گاه‌شماری عبری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱:
این ماه (نیسان) برای شما اول ماهها باشد، این ماه برای شما اولین ماه از ماه های سال خواهد بود»<ref>سفر شموت: ۲و ۱۲:۱</ref>
 
بر این اساس، تعیین شماره روزها، آغاز ماه‌ها و شمارش سال‌ها از مهمترین موضوعات مورد توجه علمی یهود بوده است. طبق فرمان خداوند، اعیاد سه‌گانه یهود ([[پسح]]: سالگرد خروج بنی اسرائیل از مصر- [[شاووعوت|شاووعُوت]]: نزول تورات در کوه سینا- [[سوکوت|سوکُوت]]: جشن سیهسایه بان‌ها) می‌بایست در موعد مقرر و با مراسم عبادی ویژه برگزار گردد.{{سخ}}
همچنین روزهای رُوش هَشانا (آغاز سال نو) و یوم کیپور (روزه بزرگ برای بخشش گناهان) که با آداب و احکام خاص همراه هستند، می‌بایست به دقت تعیین گردند، چرا که بنا بر اعتقاد یهودیان، در چنین ایامی است که خداوند سرنوشت یک سال گذشته را مورد بررسی قرار داده و چگونگی وضعیت و گذران زندگی را برای سال آینده، رقم می‌زند. علاوه بر این جدا کردن [[تروما|تِروما]] (سهم کوهنها) و [[معسر|مَعَسِر]] (یک دهم) از محصول و بهائم و استفاده از میوه درختان غرس شده وابسته به تعیین دقیق روزها و ماه‌های سال بود.{{سخ}}
دانستن شماره سال‌ها نیز از این جهت حائز اهمیت بود که بنا به فرمان خداوند در تورات، در پایان هر دوره هفت ساله، سال [[شمیطا|شِمیطا]] فرا می‌رسید که در آن امور کشاورزی تعطیل می‌شد و گروهی از محکومین جرایم مالی آزاد می‌شدند.{{سخ}}
خط ۳۵:
این تقویم از دورهٔ ۱۹ ساله تشکیل شده است. علت انتخاب عدد ۱۹ آن است که هر دوره نوزده ساله که ۱۲ سال آن سال‌های معمولی و ۷ سال آن کبیسه باشد دقیقاً برابر با زمان ۱۹ سال شمسی خواهد بود (دوره نوزده ساله فقط یک ساعت و ۱۰۸۰/۴۸۵ ساعت از مجموع زمان ۱۹ سال شمسی بیشتر خواهد بود که به حساب نمی‌آید). در نتیجه در این دوره، ماهها قمری و همه سال‌ها شمسی خواهند بود.{{سخ}}
با دانستن زمان حلول هر دوره ۱۹ ساله و اضافه کردن زمان ۲ روز و ۱۶ ساعت و ۱۰۸۰/۵۹۵ می‌توان به راحتی و با دقت زمان حلول دوره بعدی ۱۹ ساله را محاسبه نمود.{{سخ}}
سالهیسالهای کبیسه (۱۳ماهه) در هر دوره عبارتند از، سال سوم، ششم، هشتم، یازدهم، چهاردهم، هفدهم و نوزدهم.{{سخ}}
برای تعیین سالهییسالهایی که کبیسه هستند، آن سال را بر عدد ۱۹ تقسیم می‌کنیم، اگر عدد باقی‌مانده یکی از اعداد ۳، ۶، ۸،۱۱،۱۴،۱۷ یا ۱۹ باشد، آن سال کبیسه خواهد بود.{{سخ}}
به طور مثال در تقسیم سال ۵۷۶۰ بر عدد ۱۹، عدد ۳ باقی می‌ماند که جزء سالهی کبیسه است.{{سخ}}
ماههیماههای عبری در ابتدا نام مشخص نداشتند و در تورات و سیر متون مذهبی و کهن یهود، ماهها با ذکر شماره (ماه اول، ماه دوم و....) نام برده شدهاند. بعدها در اثر حمله بخت النصر به سرزمین مقدس و به اسارت رفتن یهودیان به بابِل، با تاثیر گرفتن از فرهنگ بابلی، ماههیماههای عبری نامهیینامهایی مخصوص به خود گرفتند.{{سخ}}
ترتیب ماههیماههای عبری با توجه به ماههیماههای ایرانی به شرح زیر هستند (لازم به ذکر است که این ماهها هر سال در محدودهٔ ۲۰ روزه نسبت به ماههی ایرانی در نوسان هستند):{{سخ}}
 
