|
| logosize =
| image = Aikido.svg
| imagecaption = آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو در خوشنويسيخوشنویسی ژاپنيژاپنی.
| imagesize = 80px
| name = آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو{{سخ}}Aikido{{سخ}}???合気道
| aka =
| date founded =
| country = {{پرچم‌ها|Japan}} [[ژاپن]]
| founder = [[موريههموریهه اوشيبااوشیبا]]{{سخ}}(??植芝 ??盛平, ''Morihei Ueshiba'', ????۱۸۸۳-????۱۹۶۹)
| ancestor_arts = ''[[دايتوريودایتوریو آيکيآیکی جوجوتسو]]''؛ [[جووجوتسو]]، ''[[کن‌جوتسو]]''، ''[[سوجوتسو]]''، ''[[بوجوتسو]]''، ''[[ايي‌آي‌جوتسوایی‌آی‌جوتسو]]''، ''[[جوجوتسو]]''.
| notable pract = [[گوزو شيوداشیودا]]، [[موريهيروموریهیرو سايتوسایتو]]، [[کوييچيکوییچی توهيتوهی]]، [[تاداشيتاداشی آبه]]، [[مينورومینورو موچيزوکيموچیزوکی]]، [[نورياکينوریاکی اينواینو]]، [[کنجيکنجی توميکيتومیکی]]، [[کيشوماروکیشومارو اوشيبااوشیبا]]، [[موريتروموریترو اوشيبااوشیبا]]، [[کريستينکریستین تيسرتیسر]]، [[يوشيميتسویوشیمیتسو يامادایامادا]]، [[استيوناستیون سيگالسیگال]]
}}
'''آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو''' (به [[زبان ژاپنيژاپنی|ژاپنيژاپنی]]: ???合気道 - به [[روماجيروماجی]]: Aikid?Aikidō به معنيمعنی «طريقتطریقت هماهنگيهماهنگی روح و روان») يکیک [[هنر رزميرزمی]] [[ژاپن|ژاپنيژاپنی]] است. بنيانگذاربنیانگذار ايناین [[ورزشهايورزشهای رزميرزمی|هنر رزميرزمی]]، [[موريههموریهه اوشيبااوشیبا]] نام دارد که در [[??۱۴ دسامبر]] سال [[????۱۸۸۳ (ميلاديمیلادی)|????۱۸۸۳]] به دنيادنیا آمد، و اغلب به او لقب استاد بزرگ {{ژاپنيژاپنی|O'Sensei ??????????グレートティーチャー}} را دادند. هدف اوشيبااوشیبا از خلق ايناین هنر رزمي،رزمی، دفاع بدون آسيبآسیب زدن به حريفحریف بود.
== تعریف آیکیدو ==
== تعريف آي‌کي‌دو ==
به صورت فيزيکيفیزیکی آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو هنريهنری است که با تغييرتغییر مسيرمسیر ها و جنبش هايهای گوناگون نيروينیروی حريفحریف را بازگردانده و در انتها به قفل مفصل‌هايمفصل‌های حريفحریف ميمی انجامد.
ايناین ورزش از [[دايتودایتو ريوریو آيکيآیکی جوجيتسوجوجیتسو]] مشتق شده که گفته ميشودمیشود موريههموریهه اوشيبااوشیبا در اواخر سال ????۱۹۲۰ ميلاديمیلادی به خاطر عقايدعقاید ديندین [[اوموته-کيوکیو]] ايناین واگراييواگرایی را انجام داده است برخيبرخی ديگردیگر از تکنيک‌هاتکنیک‌ها و گرفتن‌ها نيزنیز از [[کنجيتسوکنجیتسو]] ناشيناشی شده‌است.
تمرکز ورزش آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو در مشت و لگدزدن به حريفحریف نيست،نیست، بلکه با استفاده از انرژيانرژی حريفحریف برايبرای بدست آوردن کنترل حريفحریف(ها) يایا دور کردن آنها از خود است. آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو يکیک هنر ايستاایستا نيست،نیست، بلکه تاکيدتاکید فراوانيفراوانی بر حرکات و جنبش‌هايجنبش‌های دايناميکداینامیک دارد.<ref>[http://www.aikidofaq.com/introduction.html آشناييآشنایی با آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو]</ref>
هنرجويانهنرجویان ارشد اوشيبااوشیبا رويکردرویکرد هايهای مختلفيمختلفی به آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو داشتند وليولی امروزه آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو در سراسر جهان در سبک هايهای مختلفيمختلفی تدريستدریس ميشودمیشود .
