دوشکستی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دوشکستی''' ( ضریب شکست مضاعف ) {{انگلیسی|Birefringence}} یک خاصیت [[نورشناسی|نورشناختی]] موادی است که [[ضریب شکست]] آنها به [[قطبش (موج‌ها)|قطبش]] و جهت انتشار [[نور]] وابسته‌است.<ref>{{cite web|url=http://www.olympusmicro.com/primer/lightandcolor/birefringence.html |title = Olympus Microscopy Resource Center |publisher=Olympus America Inc. |accessdate=2011-11-13}}</ref> . مواد نوری ناهمسانگرد به عنوان موادی که ضریب شکست مضاعف دارند شناخته می شوند.ضریب شکست مضاعف اغلب به صورت "حداکثر تفاوت بین شاخص های انکساری بروز داده شده به وسیله مواد , به صورت کمی تعیین می شود ".کریستال ها با ساختار بلوری نامتقارن و [[پلاستیک]] تحت [[تنش (مکانیک)|تنش]] از خود دوشکستی بروز می‌دهند. ضریب شکست مضاعف ایجاد کننده پدیده انکسار مضاعف است که به موجب ان یک شعاع نور زمانی که در بالای یک ماده که ضریب شکست مضاعف دارد قرار می گیرد به وسیله عمل پلاریزاسیون به دو پرتو با مسیرهای متفاوت از نظر کمی تقسیم می شود. این پدیده برای اولبن بار در سال 1669 توسط یک دانشمند دانمارکی به نام [rasmus Bartholin ] توصیف شد که او این پدیده را در کلسیت که کریستالی با قوی ترین ضریب شکست مضاعف است مشاهده کرد, با این حال این پدیده در ان زمان مورد توجه قرار نگرفت تا قرن 19 که {Augustin jean fresnel} این پدیده را توصیف کرد.

در صورتی که یک ماده دارای دو یا چند ضریب شکست در جهات مختلف خود باشد پدیده ای به نام شکست مضاعف در ان به وجود می اید به این ترتیب که هنگام ورود یک دسته نور به داخل ان , این شعاع به دو شعاع که یکی از قوانین عادی شکست قانون [shell] پیروی کرده و شعاع دیگر از این قانون پیروی نمی کند,تفکیک می گردد. به شعاعی که از قانون عادی شکست پیروی می کند اصطلاحا ( شعاع عادی ) و شعاعی که از این قانون پیروی نمی کند ( شعاع غیر عادی ) گفته می شود. هر یک از این دو شعاع با سرعت های متفاوت که بستگی به ضریب شکست ماده برای هر یک از انها دارد حرکت خواهد کرد . از طرفی هر یک از این شعاع ها پلاریزه شده صفحه ای بوده و بر هم عمود می باشند .

( مواد تک محوری ) در برخی از مواد کریستالی جهت یا محوری وجود دارد که در ان جهت نور غیر پلاریزه به دو جز تفکیک نمی گردد.

 

* [[جان کر]]