{| class="wikitable" border=1
خط ۱۱۳:
جهت سهولت در تنظیم تقویم، دانشمندان یهود (مانند هارامبام- [[موسی بن میمون]]) جداول چند صد ساله یا حتی هزار ساله تقویم عبری را استخراج کرده‌اند که با اندک تجربه و دقت در قوانین، تقویم هر سال عبری قابل محاسبه است.{{سخ}}
به طور مثال، هم اکنون جداول تقویم عبری تا سال ۶۰۰۰ عبری (۲۴۰ سال ینده) تنظیم شده و آماده هستند.{{سخ}}
اول ماه نو عبری «رُوش حُودِش» نام دارد. در گذشته هیگذشته‌های دور، در این روز مراسم ویژهیویژه‌ای برگزار می‌شد اما امروزه تنها یک نوبت نماز اضافی به نام «موساف» به همراه متن ویژه «هَلِل» به معنی مدح خد. اوند خوانده شده و یاتی از تورات نیز قرائت می‌گردد. هر چند که برگزاری مراسم سوگواری یا گرفتن روزه نیز در آن منع شده است. در مورد ماههیی که ۳۰ روزه هستند، مراسم سال نو- روش حودش- ۲ روز برگزار می‌شود (روز سی ام ماه قدیم و روز اول ماه جدید).{{سخ}}
در یکی از شبهی بین هفتم تا چهاردهم هر ماه نیز دعییدعایی به نام - دعی ماه نو» خوانده می‌شود و قدرت خد. اوند در تنظیم مدارات و گردش اجرام آسمانی (مانند ماه) مورد ستیشستایش قرار می‌گیرد.{{سخ}}
همچنین بنابر عقیده علمی یهود، هر ۲۸ سال یک بار منظومه شمسی و در مرکز آن خورشید، به نقطه و مداری که در روز خلقت قرار داشته است داخل می‌شود و به همین جهت در هر ۲۸ سال یک بار، مراسم ویژه شکرگزاری تحت عنوان «دعیدعای آفتاب» برگزار می‌شود. آخرین دعی آفتاب در روز چهارشنبه ۴ نیسان سال ۵۷۴۱ عبری (۱۹ فروردین ۱۳۶۰ شمسی) بود و مراسم بعدی در روز پنجشنبه ۵ نیسان سال ۵۷۶۹ عبری (فروردین ۱۳۸۸ شمسی) برگزار خواهد شد.{{سخ}}
لازم به ذکر است که تاریخ مراسم شرعی یهود (مانند بَرمیصوا و بَت میصوا- زمان به تکلیف رسیدن پسر و دختر- و سالگرد فوت) بر اساس تقویم عبری سنجیده می‌شوند.{{سخ}}
برای تبدیل تاریخ عبری به هجری شمسی، از اول فروردین الی ۲۲ شهریور رقم ۴٬۳۸۱ و از ۲۳ شهریور الی آخر اسفند رقم ۴٬۳۸۲ از سال عبری کسر می‌شود. برای مثال اردیبهشت ۵۷۶۰ با کسر ۴٬۳۸۱ معادل ۱۳۷۹ شمسی خواهد شد. برای تبدیل تقریبی سال عبری به میلادی باید ۳۷۶۰ سال را از تاریخ عبری کسر نمود.{{سخ}}
از مشهورترین مستخرجین تقویم عبری در ایران می‌توان از مرحوم سلیمان کهن صدق یاد نمود و فرزند یشان آقیآقای اسحقاسحاق کهن صدق نیز ادامه دهندة این راه هستند. در اکثر کشورهیکشورهای یهودی‌نشین جهان، تقویمهیتقویمهای عبری مطابق با سال میلادی تنظیم و منتشر می‌شوند و در ایران رسم بر این بوده است که تقویم طبق سال عبری (از مهرماه) منتشر می‌شود.<ref>[http://www.iranjewish.com/Essay/Essay85.htm وبگاه انجمن کلیمیان ایران - تقویم عبری]</ref>
 
{{مناسبت‌های ماه‌های عبری}}