==ريشه‌ریشه شناسيشناسی و فلسفه عموميعمومی کلمه آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو==
[[پرونده:Aïkido-shihoo nage.jpg|بندانگشتيبندانگشتی|چپ|200px|تکنيکتکنیک شيهوشیهو ناگه]]
[[پرونده:Aikido ikkyo.svg|بندانگشتيبندانگشتی|چپ|200px|دياگرامدیاگرام يکيیکی از تکنيکتکنیک هايهای آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو به نام "ايای کيوکیو"]]
[[پرونده:Aikido ikkyo omote ura.png|بندانگشتيبندانگشتی|چپ|200px|دياگرامدیاگرام تکنکيکتکنکیک "ايای کيوکیو"]]
کلمه ''آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو'' از سه حرف [[کانجيکانجی]] تشکيلتشکیل شده است:
* '''Ai | آيآی | ?合''' : به معنايمعنای به هم پيوستن،پیوستن، هماهنگيهماهنگی
* '''Ki | کيکی | ?気''' : به معنايمعنای روح، نيروينیروی دروني،درونی، انرژيانرژی طبيعيطبیعی بدن
* '''Do | دو | ?道''' : به معنايمعنای راه و روش
قوانينقوانین "آيکيآیکی" در زبان ژاپنيژاپنی (در خارج از محل تمرينتمرین ) به ندرت استفاده ميشودمیشود و دارايدارای شبهات بسياريبسیاری نيزنیز هست!
کلمه '''"آيآی (?合)"''' اساساً به معانيمعانی 'هماهنگيهماهنگی, ترکيب،ترکیب، متحد، پيوستنپیوستن به يکديگر،یکدیگر، ملاقات' است برايبرای مثال : ??合同 به معنيمعنی اتحاد و ترکيبترکیب ، ??合成 به معنيمعنی (مخلوط)، ??結合 به معنيمعنی (متحد / ترکيبترکیب / ملحق شدن) ، ?連 ?合 به معنيمعنی (اتحاديهاتحادیه / اتحاد / انجمن )، ?統 ?合 به معنيمعنی (ترکيبترکیب / وحدت)، و ??合意 به معنيمعنی (توافق)است يکیک شيوهشیوه ديگردیگر معنيمعنی برايبرای استفاده در روابط متقابل نيزنیز وجود دارد برايبرای مثال : ?知 ?り ?合 ?う (برايبرای شناختن يکديگریکدیگر)، ?話 ?し ?合 ?い (صحبت کردن / گفت و گو / بحث و مذاکره)، و ?待 ?ち ?合 ?わ ?せ ?る (ملاقات با تعيينتعیین وقت قبليقبلی) معنيمعنی ميشودمیشود .
کلمه '''"کيکی (?気)"''' معمولاً برايبرای توصيفتوصیف احساسات استفاده ميشودمیشود برايبرای مثال : ????????なになに気がする (من احساسياحساسی ميکنممیکنم) و ?気 ?持 ?ち (احساس / حس) .
ايزایز ايناین واژه به معنيمعنی "انرژيانرژی" يایا "نيرونیرو" نيزنیز استفاده ميشود،میشود، به عنوان در ?電 ?気 (نيروينیروی برق) و ?磁 ?気 (انرژيانرژی مغناطيسمغناطیس) تعبيرتعبیر ميشودمیشود. همچنينهمچنین ميمی تواندآن را به جمبه هايهای معنويمعنوی و مردميمردمی تعميمتعمیم داد به عنوان مثال : ?気 ?質 (روح / صفت / خلق و خو) معنيمعنی ميشودمیشود.
