گنبد کاووس: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش بی‌منبع |
خنثی‌سازی ویرایش 1695607 ویژه:Contributions/ماني (بحث کاربر:ماني) |
||
خط ۱:
{{تمیزکاری}}
{{منبع}}
{{جعبه شهر ایران
|نام‌رسمی=گنبدکاووس
|روی‌نقشه=آری
|عرض‌جغرافیایی=37.26
|طول‌جغرافیایی=55.17
|تصویر=Gonbad-e_Qabus.JPG
|اندازه‌تصویر=250
|برچسب‌تصویر=
|استان=گلستان
|شهرستان=گنبدکاووس
|بخش=[[بخش مرکزی شهرستان گنبدکاووس|مرکزی]]
|دهستان=
|نام‌محلی=گنبدکاووس
|نام‌های‌دیگر=
|نام‌های‌قدیمی=
|سال‌شهرشدن=
|جمعیت=۱۲۹٬۱۶۷
|رشدجمعیت=؟
|تراکم‌جمعیت=؟
|زبان=
|مذهب=
|مساحت=؟
|ارتفاع=؟
|میانگین‌دما=؟
|میانگین‌بارش‌سالانه=؟
|شمارروزهای‌یخبندان=؟
|شهردار=؟
|ره‌آورد=؟
|پیش‌شماره=؟
|وب‌گاه=؟
|جمله‌خوشامد=
|پانویس=
}}
'''گنبد''' یا '''گنبد کاووس''' یا '''گنبد قابوس''' که پیشتر جرجان یا [[گرگان]] خوانده می‌شد. گرگان(نام سابق گنبد کاووس) نام شهر و شهرستان و نیز نام سرزمینی باستانی در جنوب شرقی دریای خزر است. در زبان باستانی آن را گورگان و ورکان و در زبان یونانی هیرکان یا هیرکانیا و در زبان عربی جرجان می‌گفتند. (شهر و شهرستانی که امروز گرگان خوانده می‌شود تا سال ۱۳۱۶ شمسی موسوم به استرآباد بود، و کل منطقه گرگان قدیم، در تقسیمات کشوری امروز، [[استان گلستان]] نام دارد.) کاوشهای باستان‌شناسی پیشینه تمدن این منطقه را ۵ تا ۶ هزار سال اعلام کرده‌اند. با این تمدن کهن، تاریخی پرفراز و نشیب، آثار و بقایای باستانی فراوان و با دانشمندانی نامدار و اقوامی مقتدر و نجیب، گرگان(کنبد کاووس) جایگاهی رفیع و سهمی ارزشمند در تاریخ و تمدن باشکوه ایران دارد.
با ورود اسلام و در سده‌های آغازین آن ایالت گرگان جایگاه ارزشمندی در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی داشت. شهرهای جرجان و استراباد از این ایالت مهد دانشمندان بزرگ آن دوران بود. عنصرالمعالی کیکاوس (از آخرین امیران آل زیار و نگارنده کتاب گرانقدر قابوسنامه) و عبدالقاهر جرجانی (صاحب تألیفات گرانبها در صرف و نحو و معانی و بیان عربی) در تحول ادبیات فارسی و عربی نقش مهمی داشتند. قابوسنامه را، همچنین، مجموعه تمدن اسلام پیش از مغول نام نهاده‌اند.
سطر ۶ ⟵ ۳۹:
در علم پزشکی نیز این منطقه سهم عمده‌ای در جهان اسلام داشته به‌گونه‌ای که دو تن از معروفترین پزشکان ایران و جهان، ابوسهل مسیحی و سیداسماعیل (حکیم) جرجانی صاحب دایره‌المعارف ذخیره خوارزمشاهی، از این سرزمین بوده‌اند.
این سرزمین که طول تاریخ از ایالت‌های مهم ایران بود، بر اثر سیاست‌های نابجای حکومت پهلوی و با نادیده گرفتن واقعیت‌های تاریخی و منطقه‌ای در سال ۱۳۱۶ به سرزمین مازندران ملحق گردید. این اقدام نادرست در طول شش دهه موجب عقب‌ماندگی و رکود منطقه در تمامی ابعاد رشد و توسعه شد.
در ازمنه قدیم بزرگ‌ترین شهر شمال کشور و مرکز هیرکان یا ورکانه
عمده ساکنان این شهرستان (حدود ۶۵ درصد) را '''ترکمنها''' و بقیه را مهاجرانی از مناطق دیگر از جمله سیستان و بلوچستان، شاهرود و سمنان و خراسان و ... تشکیل می‌دهند. این شهر بزرگ‌ترین شهر [[ترکمن]]
== جستار وابسته ==
*[[گنبد کاووس]]
[[رده:شهرهای استان گلستان]]
[[de:Gonbad-e Qabus]]
[[en:Gonbad-e Qabus]]
[[fr:Gonbad-e Qabus]]
[[ro:Gonbad-e Kavous]]
[[sv:Gonbad-e Qabus]]
[[tg:Гунбади Ковӯс]]
[[tr:Günbed-i Kavus]]
[[uk:Гонбат-е-Ґабус]]
| |||