ذوالفقار: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات:زیباسازی+حذف شابک اشتباه (۱۰.۵) |
|||
خط ۲:
== خاستگاه نامگذاری و ظاهر ذوالفقار ==
[[پرونده:Zulfiqar with inscription.png|بندانگشتی|ابن شهر آشوب در کتاب المناقب ذوالفقار را یک شمشیر دوشاخه میداند.<ref name="مناقب" />]]
«ذوالفَقار» واژهای [[زبان عربی|عربی]] به معنای «صاحب فقرات» است. فقره خود به معنای [[ستون مهرهها|مهره کمر]] است. گفتهشدهاست چون بر پشت این شمشیر خراشهای پست و هموار بوده، آن را بدین نام خواندهاند.<ref name="معین">{{یادکرد|کتاب=[[فرهنگ فارسی معین]]|ناشر =فرهنگنما|چاپ=اول|شهر=تهران|صفحه=صفحهٔ ۵۲۲|سال=۱۳۸۷|شابک=}}</ref><ref name="دهخدا">{{یادکرد وب| نشانی =http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-d569fbce1714494bb7f89fa48f092336-fa.html | عنوان =ذوالفقار | ناشر =[[لغتنامه دهخدا]]}}</ref>
جعفر احمدی برزگر که یک نظر شخصی است این شمشیر همانطوری بوده که در نقاشیها ترسیم میشده و دلیل این که به این شکل بوده ان است. شما یک شمشیری چینی یا شمشیری که برای قطع سر از آن استفاده میشده را در نظر بگیرد این شمشیرها در قسمت سر پهن میشوند حال اگر به طور اتفاقی یک شکل مثلثی ارز سر این شمشیر بشکند شمشیر ذلفقار درست میشود
عموماً پنداشته میشود که ذوالفقار دارای دو تیغه یا دو زبانه بوده، اما به قول [[دهخدا]] «این گمان بر اصلی نیست»<ref name="دهخدا" /> و تنها [[ابن شهر آشوب]] در کتاب المناقب، ذوالفقار را شمشیری دوشاخه دانستهاست.<ref name="مناقب">المناقب. ابن شهر آشوب، ج ۳، ص۲۹۰</ref>
در برخی منابع، این شمشیر با گودیهای کوچک تزئینی<ref>لسانالعرب، ج ۱۰، ص ۳۰۰</ref><ref>تاجالعروس، ج ۷، صص ۳۵۶–۳۵۷</ref><ref>ربیعالأبرار، زمخشری، ج۳، ص ۳۱۵</ref> و با تیغهای دارای شیاری بلند و باریک از کنار دسته تا نوک که شیارهایی باریک از آن به طرف سوی نوک شمشیر داشته<ref>عللالشرایع، ج ۱، ص ۱۶۰</ref><ref name="مناقب۳۴۰" /> توصیف شدهاست. همچنین در حدیثی منتسب به [[جعفر بن محمد]]، امام ششم شیعه دلیل نامگذاری آن شباهت شیارهایش به مهرههای کمر است.<ref name="مناقب۳۴۰">المناقب. ابن شهر آشوب، ص ۳۴۰</ref><ref>علل الشرایع، ج ۱، ص
۱۶۰</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=ذوالفقار&SSOReturnPage=Check&Rand=0| عنوان =ذوالفقار | ناشر =[[دانشنامه رشد]]}}</ref> در حدیثی منتسب به [[محمد بن علی (امام پنجم شیعه)|محمد بن علی]]، امام پنجم شیعه در [[بحارالانوار]] دربارهٔ دلیل نامگذاری این شمشیر آمدهاست:<ref>{{یادکرد وب| نشانی =http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=وجه+نامگذاری+شمشیر+ذوالفقار&SSOReturnPage=Check&Rand=0| عنوان =وجه نامگذاری شمشیر ذوالفقار | ناشر =[[دانشنامه رشد]]}}</ref> «زیرا علی علیهالسلام با شمشیر ذوالفقار به هیچکس ضربتی نزد، مگر اینکه او را در دنیا از خانواده و زن و فرزندانش جدا کرد و در آخرت او را از بهشت جدا ساخت.»<ref>[[بحارالانوار]]، ج۳۷، ص۲۹۴، ح۸.</ref>
سطر ۱۸ ⟵ ۱۷:
نظر دیگر که در [[بحارالانوار]] آمدهاست، ذوالفقار یکی از هدیههای [[بلقیس]] به [[سلیمان]] است که به دست علی میرسد.<ref>[[بحارالانوار]]، ج ۴۲، ص ۵۷</ref>
در نظر مشهورتر که در [[لغتنامه دهخدا]] و [[فرهنگ معین]] یادشده،<ref name="معین" /><ref name="دهخدا" /> ذوالفقار از آن [[منبه ابن الحجاج]] و یا از آن [[عاص بن منبه]]<ref>[[ابن ابی الحدید]]، شرح [[نهجالبلاغه]]، ج ۱۴، ص ۱۶۹</ref> بود که در [[جنگ بدر]] علی او را کشت و شمشیرش را به پیامبر داد.<ref>[[بحارالانوار]]، چاپ بیروت، ج ۴۲، ص ۵۸</ref> یک سال بعد در [[جنگ احد]]، هنگامی که شمشیر علی شکست، او از پیامبر شمشیر خواست، و پیامبر ذوالفقار را بدو داد، که علی با آن از محمد دفاع کرد و دشمن را عقب راند. بنا بر [[تاریخ طبری]]<ref>تاریخ طبری، ج ۳، ص ۱۷۷</ref> و [[سیره نبوی|سیره]] [[ابن هشام]]<ref>سیره ابن هشام، غزوه احد، ج ۳۰، ص ۱۰۶</ref> در این هنگام ندایی شنیده شد که میگفت: «لا فتی الا علیّ لا سیف الاّ ذوالفقار» (هیچ جوانمردی جز علی و هیج شمشیری جز ذوالفقار نیست) پیامبر گفت: «این صدای جبرئیل است». در کتابهای الارشاد [[شیخ مفید]]<ref>[[شیخ مفید]]. الارشاد، ج ۱، صص ۸۲–۶۸، ۷۸</ref> و الأمالی [[شیخ طوسی]]،<ref>[[شیخ طوسی]]. الأمالی، ص ۵۴۷</ref> با ذکر سند از [[جعفر بن محمد]] این حدیث یادشده، اما نام فرشته در آن به جای جبرئیل، «رضوان» است. سمعانی و ابن بطّه نیز همین حدیث را ذکر کردهاند، با این تفاوت که در جنگ بدر رخ میدهد.<ref>المناقب، ابن شهر آشوب. ج ۳، ص ۲۹۶</ref>
== ذوالفقار پس از علی بن ابیطالب ==
|