موزه هنرهای معاصر تهران: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Gnosis (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش کاربر تازه‌وارد در مقالهٔ خوب یا برگزیده
خط ۳۸:
|پانویس=}}
 
'''موزهٔ هنرهای معاصر تهران''' یکی از سرشناس‌ترین [[موزه|موزه‌های]] شهر [[شهر تهران|تهران]] است. این موزه در سال ۱۳۵۶ خورشیدی ([[۲۲ مهر]] برابر با [[۱۴ اکتبر]] [[۱۹۷۷ (میلادی)|۱۹۷۷]] میلادی) به کوشش و ابتکار [[کامران دیبا]] و با پشتیبانی [[فرح پهلوی]]، [[ملکه همسر|ملکهٔ همسر]] [[محمدرضا شاه پهلوی]]، در گوشهٔ غربی [[پارک لاله]] و در زمینی به مساحت ۵٬۰۰۰ مترمربع (بدون احتساب [[باغ تندیس|باغ تندیس‌ها]]) و در کل ۸٬۵۰۰ مترمربع (با احتساب باغ‌ها) بنا شد. بنای این موزه توسط کامران دیبا و با الهام از [[بادگیر|بادگیرهای]] ایرانیشهر یزد طراحی شده است. در حال حاضر، این مؤسسه ی موزه ای یکی از واحدهای معاونت امور هنری [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] است.
 
این موزه در خارج از ایران با عنوان «TMoCA» (برگرفته از [[سرواژه|سرواژگان]] عبارت «Tehran Museum of Contemporary Art») شناخته می‌شود.<ref name="lemonde"/>
خط ۶۵:
کامران دیبا همچنین با کمک همکارانش آغاز به طراحی معماری موزه بر بنیاد اصول نوین و با نگاه به فرهنگ ایرانی کرد. «دفتر مخصوص شهبانو» در آن هنگام هزینهٔ ساخت موزه را در اختیار کامران دیبا گذاشت. این هزینه، بیش از ۷٫۲ میلیون دلار تنها برای ساختمان تخمین زده شده است.{{پا|نام=Scheiwiller88|{{پک|Scheiwiller|۲۰۱۴|ک=Performing the Iranian State|ص=۸۸}}}} اگرچه ایدهٔ اصلی ساخت موزه را دیبا سال‌ها پیشتر ارایه کرده بود، اما تا پیش از تحویل هزینه ساخت از سوی [[سازمان برنامه و بودجه]] کشور، ساخت و سازی صورت نگرفته بود. در نهایت در ۱۳۵۶ کارِ ساختمان موزه به پایان رسید و در ۲۲ مهر، برابر با زادروز فرح پهلوی، موزه با حضور مهمانان ویژه‌ای چون خود محمدرضاشاه و فرح پهلوی، [[نلسون راکفلر|نلسون آلدریچ راکفلر]]، [[معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا]]، تامس مسر رئیس [[موزه گوگنهایم نیویورک|موزه گوگنهایم]] و دو ویلد رئیس [[موزه اشتدلیک آمستردام]] گشایش یافت.{{پا|نام=Daftari81|{{پک|Daftari|Diba|۲۰۱۳|ک=Iran Modern|زبان=en|ص=۸۱}}}}{{پا|نام=|{{پک|دانشور|۲۰۱۰|ک=باغی میان دو خیابان|ص=۱۵۲}}}} راکفلر در مراسم گشایش موزه آن را «یکی از زیباترین موزه‌های جهان» و ادامه و تکمیل‌دهنده موزه گوگنهایم نامید.<ref group="یادداشت">خانوادهٔ راکفلر خود پیش‌تر موزهٔ نامدار [[موزه هنر مدرن|هنر مدرن]] را در نیویورک راه انداخته بود.</ref> برای جشن گشایش، مجموعه‌ای سفارشی از کارهای [[دنیس اوپنهایم]]<!--Dennis Oppenheim--> برای فضای بیرونی موزه ترتیب داده بودند و برنامه‌های [[موسیقی سنتی ایرانی]] و [[موسیقی کلاسیک]] همراه [[رقص محلی|رقص‌های محلّی ایران]] و رقص‌های مدرن غربی درون و در محوطهٔ بیرونی موزه اجرا می‌شد.{{پا|نام=Scheiwiller88}} به گفتهٔ دیبا، شاه خود در مراسم از وی دربارهٔ اثر معروف هاراگوچی که به شکل آینه دیده می‌شد پرسیده بود؛ که دیبا به وی پاسخ داده بود که آن [به ظاهر شیشه] نفت است. شاه که نفت بودن سطح را باور نمی‌کرد انگشت خود را در حوض کرد و سپس ناچار شد تعداد زیادی دستمال کاغذی استفاده کند تا انگشتش را از نفت به کار رفته پاک سازد.{{پا|نام=Daftari85|{{پک|Daftari|Diba|۲۰۱۳|ک=Iran Modern|زبان=en|ص=۸۵}}}}
 
