گوتیان (قوم): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Talai1366 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برخی خطوط با فاصله آغاز شده‌اند حذف منبع
خنثی‌سازی ویرایش 16788802 توسط Talai1366 (بحث)کپی کاری و چرندیات
برچسب: افزودن پیوند بیرونی به جای ویکی‌پیوند
خط ۱:
{{تمدنهای باستانی آسیای غربی}}
واژه گوتی یا [[کوتی]] فقط در هزاره سوم و دوم قبل از میلاد معنی و مفهوم داشته‌است و به یک گروه قومی معین اطلاق می‌شده که در مشرق و شمال و شمال شرقی [[لولوبیان]]، و احتمالاً در آذربایجان کنونی ایران و کردستان و لرستان زندگی می‌کردند. بعدها ممکن است این اصطلاح به اقوام گوناگونی که در شمال و شرق [[تمدن بابل|بابل]] زندگی می‌کردند اطلاق می‌شده و واحد ارضی معین و ملموسی را نمی رسانده‌است. قبایل گوتیان در محلی شرقی تر از [[لولوبیان]] زندگی می‌کردند. نگاهی به جایگاه جغرافیایی این قوم، نشان می‌دهد که گوتی‌ها عمدتاً در مناطق کردستان کنونی و لولوبی‌ها بیش تر در لرستان ساکن بودند.
گوتیان باستان در زمره اجداد کردها بحساب می آیند<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://en.wikipedia.org/wiki/Gutian_people |عنوان= | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://books.google.com.tr/books?id=stl97FdyRswC&pg=PA380&dq=kurds+guti&hl=tr&sa=X&ei=8BayUeKSOMWohAfTi4GoDQ&ved=0CF8Q6AEwCDgK#v=onepage&q=kurds%20guti&f=false|عنوان= | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref>
گوتیان باستان در زمره اجداد لک ها بحساب می آیند؛ در هزاره اول قبل از میلاد، همه اورارتوییان و مردم [[ماننا]] و [[ماد]] را گوتی می‌نامیدند. فقط گاهی در کتیبه‌های [[سارگن دوم]]، [[ماد|مادهای]] ایرانی زبان از گوتیان مشخص و ممتاز گشته‌اند. گوتیان در قرن بیست و سوم قبل از میلاد و زمان سلطنت (نارام سوئن) پادشاه [[اکد]]، در صحنه تاریخ پدید می‌آیند. طبق روایات بعدی [[اکد|اکدی]]، (نارام سوئن) ظاهراً در اواخر سلطنت خویش ناگزیر با گوتیان جنگید و در ضمن پیکار با ایشان از پای درآمد. مسلماً گوتیان در آن زمان سطح تکامل نیروهای تولیدی شان نسبتاً پست بود و ظاهراً در دوره بدوی زراعت و محتملاً، مادرشاهی و تمدن و فرهنگ (عهد سفال ملون) می‌زیستند و معلوم نیست که مع‌هذا چگونه توانستند لشکریانی را که به ظن اقوی از آن مقتدرترین دولت آن زمان بودند، تارومار کنند؟ در این پدیده چیزی که شگفتی برانگیزد وجود ندارد، زیرا با وجود این که ناحیه میاندورود به سبب حاصلخیزی فوق العاده خاک خویش در طریق تکامل جامعه طبقاتی گام‌های سریع برداشته بود، با این حال هنوز دوره اولیه مفرغ را می‌گذراند و لشکریان اکد که اکثراً از داوطلبان بوده سلاح شان بسیار بدوی بود (کلاهخود مسین، کمان و تبرزین و بس). چنین اسلحه‌ای بر سلاح‌های گوتیان چندان امتیازی نداشت.
ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ "ﮔﻮﺗﯿﻮﻡ " ﻭ " ﮔﻮﺗﯽ ﻫﺎ " ﺩﺭ ﻫﺰﺍﺭﻩ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺩﻭﻡ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﯿﻼﺩ(4000سال پیش) ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ است.
" ﺁﺷﻮﺭﯾﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺨﭽﻪ ﯼ ﺳﻠﻄﻨﺘﺸﻮﻥ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﻡ " ﮔﻮﺗﯽ " ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﻠﯽ ﺑﻪ " ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺷﺘﻪ ﮐﻮﻩ ﺯﺍﮔﺮﻭﺱ(لک ها) ﻭ ‏(ﻣﺎﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎ‏) ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻧﺪ "
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎ ﺭا ﻫﻢ ﺩﺭ ﭘﺮﺍﻧﺘﺰ ﺁﻭﺭﺩﻩ.
ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺎﻫﺎﻥ ﺳﺎﻣﯽ‏( ﻋﺮﺏ ﺗﺒﺎﺭ‏) ﺍﺯ ﻗﺒﯿﻞ "ﺁﮐﺪﯼ ﻫﺎ " ﻭ "ﺁﺷﻮﺭﯾﺎﻥ " ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﻡ " ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ " ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﺩﻣﺎﻧﯽ ﺧﺸﻦ ﻭ ﺑﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ‏( ﻭﺣﺸﯽ‏) ﯾﺎﺩ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ
ﮐﺘﺎﺏ ﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ.
‏( ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﯽ ﺩﻟﯿﻞ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩﻩ است ، چون در اکثر جنگها از گوتیان شکست خوردند و این نوشتە آشوریان از روی غرض ورزی است )
 
ﺗﻮﺿﯿﺤﺎﺕ " ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﯾﮕﺮ :"
ﻭﻗﺘﯽ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﺮﺩﻡ " ﺳﺎﻣﯽ " ﮐﻪ ﮐﻬﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﺍﻭﻧﻬﺎ "ﺁﮐﺪﯼ " ﻫﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺣﺪﻭﺩ 2500 ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﯿﻼﺩ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺍﻓﺮﯾﻘﺎ ﻭ ‏( ﺟﺰﯾﺮﻩ ﯼ ﻋﺮﺑﯽ‏) ﺑﻪ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﻨﻬﺮﯾﻦ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ "ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ " ﺩﺷﻤﻦ ﺍﻭﻝ آﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩه‌اﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ.
ﺁﮐﺪﯼ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮتشان ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺬﺷﺖ ﺳﺮﺯﻣﯿﻨﻬﺎﯼ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺭﻭ ﺗﺼﺮﻑ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺣﮑﻮﻣﺖ "ﺳﻮﻣﺮﯾﻬﺎ " ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺑﺪﻧﺪ ﻭ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ آنها را ﺗﺼﺮﻑ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﯼ ﺑﺰﺭﮒ " ﺁﮐﺎﺩ " ﺭﻭ ﺑﺮﭘﺎ ﮐﻨﻨﺪ.
ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺩﺭ ﮐﺘﯿﺒﻪ ﻫﺎﯼ " ﺳﻮﻣﺮﯾﺎﻥ " ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﺎﻝ 2154 ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﯿﻼﺩ(4160 سال پیش ) "ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ " ﯾﮑﺒﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺭﺷﺘﻪ ﮐﻮﻫﻬﺎﯼ ﺯﺍﮔﺮﻭﺱ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﻨﻬﺮﯾﻦ ﺳﺮﺍﺯﯾﺮ می‌شوند ﻭ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﮑﺮﺩﻧﯽ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﺘﯿﮏ ﻫﺎﯼ ﺟﻨﮕﯽ ﺧﺎﺹ , ﺁﮐﺎﺩﯼ ﻫﺎ ﺭا ﺷﮑﺴﺖ
ﻣﯿﺪهند ﻭ ﺑﻪ " ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﯼ ﺁﮐﺎﺩ ﭘﺎﯾﺎﻥ دادند ﻭ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺳﻮﻣﺮ ﺑﻪ ﺳﻮﻣﺮﯾﺎﻥ ﺑﺎﺯ ﻣﯿﮕﺮﺩﻩ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺪﻭﺩ 100 ﺳﺎﻝ ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ ﺣﮑﻤﺮﺍﻥ " ﺳﻮﻣﺮ " بودند (ﺗﺤﺖ ﻫﻤﻮﻥ ﻧﺎﻡ ﺳﻮﻣﺮ‏) ﻭ ﻧﺎﻡ ﭘﺎﺩﺷﺎهانشان ﺍﺯ ﻗﺒﯿﻞ ‏( ﮐﻮﺩﺋﺎ‏) ﻭ ‏(ﻧﯿﻦ ﮔﯿﺮ ﺳﻮ‏) ﺩﺭ ﻟﯿﺴﺖ ﻧﺎﻣﻬﺎﯼ ﺣﺎﮐﻤﺎﻥ ﺳﻮﻣﺮ آمده است.
