جمشید: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←رفتن فره ایزدی از جمشید و تاختن ضحاک بر ایران زمین: تلفظ و سجاوندی + بندهش، فصل 29، بندهای 7-9 + بهمن یشت، فصل 3، بندهای 60-61 |
←ریشه‌ها و تحول افسانه جمشید: نظریه های دارمستتر و لوسین شرمن + منبع آکادمیک Zand-Avesta |
||
خط ۱۶۷:
نخستین کسی که در بارهٔ افسانهٔ جم، از آغاز نشأت آن در دورهٔ هند و ایرانی تا زمان فردوسی به پژوهش پرداخته، روت است. او یَمه-یِمه و خواهرش را نخستین زوج بشر می‌داند که حاصل وصلت میان نور گنبد آسمانی (ویوَسوَنت) و ابر تاری که خبر از طوفان می‌دهد (سَرَنیُو) هستند. جمشید بنابر قدیمی ترین افسانهٔ مشترک آریایی ها، در نظر هندیان پدر و شاه فرزندان خود در جهان دیگر می‌گردد که در مرگ به دنبال او می‌روند، او سرور درگذشتگان است. از سوی دیگر ایرانیان، آن زمان آغازین را که در آن جمشید می‌زیست و آغاز شکل گرفتن زمین به صورت اقامتگاه دلپذیر جامعه بشری بود با خوبی ها و لذایذ متجلی می‌سازند، تصویری که معمولأ نیروی تخیل آن را در گذشته‌های دوردست جست و جو می‌کند.<ref>''Die Sage Dschemschid'', Vol.IV, Roth, (ZDMG,1980),p.33-417.</ref> ماکس مولر ویوسنت آسمان و سپیده دم را سرنیو و یمه را روز و خواهرش یمی را شب می‌داند.<ref>''Lectures on the Science of Language'', Vol.1, Max Muller, (second series,), P.481.</ref> بنا به نظر اِهنی که بررسی او دربارهٔ جمشید می‌تواند نمونهٔ بدی از روش اسطوره شناسان باشد، جمشید خدای خورشید روز و شب است که نام یمه به معنای توأمان از آن جهت است، و خواهرش یمی که او نیز یکی از دو توأمان است، ماه رو به افزایش و ماه رو به کاهش است.<ref>''Der Vediseche Mythus des Yama'',Ehni, (Strassb, 1890), P.58.</ref> الفرد هیلبرانت می کوشد اثبات کند که یمه خدای ماه در دوران هندوایرانی بوده است.<ref>
Alfer. Hillebrandt, Vedische Mythologei, I, Breslau, p.501
</ref>اشپیگل نیز جمشید را نخستین انسان می داند و تأیید می کند؛ سقوط جم افسانه ای است مربوط به دوره ای متأخرتر که شاید تحت تأثیر تفکرات سامی گسترش یافته باشد.<ref>''Eranische Alterthumskunde'', Vol.1,Spiegel, ZDMG, P.530.</ref> دارمستتر نیز جم را قهرمانی افسانه ای می داند که در اصل نخستین انسان بوده است.<ref>
Darmesteter, Zand-Avesta,II,p17 </ref> این تصور در مورد طبیعت یمه-یمه مورد تأیید لوسین شرمن هندشناس نیز قرار گرفته است. اُلدنبرگ در کتاب خود «دین ودا» مسیر فکر ایران شناسان را دنبال می کند. به طوری که یِمه-یَمه را یک قهرمان بشری تخستین دوران بشر می داند. ویوَسوَنت پدر یمه نخستین قربانی کننده و پدر بشر است؛ و بنا بر عقیدۀ اُلدنبرگ در همین جا می توان طبیعت واقعی ویوَسوَنت را دید؛ دلایلی که بدان توسل جسته اند تا او را خدای نور به شمار آورند، به نظر او محکم نمی آید. اصل یمه و یمی از گندروَۀ آبها و ایزدبانوی (naiade) آبها منشعب شده است.<ref>{{پک|Oldenberg|1970|ک=Die Religion des Veda|ص=250-284}}</ref> == بارگاه یا تخت جمشید ==
| |||