دیوان شمس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:زیباسازی+شابک+تمیز (۱۰.۵)
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
{{عنوان مورب}}
[[پرونده:Shams ud-Din Tabriz 1502-1504 BNF Paris.jpg|250px|چپ| دیوان شمس تبریزی]]
'''''دیوان شمس تبریزی''''' یا '''''دیوان کبیر'''''، دیوان [[مولانا جلال‌الدین محمد بلخی]] شامل [[غزل|غزل‌ها]]،‌ها، [[رباعی|رباعی‌ها]]‌ها و [[ترجیع‌بند|ترجیع‌های]] اوست. دیوان شمس تبریزی در عُرف خاندان [[مولانا]] و سلسلهٔ [[مولویه]] در روزگاران پس از مولانا با عنوان '''دیوان کبیر''' شناخته می‌شده‌است. گویا آنچه در تداول مولویان جریان داشته‌است همان دیوان یا غزلیات بوده‌است و بعدها عنوان '''دیوان کبیر''' را بر آن اطلاق کرده‌اند. همچنین عنوان '''دیوان شمس تبریزی''' یا '''کلیات شمس تبریزی''' نیز از عنوان‌هایی است که در دوره‌های بعد بدان داده شده‌است، به اعتبار این که بخش اعظم این غزل‌ها را مولانا خطاب به [[شمس‌الدین تبریزی]] سروده‌است.<ref>غزلیات شمس تبریز، مقدمه، گزینش و تفسیر: محمدرضا شفیعی کدکنی، ص ۴۳ مقدمه</ref>
 
نسخه‌های مختصر و کامل این دیوان از قدیم نزد اهل ذوق و اصحاب خانقاه رواج داشته که به تناسب مجالس سماع معمولاً به ترتیب بحور وزنی اشعار بوده و پس از رواج چاپ هم با عنوان دیوان شمس تبریزی یا کلیات شمس تبریزی بارها و بارها در ایران و هند به چاپ رسیده‌است. آخرین، جامع‌ترین و درست‌ترین چاپ آن با بهره‌گیری از ۱۲ نسخه قدیمی و مهم به‌ترتیب حروف قوافی [حرف آخر بیت]، توأم با ترتیب بحور هر حرف، در ده مجلد به دست [[بدیع‌الزمان فروزانفر]] اولین بار در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۳۶ تا ۱۳۴۵ توسط [[انتشارات دانشگاه تهران]] منتشر شد.<ref>کلیات شمس یا دیوان کبیر، به تصحیح [[بدیع‌الزمان فروزانفر]]، انتشارات امیرکبیر، چاپ سوم ۱۳۶۳، مقدمه مصحّح.</ref> هفت جلد نخست از ده جلد دیوان شمس تبریزی در چاپ تصحیح‌شدهٔ [[فروزانفر]] شامل شامل غزلیات، ترجیعات و ترکیبات و انتهای جلد هفتم فرهنگ نوادر لغات دیوان و جلد هشتم شامل رباعیات و دو جلد آخر شامل فهرستهای گوناگون دیوان کبیر است<ref>گزیده غزلیات شمس، جلال الدین محمد بلخی، به کوشش: محمدرضا شفیعی کدکنی، انتشارات امیرکبیر، چاپ پانزدهم ۱۳۸۱، ص بیست‌ونه پیشگفتار.</ref> که روی هم رفته شامل ۳۶۳۶۰ بیت، و دارای ۳۲۲۹ غزل و ۱۹۸۳ رباعی و ۴۴ ترجیع است.
خط ۳۲:
{{درگاه|ادبیات فارسی}}
* مولانا جلال‌الدین محمد بلخی، غزلیات شمس تبریز، مقدمه، گزینش و تفسیر: [[محمدرضا شفیعی کدکنی]]، چاپ اول ۱۳۸۷، تهران، انتشارات سخن
* کلیات شمس یا دیوان کبیر، به تصحیح [[بدیع‌الزمان فروزانفر]]، انتشارات [[دانشگاه تهران]]، ۱۳۳۶-۱۳۴۵۱۳۳۶–۱۳۴۵
* غزلیّات شورانگیز شمس تبریزی، به انتخاب: فریدون کار، با مقدّمهٔ دکتر [[لطفعلی صورتگر]]، انتشارات فروغی، تهران، پائیز ۱۳۷۰
 
{{چپ‌چین}}
* Dunn, P. , Mascetti, M. D. , and Nicholson, R. A. ''The Illustrated Rumi ~ A Treasury of Wisdom from the Poet of the Soul'', Foreword by Huston Smith, The Book Laboratory Inc. , ۲۰۰۰2000. ISBN 0-00600-062017606201-X7X
* Anvar, Iraj. ''Divan-i Shams-i Tabriz ~ Forty-Eight Ghazals'', Foreword by Peter Chelkowski, Introduction by Mohammad Ali Movahed, Semar Publishers, March 2002. ISBN 88-7778-080-0
{{پایان چپ‌چین}}