گیومری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات :جایگزینی پیوند قرمز Levon Julfalakyan > لئون جولفالاکیان (۸.۱)
Safibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح پیوند با استفاده از AWB
خط ۹۹:
 
=== سده نوزدهم ===
پس از [[دوره اول جنگ‌های ایران و روسیه|جنگ ایران و روسیه (۱۸۱۳–۱۸۰۴)]]، گیومری و سرزمین‌های اطراف آن بخشی از خاک [[امپراتوری روسیه]] شدند.<ref name="Rouben Paul Adalian 2002 217-218">{{cite book|title=Historical Dictionary of Armenia|url= |year=2002|publisher=Scarecrow Press Press|location=Lanham, Maryland|isbn=9780810843370|volume=|pages=217-218|author=Rouben Paul Adalian}}</ref> گیومری در سال ۱۸۳۷ پس از بازدید تزار [[نیکلای یکم روسیه|نیکلای یکم]] به افتخار همسرش [[آلکساندرا فیودوروفنا (شارلوت پروس)|آلکساندرا فیودوروفنا]] به '''آلکساندارپول''' تغییر نام یافت.
 
در سال ۱۸۲۹، [[الکساندر پوشکین]]، شاعر سرشناس روس هنگام سفر به [[ارزروم]] از شهر «گیومری» دیدن نمود.<ref>{{cite book|last=Wilson|first=Reuel K.|title=Pushkin's Journey to Erzurum|year=1974|publisher=Springer|isbn=978-90-247-1558-9|url=http://rd.springer.com/chapter/10.1007%2F978-94-010-1997-2_10}}</ref>
خط ۱۱۴:
== جغرافیا و آب و هوا ==
[[پرونده:ՀՈՒՇԱՐՁԱՆ «ՄԱՅՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ», Գյումրի 1 (8).JPG|بندانگشتی|چشم انداز گیومری]]
گیومری در ۱۲۶ کیلومتری شمال پایتخت [[ایروان]] در بخشی مرکز فلات شیراک قرار گرفته است. این منطقه حدود ۱۵۵۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. [[رود آخوریان]] از حومه‌های غربی شهر عبور می‌کند. فلات شیراک به همراه [[کوهستان‌های پامباک]] از شرق و رشته کوه آتشفشانی [[آراگاتس]] از جنوب احاطه شده است. شهر گیومری ۱۹۶ کیلومتر از [[دریای سیاه]] دور است. سرزمین‌های اطراف گیومری دارای منابع غنی [[توف (سنگ آتشفشانی)|توف]]، [[بازالت]] و [[رس]] هستند.<ref>{{cite book|titlename=Historical"Rouben DictionaryPaul ofAdalian Armenia|url= |year=2002|publisher=Scarecrow Press Press|location=Lanham, Maryland|isbn=9780810843370|volume=|pages=217-218|author=Rouben Paul Adalian}}<"/ref>
 
گیومری اقلیمی [[اقلیم نیمه‌خشک|نیمه‌خشک]] و [[اقلیم قاره‌ای|قاره‌ای]] دارد که مشخصه آن داشتن زمستان های سرد و برفی است که در آن ها دمای کمینه می‌تواند تا منفی ۴۱ درجه سلسیوس پایین بیاید. از سوی دیگر، تابستان در گیومری نسبتاً گرم است و دمای هوا می‌تواند تا ۳۶ درجه سلسیوس نیز برسد. میانگین بارش سالیانه آن 500 میلی‌لیتر است. از دیدگاه همانندی، آب و هوای گیومری عموماً شبیه به [[مینه‌سوتا]] و [[داکوتای شمالی]] است.<ref>{{cite book|titlename=Historical"Rouben DictionaryPaul ofAdalian Armenia|url= |year=2002|publisher=Scarecrow Press Press|location=Lanham, Maryland|isbn=9780810843370|volume=|pages=217-218|author=Rouben Paul Adalian}}<"/ref>
 
<div style="width:75%">
خط ۲۷۲:
 
=== راه‌آهن ===
تقطع راه‌آهن گیومری بزرگترین و قدیمی‌ترین در ارمنستان می‌باشد. آن در سال ۱۸۹۷ تشکیل شد. اولین خط راه‌آهن آلکساندراپول-گیومری که این شهر را به [[تفلیس]] متصل می‌کند در سال ۱۸۹۹ تکمیل شد. سپس خط راه‌آهن از آلکساندراپول به [[ایروان]] (در سال ۱۹۰۲)، [[قارص]] (در سال ۱۹۰۲)، [[جلفا (ایران)|جلفا]] (۱۹۰۶)، و [[تبریز]] گسترش یافت. در نتیجه آلکساندراپول قطب راه‌آهن مهمی شد.<ref>{{cite book|titlename=Historical"Rouben DictionaryPaul ofAdalian Armenia|url= |year=2002|publisher=Scarecrow Press Press|location=Lanham, Maryland|isbn=9780810843370|volume=|pages=217-218|author=Rouben Paul Adalian}}<"/ref>
 
از سال ۲۰۱۳، ایستگاه راه‌آهن گیومری سفرهای منظمی به ایروان و [[باتومی]] انجام می‌دهد و شرکت سهامی راه‌آهن قفقاز جنوبی (CJSC) بخش راه‌آهن در ارمنستان گرداننده فعلی آن می‌باشد.
خط ۳۰۸:
* [[ملینه دالوزیان]]، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ قهرمانی وزنه‌برداری اروپا در دسته ۶۳- ک‌گ زنان.
* [[تیگران وارطان مارتیروسان]]، [[قهرمانی وزنه‌برداری اروپا ۲۰۰۸|قهرمان وزنه‌برداری اروپا ۲۰۰۸]] در دسته ۸۵- ک‌گ.
* [[نازیک آودالیان]]، اروپایی ۲۰۰۸ و [[۲۰۰۹ مسابقات جهانی وزنه‌برداری|۲۰۰۹ مسابقات جهانی وزنه‌برداری]] در دسته ۶۹- ک‌گ زنان.
* [[آرسن جولفالاکیان]]، قهرمان، اروپایی ۲۰۰۹ و جهانی ۲۰۱۴ [[کشتی فرنگی]] (۷۴ ک‌گ).
* [[تیگران گئورک مارتیروسان]]، [[۲۰۱۰ مسابقات جهانی وزنه‌برداری|۲۰۱۰ مسابقات جهانی وزنه‌برداری]] در دسته ۷۷- ک‌گ مردان.
* [[آرتور الکسانیان]]، قهرمان [[کشتی فرنگی]]، اروپایی ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ جهانی (۹۶ ک‌گ).
 
== سرشماری جمعیت ==
جمعیت گیومری به تدریج از سال ۱۸۴۰ پس از تبدیل شدن به شهر افزایش یافت. به دلیل زلزله فاجعه بار سال ۱۹۸۸ جمعیت آن کاهش چشمگیری داشت.<ref>{{cite book|titlename=Historical"Rouben DictionaryPaul ofAdalian Armenia|url= |year=2002|publisher=Scarecrow Press Press|location=Lanham, Maryland|isbn=9780810843370|volume=|pages=217-218|author=Rouben Paul Adalian}}<"/ref>
 
{| class="wikitable"
خط ۵۷۰:
== جستارهای وابسته ==
* [[کشتار ۲۰۱۵ گیومری]]
* [[فهرست شهرهایشهرداری‌های ارمنستان]]
 
== منابع ==
خط ۵۹۱:
 
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
[[رده:گیومری]]
[[رده:شهرهای ارمنستان]]