طعنه: تفاوت میان نسخه‌ها

واژه '''طعنه''' از طعنت به معنای [[نیزه]] زدن ریشه گرفته‌است. [[دهخدا]] طعنه را چنین تعریف می‌کند: " عیب‌جویی کردن، توبیخ و سرزنش کردن. بیغاره؛ ملامت و گواژه. به معنی بد گفتن کسی را مجاز است و با لفظ کشیدن و بردن و زدن و کردن و داشتن و فروختن و باریدن مستعمل"<ref>{{یادکرد-دهخدا|عنوان =طعنه | بازیابی = ۹ دی ۱۳۹۱}}</ref> {{سر خطسخ}}

نظرهای منتقدانه و غیردوستانه ممکن است به هزل بیان شود، مثل گفتن "خیلی سخت کار نکن" به یک فرد تنبل. استفاده از هزل قدری به شوخ‌طبعی بیان می‌افزاید که انتقاد را مودبانه‌تر و کم‌تر پرخاش گرانه می‌نماید.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =The American Heritage |نشانی= http://dictionary.reference.com/browse/irony|عنوان=irony | ناشر =Houghton Mifflin Company |تاریخ = 2005|تاریخ بازبینی= ۹ دی ۱۳۹۱}}</ref> {{سخ}}

طعنه ممکن است به شکل نوشتار مورد غفلت قرار گیرد، زیرا در بیشتر اوقات نیازمند تغییر لحن و آهنگ جمله برای بیان کنایه و گوشه‌است. فهم درک ظرافت این استفاده از زبان مستلزم تعبیر درجه دو نیت گوینده است؛ قسمت‌های مختلف مغز باید با یک‌دیگر کار کنند تا موفق به فهم طعنه شوند. این پیچیدگی فهم طعنه را برای بسیاری از کسانی که از آسیب مغزی رنج می‌برند مانند، فراموشی و [[اوتیسم]] (البته نه همیشه) سخت می‌کند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Shamay-Tsoory|نشانی= |عنوان= "The Neuroanatomical Basis of Understanding Sarcasm and Its Relationship to Social Cognition"| ناشر =Neuropsychology |تاریخ =2005 |تاریخ بازبینی=29 December 2012}}</ref> تحقیقات به وسیله[[ام آر آی]] نشان می‌دهد که بیمارانی با آسیب در قسمت لبّ پیشاجلوی مغز ([[پری فرنتال کورتکس]]) در درک جنبه‌های غیر کلماتی زبان، مانند لحن، دچار مشکل هستند. {{سخ}}

در کتاب سنجش خرد طعنه نوشته [[ویلیام برنت]]، طعنه به عنوان یکی ابزار شناختی احساسی فرض شده که انسان‌های [[بالغ]] برای برای سنجش مرز ادب و حقیقت در مکالمه استفاده می‌کنند. تشخیص و بیان طعنه هر دو نیازمند توسعه درک شکل‌های زبانی هستند، به خصوص اگر طعنه بدون ایما و اشاره بیان شود. {{سخ}}

طعنه از [[دروغ|دروغ گویی]] پیچیده‌تر است، چون دروغ‌گویی در سه سالگی اتفاق می‌افتد، در حالی که طعنه سال‌ها بعد از توسعه روانی اتفاق می‌افتد. طبق نظر برنت طعنه "شکلی از بیان زبان است که در آن گوینده عبارتی را تایید می‌کند که مورد اعتقاد گوینده نیست، یعنی گوینده به معنی ظاهری جمله باور ندارد، و معنی مورد نظر گوینده از معنی جمله متفاوت است." {{سخ}}

تشخیص طعنه بدون ایما و اشاره در ابتدای بلوغ یا پس از آن توسعه پیدا می‌کند. در طعنه، یک نکته آزاردهنده که نیازمند درک تعبیر کننده‌است وجود دارد. این نکته دلالت ضمنی گوینده و در ارتباط با پیش‌زمینه سخن است. کنایه، در مقابل، معمولاً عنصر [[ریشخند]] ندارد، مگر اینکه طعنه [[کنایه|کنایکنایی]]ی باشد. مشکلات این تعریف و اینکه چرا این تعاریف به شکل عمیقی تفاوت میان طعنه و کنایه را مشخص نمی‌کند به ایده‌های چنین برمی‌گردد که (۱) مردم می‌توانند تظاهر کنند که به آنها توهین شده (نشده) وقتی که مورد توهین قرار گرفته‌اند (نگرفته‌اند).{{سخ}}

(۲) فرد ممکن است ابتدا احساس کند که دست انداخته شده، در حالیکه بعدها آن نظر را خنثی و یا حتی خنده‌دار بیابد. {{سخ}}