تفتیش عقاید: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Berruguete ordeal.jpg|چپ|بندانگشتی|250px|سن دومینیک در حال نظارت بر سوزاندن کتب بدعتگذارانهبدعت‌گذارانه]]

در دوران سده‌های میانه، همواره کلیسا در صدد تثبیت استیلای سیاسی خود بر اروپا بود؛ ولی تفتیش عقاید به شکل سازمان یافته متاخرتر پدید آمد. دستگاه پاپ همواره از به چالش کشیده شدن اقتدارش وحشت داشته و در قرون وسطای پسین، به علت افزایش فساد کلیسا و رشد سواد، جنبش‌های بدعتگذارانهبدعت‌گذارانه شدیدتر شد. تا آن‌که نخستین نشانه‌های مقاومت شدید کلیسا در اواخر قرن دوازدهم هنگامی نمایان شد که در ناحیه‌ای در جنوب فرانسه به اسم [[لانگدوک]]، جنبش بدعتگذارانهٔبدعت‌گذارانهٔ عظیمی به وجود آمد که پیروانش خود را ''[[کاتاریسم|کاتار]]'' (به معنی پاک و خالص) و در جنوب فرانسه و شمال ایتالیا [[والدوسیان]] می‌نامیدند. والدوسیان مخالفت‌های خود را از سال‌های ۱۱۷۰ میلادی آغاز کردند.

[[پاپ اینوکنتیوس سوم]] مصمم گشت که علیه بدعتگذارانبدعت‌گذاران جنوب [[فرانسه]] دست به اقدام جدی بزند. در ابتدا وی از اسقف‌های خود درخواست کرد که در منطقه دست به سفرها و موعظه‌های بیشتری بزنند و در پی یافتن شواهدی باشند که نشان دهندهٔ حمایت رهبران سیاسی از کاتاریسم باشد. البته این اقدام اینوکنتیوس چیز تازه‌ای نبود و قبلاً [[پاپ لوکیوس سوم]] نیز این گونه عملیات را ترغیب می‌کرد. اما این اقدام اینوکنتیوس کافی به نظر نرسید، به طوری که کار به جایی رسید که سفیر ویژه پاپ در آلبی از سوی طرفداران کنت تولوز پس از ضرب و جرح به قتل رسید.<ref name=inq/>

تفتیش عقاید پاپی دستگاه حقوقی تازه‌ای بود که زیر نظر مستقیم پاپ قرار داشت. پاپ مفتشانی را منصوب می‌کرد که وظیفه یافتن بدعتگذارانبدعت‌گذاران و مجازات آنان را داشتند. اکثر مفتشان دراویشی فقیر بودند که زندگی فقیرانه‌ای داشتند و در تجرد زنگی می‌کرده، از طریق صدقات مردم امرار معاش می‌کردند. فرق اصلی آنها با دیگر زاهدان آن دوره این بود که زیر نظر پاپ بودند و نه رئیس یک صومعه. راهبان دو فرقه فرانسیسکن و دومینیکن نقش مهمی در گسترش تفتیش عقاید پاپی داشتند. در ابتدا آنها به خواست پاپ، "''با فروتنی به دنبال بدعتکاران می‌رفتند و آنها را از لغزش بازمی‌داشتند''". اما به زودی آشکار شد که خیل بزرگی از مردم با اقناع و تشویق به راه راست هدایت نمی‌شوند! پس اینوکنتیوس بهترین متفکران کلیسا را در سال ۱۲۱۵ جمع کرد و در چند شورا به این نتیجه رسیدند که تبعید بدعتگذارانبدعت‌گذاران و مصادره اموالشان مجازات مناسبی است.

در دوران پاپ گریگوریوس نهم، این اختیارات گسترده‌تر شد و سرانجام در سال ۱۲۵۲، کلیسا رسماً اعلام کرد که بدعتگذارانبدعت‌گذاران غیرنادمغیر نادم را برای اعدام از طریق سوزاندن تحویل مقامات سیاسی خواهد داد. این فتوا ضمناً استفاده از شکنجه برای اعتراف گیری را مجاز دانست.