کلمه '''"دو (?道)"''' که در هنر هايهای رزميرزمی ديگردیگر مثل [[جودو]] و [[ايای آيآی دو]] و ... و همچنينهمچنین در واژه معموليمعمولی مثل (shod?shodō) به معنيمعنی خوشنويسيخوشنویسی ژاپنيژاپنی ،(KADO) به معنيمعنی گل ها و (chad?chadō يایا sad?sadō) به معنيمعنی مراسم چايچای استفاده شده است در حالت کليکلی به معنيمعنی (راه، طريقت،طریقت، شيوهشیوه) است.
بنابراين،بنابراین، از نقطه نظر صرفا زبانيزبانی ، آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو به معنيمعنی "شيوهشیوه ترکيبترکیب نيرونیرو" است و بر اساس قانون "آيکيآیکی" که در مورد هنرهايهنرهای رزميرزمی صحبت ميکندمیکند ايناین واژه را به معنيمعنی "راه هاييهایی برايبرای کنترل مهاجم با حداقل تلاش و نيرونیرو" تعبيرتعبیر ميکندمیکند . ايناین بدينبدین معنيستمعنیست که بايدباید از ريتمریتم و زمان حمله حريفحریف آگاهيآگاهی پيداپیدا کنيمکنیم و آن را درک کنيمکنیم که ايناین شبيهشبیه اصولياصولی است که [[جيگاروجیگارو کانو]] (کانو جيگوروجیگورو) بنيانگذاربنیانگذار [[جودو]] معرفيمعرفی کرده است .
== روش رزميرزمی آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو ==
حرکات پايهپایه در آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو حرکات طبيعيطبیعی هستند و بيش‌تربیش‌تر حملات در ايناین سبک به صورت ذاتيذاتی و با الهام از ذات طبيعتطبیعت انجام مي‌شوندمی‌شوند. يکیک آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو کار، بدون تلاش برايبرای حمله يایا تهاجم تنها مي‌کوشدمی‌کوشد تا خود را با شرايطشرایط هماهنگ کرده و در برابر حملات احتمالياحتمالی حريفان،حریفان، بدون استفاده از مشت و لگد از خود دفاع نمايدنماید.
يکیک آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو کار واقعيواقعی بهتر مي‌داندمی‌داند که قدرت خود را بدون ضربه زدن به ديگراندیگران يایا بدون تحقيرتحقیر آنان، حفظ نمايدنماید.
== سبکهای آیکیدو ==
== سبکهاي آي‌کي‌دو ==
# آيآی کيکی کايکای (سبک اصلياصلی)<ref>[[:w:en:Aikikai (from Template:Aikido)|سبک آيکيآیکی کايکای در ويکيویکی پديايپدیای انگليسيانگلیسی]]</ref> <ref>[http://www.aikido.ir آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو آيآی کيکی کايکای ايرانایران]</ref>
# آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو يوشينکانیوشینکان <ref>[http://www.yoshinkan.net/indexE.html آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو يوشينکانیوشینکان]</ref>
# شينشین شينشین تويستوتویستو<ref>[[:w:en:Shin_Shin_Toitsu_Aikido|سبک شينشین شينشین تويستوتویستو در ويکيویکی پديايپدیای انگليسيانگلیسی]]</ref>
# توميکيتومیکی ريوریو<ref>[[:w:en:Tomiki_Aikido|سبک توميکيتومیکی در ويکيویکی پديايپدیای انگليسيانگلیسی]]</ref>
# ايواماایواما آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو <ref>[http://iwamashinshinaikido.com آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو ايواماایواما]</ref>
==تمرينتمرین و پرورش==
در آي‌کي‌دو،آیکیدو، همانطور که تقريباًتقریباً در تمام هنرهايهنرهای رزميرزمی ژاپنيژاپنی ديدهدیده ميشودمیشود ، هر دو جنبه "جسم" و "روح و روان" مورد پرورش قرار ميگيردمیگیرد. پرورش جسميجسمی در آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو متنوع است به طوريطوری که برايبرای ايناین منظور در هر جلسه با تمرينتمرین هايهای عموميعمومی و حتيحتی تمريناتتمرینات خاصيخاصی ايناین مساله را پوشش ميدهندمیدهند.از آنجا که بخش قابل توجهيتوجهی از هر جلسه آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو شامل پرورش جسميجسمی و فکريست،فکریست، اوليناولین چيزيچیزی که اکثر دانش آموزان يادیاد ميمی گيرندگیرند چگونگيچگونگی پرتاب شدن ، سقوط و يایا به اصطلاح [[اوکمياوکمی]] است برايبرای ايناین منظور تکنيکتکنیک هايهای خاصيخاصی برايبرای حمله هر دو نفر پيشبينيپیشبینی شده است. پس از آموختن تکنيکتکنیک هايهای پايه،پایه، هنرجويانهنرجویان دفاع آزاد عليهعلیه حريفحریف هايهای متعدد و تکنيکتکنیک هايهای برايبرای دفاع در مقابل سلاح و حتيحتی دفاع با سلاح را تمرينتمرین ميکنندمیکنند .