ایدهٔ اصلی تشکیل موزه این بود که بازدیدکنندگان برای دیدن کارهای هنری معاصر [[سده ۲۰ (میلادی)|سدهٔ ۲۰ میلادی]] تنها به یک موزه بروند؛ چراکه اگر همهٔ آثار موجود در موزهٔ هنرهای معاصر تهران به نمایش درمی‌آمد، بازدیدکننده می‌توانست دستِ‌کم یک کار از هر هنرمند مطرح این سده ببیند. [[دیوید گالووی]]، متخصصاولین هنریموزه کهدار نخستین [[نمایشگاه‌گردان]] موزه بود،موزه، در وصف آن می‌گوید: «بازخوردی بسیار گرم و مثبت، تا انتهای کار، از مجموعه به عمل آمد. البته، تلاش ما این بود تا تعادل میان هنر معاصر ایرانی و هنر معاصر غربی درست کنیم».<ref name="LATimesII"/> گالووی این موزه را «پلی میان شرق و غرب» دانسته است.{{پا|{{پک|شاه‌زاده آرانی|۱۳۷۸|ف=موزهٔ هنرهای معاصر پلی بین شرق و غرب|ص=۲۴}}}}
 
به گفتهٔ کامران دیبا، هنگام راه‌اندازی موزه، هنر معاصر کمتر در ایران شناخته شده بود. به جز تعداد کمی از هنرمندان که به اروپا رفته بودند و کارهای هنرمندان [[دریافتگری|دریافتگرا]] را شناخته بودند، کمتر کسی از کارهای هنری در [[نیویورک]] آگاه بود. از سوی دیگر، مسئولان ایرانی بیشتر دیدی مایل به کارهای [[هنرهای زیبا|هنر زیبای]] سنتی داشتند. فرح پهلوی خود در آغاز علاقه داشت مجموعه‌ای از کارهای امپرسیونیستی گرد آید، ولی دیبا وی را قانع به خرید آثار هنر نوین از روی فهرست خودش کرد.{{پا|نام=Daftari82|{{پک|Daftari|Diba|۲۰۱۳|ک=Iran Modern|زبان=en|ص=۸۲}}}} دیبا برای خرید آثار به ایالات متحده و اروپا سفر می‌کرد و با دلالان هنری دیدار می‌کرد. دفتر فرح پهلوی همچنین سفارش‌هایی به حراجی‌های معتبری چون [[ساتبیز|ساتبی]] و [[کریستیز|کریستی]] داد. آن‌ها برای خرید کارها با رقابت چندانی از سوی دیگر مجموعه‌داران روبرو نشدند، چرا که به خاطر بحران اقتصادی آن سال‌ها توان خرید در بسیاری مجموعه‌داران نمانده بود.{{پا|نام=Daftari82}}