جوادخان قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تمیزکاری با استفاده از AWB
جز اصلاح نویسه نادرست با استفاده از AWB
خط ۸:
پس از محمدخان زیاداوغلو، محمد قلی خان و [[مرتضی خان]] زیاد اوغلو، به فرمان [[حکومت مرکزی]] بیگلربیگی گنجه بودند و در ۱۶۶۴ میلادی، اغورلوخان بیگلربیگی گنجه و قراباغ شد. دیوان او به [[زبان فارسی]]، چهارهزار و دویست بیت دارد و در [[کتابخانه آستان قدس رضوی]] به شماره ثبت ۵۵۵ نگهداری می‌شود که به دستور نوه او یعنی جوادخان زیاد اوغلو نسخه برداری شده است و بعنوان "زیادی" و "مصاحب" تخلص می کرد <ref>طالع، هوشنگ، تاریخ تجزیه ایران؛ دفتر چهارم، شابک :۹۶۴۷۷۷۵۲۱۰، انتشارت سمرقند ۱۳۸۷، صفحه ۱۰۷</ref>.
 
[[نادرشاه]] – که [[قزلباش]] نبود - برای کاهش نفوذ و اقتدار این خاندان و تسری قدرت خود در مناطق متعلق به این خاندان و تقویت قدرت و نفوذرقبای محلی آنان، قلمرو آنان را به ناحیه گنجه محدود کرد و قراباغ را از حکومت خاندان زیاد اوغلی جدا نمود. به گفته [[عباسقلی آقا باکیخانوف]] ،<ref> گلستان ارم: تاریخ شیروان و داغستان از آغاز تا جنگهای ایران و روس، عباسقلی آقا باکیخانوف، تهران، انتشارات ققنوس ،۱۳۸۳، شابک : ۹۶۴۳۱۱۴۳۲۵، صفحه ۱۹۷</ref> "...حکام گنجه و قراباغ نیز به لقب زیاد اوغلی قاجار از [[پل خدا آفرین]] تا قریه شولاور گرجستان بالاتر از پل سنق حکمرانی می‌نموده‌اند. چون در شورای کبرای مغان به سلطنت نادر شاه رضا نداده و در طلب استقرار [[دولت صفویه]] بودند، نادرشاه نیز بعد از تمکن بر سریر سلطنت ایران به مقام کسر حشمت و اقتدار ایشان برآمده بسیاری از اهالی قراباغ را به خراسان کوچانده ملکان برگشاط و خمسه را از تحت اختیار ایشان به در کرده و به سردار آذربایجان سپرد و محال قزاق را که [[هلاکو خان]] از ترکستان و محال بوزجالو را که شاه عباس اول از بوزجالوی عراق آورده در سرحد گرجستان نشانیده بودند به اختیار والی گرجستان داد. به این سبب خوانین مذکوره به غایت ضعیف گشته به حکومت حوالی گنجه اکتفا داشتند."
 
تغییراتی را که نادرشاه در قلمرو حکومت موروثی گنجه و قراباغ به وجود آورده بود، پس از قتل او برقرار ماند و از طریق تشکیل حکومت محلی قراباغ توسط پناه خان جوانشیر، تثبیت شد و حکومت موروثی خاندان زیاد اوغلی منحصر به ناحیه گنجه گردید و تا تهاجم [[ارتش روسیه]] به قفقاز وضع به همین حال باقی‌ماند.
خط ۶۳:
عادل خان زیاد خان اّف در سال ۱۳۲۴ در استانبول فوت می کند، از وی سه کتاب به جای مانده است که یکی از آنها به نام ((طیران قلم)) در سال ۱۳۸۱ در تهران و به کوشش [[کاوه بیات]] به چاپ رسیده است .
 
از دیگر نوادگان معروف جواد خان، می توان از مهندس [[رضا گنجه‌ای]] ([[باباشمل (نشریه)|بابا شمل]]) نام برد که پدرش [[علی نقی]] گنجه‌ای از مبارزان طراز اول مشروطیت و از بنیان‌گذاران انجمن ملی تبریز بود. در جریان مبارزات، دوبارخانهٔ پدری‌اش غارت و تخریب شد. یک بار در دوران [[استبداد صغیر]] و یک بار هم در قیام خیابانی که پدرش نزدیکترین یار [[محمد خیابانی|خیابانی]] بود. در آن روزگار سخت، نمایندهٔ تام‌الاختیار نایب‌السطنهٔ قفقاز، همراه با کنسول دولت روسیه تزاری، به دیدار پدرش آمدند. نمایندهٔ نایب‌السلطنه، از پدرش خواسته بود که تابعیت دولت روسیه را بپذیرد. در آن صورت، نه تنها جان و مال خود و خانواده‌اش تحت حمایت تزار امپراتور روس خواهد بود بلکه اموال غارت شده‌اش از غارتگران اخذو مسترد خواهد شد و اگر هم چیزی کم و کسر بود، باتوجه به‌اختیاراتی که دارد، از خزانهٔ نایب‌السلطنهٔ قفقاز جبران می‌گردد. علاوه برآن، اموال خانوادگی‌اش در شهر گنجه و تفلیس نیز به وی برگشت‌داده می‌شود. در پاسخ، ایشان به روسیان گفته بود که گدایی در سرزمین ایران را به پادشاهی روسیه ترجیح می‌دهم و او به‌آنان یادآور شده بود که جدم در راه ایران شهید شد و من نیز آماده‌ی‌شهادتم. اما دربارهٔ اموال جدم: روزی این اموال ارزش دارند که [[پرچم ایران]] دوباره بر خطهٔ قفقاز، از آن جمله برفراز شهر گنجه، به اهتزاز در آید<ref> بزرگان طنز سیاسی در دوره کنونی یادواره علی اکبر دهخدا ( دخو ) و مهندس رضا گنجه‌ای (بابا شمل )، دکتر هوشنگ طالع
</ref>.
 
== پانویس ==
{{پانویس|۲|اندازه=ریز}}
 
 
== منابع ==
خط ۸۵:
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:قاجار، جواد}}
 
[[رده:امرای نظامی اهل ایران]]
[[رده:اهالی گنجه]]
سطر ۹۲ ⟵ ۹۱:
[[رده:زادگان ۱۷۴۸ (میلادی)]]
[[رده:زادگان ۱۷۸۵ (میلادی)]]
 
[[رده:قاجاریان]]
[[رده:قفقاز]]