===نقش مدافع و مهاجم===
آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو در مرحله اول نيازنیاز به دو حريفحریف و شريکشریک تمرينيتمرینی برايبرای حرکات از پيشپیش تعيينتعیین شده (کاتا) به جايجای آزاديآزادی عمل برايبرای يادگيريیادگیری الگويالگوی اوليهاولیه را دارد که به کسيکسی که دفاع ميکندمیکند اوکه (UKE) و کسيکسی که حمله ميکندمیکند توريتوری (TORI يایا ??取り) يایا شيتهشیته (shite يایا ??仕手) با توجه به سبک آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو گويندگویند که در تکنيکتکنیک هاييهایی که توريتوری پرتاب ميشودمیشود به آن ناگه (NAGE يایا ??投げ) نيزنیز گفته ميشودمیشود که باروشيباروشی به نام "اوکمياوکمی" يایا سقوط کردن نيروينیروی تکنيکتکنیک را خنثيخنثی ميکندمیکند .
هردو نقش اوکه و توريتوری در آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو ضروريستضروریست ايناین دو نقش بر اصول اختلاط و سازگاريسازگاری بنا شده است بنابراينبنابراین توريتوری شيوهشیوه اجراياجرای تکنيکتکنیک را ميمی آموزد در حاليحالی که اوکه شيوهشیوه کنترل نيرونیرو و انعطاف پذيريپذیری بدن را تمرينتمرین ميکندمیکند . به شيوهشیوه دريافتدریافت تکنيکتکنیک و فرود آمدن "اوکمياوکمی" گفته ميشودمیشود که با ايناین کار نيرونیرو و تعادل خود را بدون آسيبآسیب بازميگرداندبازمیگرداند .
در تکنيکتکنیک هايهای پيشرفتهپیشرفته گاهيگاهی اوکه تکنيکتکنیک را بازميگرداندبازمیگرداند و يایا به اصطلاح بدل ميکندمیکند که به ايناین تکنيکتکنیک ها کايشيکایشی وازا (???返し技 kaeshi-waza) ميگويندمیگویند .
اوکمياوکمی (Ukemi ??受身) روشيروشی صحيحصحیح برايبرای دريافتدریافت تکنيکتکنیک بدون صدمه برايبرای حريفحریف است که با توجه به محيطمحیط ، تکنيکتکنیک و ميزانمیزان انرژيانرژی ،عکس العمليالعملی مناسب است که معمولا با خوردن زمينزمین (سقوط) همراه است . به طور کليکلی اوکمياوکمی بخش از آيکيآیکی دو به شمار ميرودمیرود که تضمينيتضمینی برايبرای سلامتيسلامتی حريفحریف بعد از تکنيکتکنیک است در غيرغیر ايناین صورت تکنيکتکنیک ها با شکستگيشکستگی و پرتاب همراه است .
===سلاح ها===
سلاح ها در آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو مشتمل بر يکیک چوب نسبتا کوتاه (???۱۲۰ سانتيسانتی متريمتری) به نام جو (Jo) ، شمشيرشمشیر چوبيچوبی (کن يایا بوکن Bokken) و چاقو به نام تانتو (Tanto) است که امروزه در برخيبرخی باشگاه ها استفاده از سلاح هايهای گرم و خلع سلاح نيزنیز مطرح شده است . در برخيبرخی سبک ها مثل [[ايواماایواما]] و [[موريهيروموریهیرو سايتوسایتو]] زمان زياديزیادی را صرف تمرينتمرین با چوب و شمشيرشمشیر را تحت نام آيکيجوآیکیجو و آيکيکنآیکیکن ميکنندمیکنند .
آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو بر مبنايمبنای دست خاليخالی در مقالا شمشيرشمشیر و نيزهنیزه توسعه يافتهیافته پس اساس تماميتمامی تکنيکتکنیک ها همينهمین منشاء است .
== لباس و رتبه بنديبندی ==
[[File:Folding hakama.jpg|thumb|230px|right|در حال تا کردن [[هاکاما]] مکمل لباس آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو برايبرای کمربند مشکيمشکی .]]
! درجه !! کمربند !! رنگ !! نام
|-
| ''کيوکیو'' || [[File:Judo white belt.svg|65px]] || سفيدسفید || ''مودانشا'' / ''کودانشا''
|-
| ''دان'' || [[File:Judo black belt.svg|65px]] || مشکيمشکی || ''يودانشایودانشا''
|}
هنرجويانهنرجویان آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو ( که در خارج از ژاپن به آنها آي‌کي‌دوکاآی‌کی‌دوکا گفته ميشودمیشود ) به طور کليکلی با گذراندن مقاطعيمقاطعی به نام "کيوکیو" و پس از آن به درجه "دان" ميرسندمیرسند . هرچند در برخيبرخی از کلاس ها رنگ هايهای مختلفيمختلفی استفاده ميشودمیشود وليولی در آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو رنگ کمربند "سفيدسفید" و "مشکيمشکی" است که نشان دهنده رده "کيوکیو" و رده "دان" است.
معمولا در کلاس ها به افراد زيرزیر ??۱۶ سال اجازه بستن کمربند مشکيمشکی يایا ورود به آزمون رده "دان" داده نميشودنمیشود .
لباس مورد استفاده در آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو "آي‌کي‌دوگيآی‌کی‌دوگی" نام دارد که بسياربسیار شبيهشبیه لباس "کيکوگيکیکوگی" است که برايبرای بسياريبسیاری از ورزشهايورزشهای رزميرزمی مدرن امروزيامروزی استفاده ميشودمیشود که شامل يکیک بالاپوش و شلوار و کمربند است.
در سيستمسیستم هايهای آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو در رده هايهای بالا ( معمولاً رده دان و کمربند مشکيمشکی ) از شلواريشلواری سنتيسنتی و پليسهپلیسه دار به نام [[هاکاما]] ( همان لباسيلباسی که در [[کن دو]] و [[ايای آيآی دو]] استفاده ميشودمیشود ) به عنوان مکمل لياسلیاس استفاده ميشودمیشود.
در اکثر باشگاه‌ها برايبرای مدرسان و هنرجويانهنرجویان رده دان ايناین لباس از پيشپیش تعيينتعیین شده است.
== مسابقات ==
آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو تنها ورزش رزميرزمی جهان است، که مسابقات تن به تن آن به دليلدلیل آسيب‌ديدگيآسیب‌دیدگی شديدشدید مفاصل، سالهاست که ممنوع شده‌است. تنها مسابقات کاتا و حرکات نمايشينمایشی با شمشيرشمشیر و چاقو برگزار ميشودمیشود.
== پانويسپانویس ==
{{پانويسپانویس}}
== منابع ==
* {{يادکردیادکرد ويکيویکی|عنوان = آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو |پيوندپیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Aikido |زبان =انگليسيانگلیسی| بازيابيبازیابی =?۹ ديدی ????۱۳۹۱}}
== پيوندپیوند به بيرونبیرون ==
* [http://www.aikikai.or.jp مرکز جهانيجهانی آيآی کيکی دو]
* [http://www.yoshinkan.net فدراسيونفدراسیون جهانيجهانی يوشينکانیوشینکان آيآی کيکی دو]
* [http://www.aparat.com/v/589GY چندتکنيکچندتکنیک آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو در وبگاه آپارات]
{{الگو:هنرهايهنرهای رزميرزمی}}
{{انبار-رده|Aikido}}
[[رده:آي‌کي‌دوآی‌کی‌دو]]
[[رده:ورزشهايورزشهای مبارزه‌ايمبارزه‌ای]]
[[رده:هنرهايهنرهای رزميرزمی ژاپنيژاپنی]]
| 