موریانه: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
اطلاعات همخوانی ندارد. خنثیسازی ویرایش 17435114 توسط 151.60.153.201 (بحث) |
جز ربات ردهٔ همسنگ (۲۶) +مرتب+تمیز (۱۱.۵ core): + رده:همزیستی |
||
خط ۱۸:
| subdivision =
[[موریانه داروین]]{{سخ}}[[Kalotermitidae]]{{سخ}}[[موریانههای نمچوب]]{{سخ}}[[موریانههای خرمنبردار]]{{سخ}}[[Rhinotermitidae]]{{سخ}}[[Serritermitidae]]{{سخ}}[[موریانگان]]{{سخ}}
}}'''موریانه''' [[حشره
موریانهها حشراتی هستند که بدنی نرم دارند و به کندی حرکت میکنند به حکم طبیعت تا پایان عمر در دژ تاریکی که محل اجتماع آنهاست به سر میبرند زیرا در روشنایی آفتاب و فضای باز یارای ایستادگی در برابر دشمنان بیشمار خود را ندارند.
موریانه ها خطرناک ترین موجودات برای سازه های چوبی هستند؛ زیرا، بدون ظاهر شدن و جلب توجه انسان، ممکن است سقفی را به کلی ویران کنند و خسارت های زیادی را به بار آورند. موریانه ها از نظر نوع زندگی به سه گروه عمده تقسیم می شوند.
* موریانه هایی که در زیر خاک زندگی می کنند.
* موریانه هایی که در درون چوب های خشک زندگی می کنند .
* موریانه هایی که در چوب های مرطوب زندگی می کنند .
موریانه های گروه اول همان طور که از اسم آنها پیداست، در زیر خاک زندگی می کنند. وظیفه تأمین غذا و حفر تونل ها و دالان ها به عهده موریانه های سرباز و کارگر است که شباهت زیادی به مورچه های بالدار دارند. غذای اصلی آن ها عمدتاً [[سلولز]] است که به وسیله کارگران هنگام حفر تونل ها و دالان ها به دست می آید. این ماده هضم نشدنی با کمک تک یاخته ای هایی که در معده ی موریانه ها وجود دارد، تبدیل به ماده هضم شدنی می شود. این گروه از موریانه ها تقریباً به انواع سوزنی برگان و پهن برگان به استثنای چوب هایی درون چوب سرخ چوب، سروتالاب و بعضی از کاج ها که از دوام طبیعی نسبتاً خوبی بر خوردارند، حمله می کنند. آن ها با تونل هایی که در چوب ایجاد می کنند، بتدریج باعث تضعیف و کاهش مقاومت های مکانیکی چوب می شوند، و در نهایت تخریب ناگهانی آن را موجب می گردند.
موریانه ها، غالباً از طریق مجاری بسیار باریک، و مخفی وارد فونداسیون ساختمان می شوند و وسیله پایه های چوبی که در تماس با خاک هستند یا از طریق تونل های زیرزمینی که معمولاً در زیر ساختمان حفر می شود، وارد ساختمان می شوند، و فعالیت تخریبی خود را آغاز می کنند.
خط ۳۲:
== گونهگونی موریانهها در هر دسته ==
امروزه در حدود دو هزار گونه موریانه در دنیا میشناسیم که در مناطق گرمسیر و نیمهگرمسیر فراوانند یکی از نمونههای بزرگ و معروف آن [[موریانه تپهسیاه]]<ref>Amitermes atlanticus</ref> است که در [[دماغه امید نیک]] آفریقای جنوبی به سر میبرند. گونه دیگری که خیلی نزدیک به این نوع و دارای عادات مشابه است در آفریقا و همچنین در استرالیا و بعضی نواحی آمریکا و هندوستان و مالایا و کرانههای مدیترانه یافت میشود. البته بطور عمده در سراسر ایالات متحده آمریکا و نیز در قسمت جنوبی کانادا یافت میشود. در اروپا تا مناطق شمالی این قاره مثلاً تا پاریس و وین جای زیست موریانه است، اما پرشمارترین موریانهها در مناطق بارانخیز [[مدارگان
در موریانهها نیز مانند مورچهها چند شکلی در هر دسته دیده میشود. یعنی در هر اجتماع موریانه تعداد زیادی موریانههای کارگر و و موریانههای مدافع یا سرباز موجود هستند. وظیفه کارگران تهیه غذا برای مجتمع است، یعنی چوب را میخورند و سپس گوارده آن را در اختیار دیگر موریانهها قرار میدهند. سربازان بال ندارند، کور هم هستند، ولی با این وصف جنگجویان دلیری به شمار میروند. موریانه ملکه میتواند تا سی هزار تخم در یک روز بگذارد. او قادر به حرکت نیست و برای زنده ماندن کاملاً به موریانههای کارگر متکی است. بعضی از موریانههای ملکه میتوانند تا ۵۰ سال زندگی کنند.
خط ۳۹:
بسیاری از مردم موریانه را با [[مورچه سفید]] اشتباه میگیرند. اگر چه موریانهها نیز مانند مورچهها جانورانی اجتماعی هستند، ولی به کلی با آنها تفاوت دارند. موریانه کمری کلفت، رنگی روشن و شاخکهای یکنواخت و خمیده دارد. شکل هر موریانه به نوع وظیفهاش در اجتماع موریانهها، بستگی دارد. برای مثال کارگرانی که وظیفه غذا دادن و تمیز کردن ملکه را به عهده دارند، معمولاً کور بوده و بدون بال هستند و دستگاه تناسلی هم ندارند. فقط موریانه نر دارای ۴ بال است و بیش از چند روزی زندگی نمیکند، یعنی پس از جفت گیری با نر تنها فرد ماده (ملکه) است که در اجتماع موریانهها زندگی میکند و دارای شکمی بزرگ است و کارش فقط تخمگذاری است.
در دستگاه گوارش موریانهها که از چوب استفاده میکنند، عدهای از تکیاختگان از دسته [[تاژکداران|تاژَکها]] به نام «پلیماستیژین» زندگی میکنند که با موریانهها زندگی اشتراکی دارند، بدین شیوه که این تکسلولیها [[دیاستاز
== تپههای موریانهای و زندگی اجتماعی موریانهها ==
خط ۴۹:
== لانهسازی ==
در مناطق مدارگانی، بسیاری از موریانهها لانهسازی میکنند. لانههایی به صورت تپهها و گنبدها که حدود ۲۰ متر وسعت و ارتفاعی شاید بیشتر از ۱۰ متر از سطح زمین دارند. برخی دیگر از موریانهها درخت آشیان هستند، یعنی آشیانههایی به اندازههای گوناگون معمولاً به بزرگی یک توپ [[بستکبال]]، بر فراز درختان میسازند. موریانهها در داخل چنین آشیانههایی خود را از خطر حمله پرندگان، [[سوسمار
آشیانه برخی از موریانههای آفریقایی مانند [[چتر]] است، طوری که آب باران به اطراف آن سرازیر میشود. دستهای دیگر از موریانهها، لانه خود را به گونهای میسازند که دمای درون آن هماهنگپذیر گردد. لانه و آشیانه سازی موریانهها نمونه شگرفی از کار غریزی است. این کار بر عهده کارگران نوزاد نهاده شده است. چرا که کارگران تازه تولد یافته هیچگاه در لانه پدر و مادر خود زیست نمیکنند و در نتیجه راهی برای آموختن لانهسازی ندارند.
خط ۷۰:
[[رده:موریانهها]]
[[رده:نقصهای ساختمان]]
[[رده:همزیستی]]
|