه کارتاژ زد ولی از آنجا که پیروزی بزرگی به دست نمی‌اوردنمی‌آورد رومیان فابیوس ماکسیموس را برکنار کردند و سرداری جوان به نام [[واروس]] را به جنگ کارتاژی‌ها فرستادند.فرستادند؛ ولی این سردار نیز در [[۲۱۶ (پیش از میلاد)]] در نبرد با هانیبال شکست بسیار بزرگی خورد و هفتاد هزار رومی در این جنگ کشته‌شدند.

با فروپاشی کارتاژ رومیان [[اوتیکا]] (در [[تونس]] کنونی) همپیمان خود در نبرد با کارتاژ را که به شهر کارتاژ هم نزدیک بود به جای کارتاژ مرکز سرزمین‌های زیر فرمان پیشین کارتاژ و بازدید بازگانی منطقه گذاردند.

در زمان امپراتوری [[موریس]] کارتاژ یکی از دو استانداری بیزانس درآمد (دیگری [[راونا]] در [[ایتالیا|ایتالیای]] کنونی)، این دو تنها سنگرهای بازمانده بیزانس در باختر بودند. در آغاز [[سده ۷ (میلادی)|سده هفتم ترسایی]] استاندار کارتاژ [[هراکلیوس]] [[ارمنستان|ارمنی]] بود که امپراتور [[فوکاس]] را برانداخت.