کیش‌مات: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده: CheckmateProper.jpg|250px|farme|بندانگشتی|چپ|شاه سیاه کیش و مات شده است و بازی پایان یافته است.]]

واژه کیش مات در اصل از واژه [[فارسی]] شاه مات است که به معنی شاه بی دفاع یا شاه شکست خورده یا شاه مورد حمله بی آنکه شاه مرده باشد ، است.<ref>{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=checkmate|title=Online Etymology Dictionary|accessdate=May 29, 2010|last=Harper|first=Douglas|coauthors=Dan McCormack|archiveurl=http://web.archive.org/web/*/http://www.etymonline.com/index.php?term=checkmate|archivedate=September 29, 2005}}</ref><ref>[[New Oxford American Dictionary]]</ref> این تصور که چون شطرنج از راه [[جهان اسلام]] به [[اروپا]] آمده است و مات در [[عربی]] به معنی مرده است و شاه مات به معنی شاه مرده است ، اشتباه می‌باشد.<ref>Davidson, Henry (1949), A Short History of Chess, McKay, ISBN 0-679-14550-8 (1981 paperback)</ref><ref>Hooper, David; Whyld, Kenneth (1992), The Oxford Companion to Chess (2nd ed.), Oxford University Press, ISBN 0-19-280049-3</ref><ref>Sunnucks, Anne (1970), The Encyclopaedia of Chess, St. Martins Press, ISBN 978-0-7091-4697-1</ref><ref>McKean, Erin (2005), The New Oxford American Dictionary (2nd ed.), Oxford University Press, ISBN 978-0-19-517077-1</ref><ref>Golombek, Harry (1976), Chess: A History, Putnam, ISBN 0-399-11575-7</ref><ref>[http://www.goddesschess.com/chessays/shahmatjan.html "The King Isn't Dead After All! The Real Meaning of Shah Mat or the Lesson of the Commode"], Jan Newton, GoddessChess.com, September 2003</ref>

مقدم پیشنهاد می‌کند که ریشه شناسی واژه مات از فعل ماندن در فارسی آمده است.که در زبان [[زبان لاتین]] maneo و در زبان [[زبان یونانی|یونانی]] meno است و یعنی شاه به صورت ترک شده مانده است و در برگردان رسمی غافلگیر ترجمه شده است.در حالت نظامی به آن حمله شده است (نه غافلگیر) و در واقع به شاه در حالت مات حمله شده است و وی ترک شده است.<ref>Davidson, Henry (1949), A Short History of Chess, McKay, ISBN 0-679-14550-8 (1981 paperback)</ref>