میدان حر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
isbn اشتباه بود
خط ۱:
{{coord|35|41|17.43|N|51|23|34.47|E|region:IR|display=title}}
[[پرونده:Baghshahcurrent.jpg|300px|بندانگشتی|تندیس گرشاسپ در میانه میدان حر (باغشاه)]]
'''میدان حر''' یا '''میدان باغ‌شاه''' یا '''میدان باغشاه''' (نام پیشین) یکی از [[میدان|میدان‌های]] مرکزی [[تهران]] است. این میدان در [[چهارراه]] [[خیابان کارگر]] با [[خیابان امام خمینی]] جای گرفته است.
 
== تندیس میانی ==
در میانه این میدان [[تندیس]] [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسپ]] (اثر [[غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ]] در سال ۱۳۳۹) قرار دارد که نبرد پیروزمندانه [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسپ]]، از پهلوانان [[شاهنامه]] را با [[اژدها]] نشان می‌دهد. گرشاسپ در حالی که نیزه‌ای به دست دارد، در حال نبرد با اژدهایی است که به دور بدن او پیچیده و دهان خود را باز کرده است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.isna.ir/fa/news/92051105495/چرا-مجسمه-ی-میدان-حر-نباید-تخریب-می-شد| عنوان = چرا مجسمه‌یمجسمهٔ میدان حر نباید تخریب می‌شد؟| ناشر = ایسنا|تاریخ = ۱۱ مرداد ۱۳۹۲ | بازیابی = ۲۵ شهریور۱۳۹۲}}</ref>
 
جنس این مجسمه از بتن است. این مجسمه نشان‌دهنده پیروزی خیر بر شر است و در بزرگداشت آزادسازی [[آذربایجان]] از سلطه [[فرقه دموکرات آذربایجان]] ساخته شد و در سال ۱۳۳۹ در منطقه باغشاه‌باغشاه پیشین برپا شده است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iransculpture.ir/biennial/urban/u1-text/u1-a5-1.htm| عنوان = مجسمه‌های شهری / مشاهیر ساکت | ناشر = سایت تخصصی هنر مجسمه‌سازی ایران}}</ref> این اثر ۵/۶ متری که روی یک سکوی بتنی نصب شده است به همراه نیزه ۶ متری آن در مجموع ۵/۱۲ متر ارتفاع دارد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.hamshahrionline.ir/print/186890| عنوان = شهر در جایگاه کارگاهی هنری | ناشر = همشهری آنلاین}}</ref> میدان حر در گذشته در محدوده باغشاه یا میدان اسب‌دوانی قرار داشته است.
 
== پیشینه ==
خط ۱۳:
[[پرونده:Prisoners in Bagh-e Shah 1908.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|شماری از فعالین [[جنبش مشروطه ایران]]، دستگیرشده در باغ شاه، با غل‌وزنجیر بر دستان و گردن‌ها در دوران حکم‌رانی [[محمدعلی شاه قاجار]].]]
 
از باغ‌های نام‌آور [[تهران]] که پیشتر در غرب تهران و بیرون از شهر واقع بود و اکنون در درون شهر جای گرفته و محل پادگان نظامی بود. در زمان [[قاجاریه]] این باغ گهگاه محل اقامت پادشاهان [[قاجاریه]] نیز بوده است، در سال ۱۲۸۵ خورشیدی (سال پیروزی [[جنبش مشروطه]]) [[مظفرالدین شاه]] در باغشاه می‌نشست.<ref>از تاریخ مشروطه [[کسروی]] بخش 1 ص 79</ref> در سال ۱۲۷۸ خورشیدی (۱۳۲۶ قمری)، [[محمدعلیشاه قاجار]] پس از آن که با مشروطه‌خواهان و مجلس از در مخالفت در آمد،درآمد، مرکز فرماندهی خود را در این باغ قرار داد، شاه با این کار می‌خواست از شهر بیرون رفته و در باغشاه لشکر بیاراید و به آسانی با مشروطه نبرد کند.
 
محمدعلی‌شاه دستخطی بدین شرح داد: {{گفتاورد|«جناب اشرف مشیرالسلطنه، چون هوای تهران گرم و تحملش بر ما سخت بود از اینرو به باغشاه حرکت فرمودیم، پنجشنبه ۴ جمادی الاولی، عمارت باغشاه.»}} سپس هشت تن از آزادیخواهان را فراخواند که شش تن آنان بدین شرح نام برده می‌شوند: [[جهانگیرخان صور اسرافیل]]، [[سید محمدرضا مساوات شیرازی]]، [[ملک‌المتکلمین]]، [[سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی]]، [[بهاءالواعظین (تهران)|بهاءالواعظین]] و [[میرزا داودخان]]. ولی مجلس با این درخواست مخالفت داشت و سرانجام در اثر ایستادگی و سرپیچی از فرمان شاه، [[به توپ بستن مجلس|مجلس به توپ بسته شد]]، وکلا از مجلس پراکنده شدند، [[سید عبدالله بهبهانی]] و ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان و چند تن دیگر را سربازان دستگیر کردند و به باغشاه بردند. در باغشاه ملک‌المتکلمین، میرزا جهانگیرخان و [[قاضی ارداقی]] را پس از پس از شکنجه در برابر محمدعلی شاه به قتل رساندند.<ref>از تاریخ مشروطهٔ کسروی ص 658</ref><ref name="maktoom">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = نبوی رضوی| نام =سید مقداد | پیوند نویسنده =سید مقداد نبوی رضوی| فصل = زندگانی ملک المتکلمین| عنوان = تاریخ مکتوم| سال =1393| ناشر = پردیس دانش| مکان =تهران | زبان = فارسی| شابک = | صفحه = 268| صفحات =333}}</ref>
خط ۲۸:
 
== منابع ==
{{پانویس}}
* اطلس کامل تهران. تهران: موسسهمؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی،۱۳۸۵گیتاشناسی، ۱۳۸۵.ISBN 964-342-181-3
 
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.mashreghnews.ir/fa/news/216079/%D8%B9%DA%A9%D8%B3عکس-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8Cنمایی-%D9%85%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AAمتفاوت-%D8%A7%D8%B2از-%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86میدان-%D8%AD%D8%B1حر عکس / نمایی متفاوت از میدان «حر»]
 
[[رده:میدان‌ها و فلکه‌های تهران|حر]]