‏( III Dynasty of UR ‏)
و همچنین پایتخت گوتیان (درر/دره)که گفته می شود همان(دره شهر ایلام برگرفته از درر/دره است که لک زبان هستند) در بین هفت ایالات سومریان قرار داشته است .
ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 2050 ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﯿﻨﻬﺎﯼ ﺧﻮﺩﺷﻮﻥ ﺑﺎﺯ ﻣﯿﮕﺮﺩﻧﺪ.
ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮐﺘﯿﺒﻪ ﻫﺎﯼ ﺳﻮﻣﺮﯾﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ‏(ﮔﻮﺗﯿﻬﺎ‏) ﺍﺯ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺳﻮﻣﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺳﻮﻣﺮﯾﻬﺎ ﯾﮏ ﺭﯾﺸﻪ ﻧﮋﺍﺩﯼ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
‏( Gutians the dynasty of Sumer ‏)
ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻃﯽ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﺳﺎﻝ ﺟﻨﮓ ﻣﺘﻮﺍﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎ ﻭ ﻣﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﻋﯿﻼﻣﯿﻬﺎ ﺑﺎ ﺣﮑﻮﻣﺘﻬﺎﯼ ﺳﺎﻣﯽ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺎﻣﯽ
ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺗﺮﯾﻦ ﺟﻨﮕﻬﺎ ﺟﻨﮓ ﺑﯿﻦ ﻣﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺁﺷﻮﺭﯾﺎﻥ ﺩﺭ 612 ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﯿﻼﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﯼ ﻋﻈﯿﻢ ﺁﺷﻮﺭﯾﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﻞ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﭙﯿﻮﻧﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﺑﺮود.
 
گوتیان باستان در زمره اجداد لک ها بحساب می آیند؛ در هزاره اول قبل از میلاد، همه اورارتوییان و مردم [[ماننا]] و [[ماد]] را گوتی می‌نامیدند. فقط گاهی در کتیبه‌های [[سارگن دوم]]، [[ماد|مادهای]] ایرانی زبان از گوتیان مشخص و ممتاز گشته‌اند. گوتیان در قرن بیست و سوم قبل از میلاد و زمان سلطنت (نارام سوئن) پادشاه [[اکد]]، در صحنه تاریخ پدید می‌آیند. طبق روایات بعدی [[اکد|اکدی]]، (نارام سوئن) ظاهراً در اواخر سلطنت خویش ناگزیر با گوتیان جنگید و در ضمن پیکار با ایشان از پای درآمد. مسلماً گوتیان در آن زمان سطح تکامل نیروهای تولیدی شان نسبتاً پست بود و ظاهراً در دوره بدوی زراعت و محتملاً، مادرشاهی و تمدن و فرهنگ (عهد سفال ملون) می‌زیستند و معلوم نیست که مع‌هذا چگونه توانستند لشکریانی را که به ظن اقوی از آن مقتدرترین دولت آن زمان بودند، تارومار کنند؟ در این پدیده چیزی که شگفتی برانگیزد وجود ندارد، زیرا با وجود این که ناحیه میاندورود به سبب حاصلخیزی فوق العاده خاک خویش در طریق تکامل جامعه طبقاتی گام‌های سریع برداشته بود، با این حال هنوز دوره اولیه مفرغ را می‌گذراند و لشکریان اکد که اکثراً از داوطلبان بوده سلاح شان بسیار بدوی بود (کلاهخود مسین، کمان و تبرزین و بس). چنین اسلحه‌ای بر سلاح‌های گوتیان چندان امتیازی نداشت.
 
== منابع ==
سطر ۳۶ ⟵ ۱۸:
[[رده:اقوام باستانی فلات ایران]]
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:تاریخ کردستان]]
[[رده:تاریخ مردم کرد]]
[[رده:قوم‌های باستانی خاورمیانه]]
[[رده:کردها]]
{{Gutians the dynasty of Sumer}} ‏
{[III Dynasty of UR]]
[[People And Places Of Ancient Western Asia]]