فرهنگ جامع زبان فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Yusef saadat (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏تاریخچه: پیوند به یک صفحه وب
Yusef saadat (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏تاریخچه: افزودن پیوندهای درون ویکیپدیا
خط ۱:
'''''فرهنگ جامع زبان فارسی''''' [[فرهنگ لغت|فرهنگی]] تاریخی است که از سال ۱۳۷۶ در «گروه فرهنگ‌نویسی» [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]] در دست تدوین است. جلد نخست این فرهنگ (حرف آ) در سال ۱۳۹۲ منتشر شده‌است و جلدهای بعدی به ترتیب حروف الفبا در سال‌های آینده منتشر خواهند شد.
 
از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد ''فرهنگ جامع زبان فارسی''، همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید، اشتمالِ آن بر تمام ادوار زبان فارسی است. مبتنی بودن بر یک [[پیکره متنی|پیکرهٔ]] عظیم رایانه‌ای، تاریخی بودن، در بر داشتن ریشه‌شناسی،[[ریشه‌شناسی]]، در بر داشتن لغات علمی امروز همراه با تعریف موجز و دقیق آن‌ها، در بر داشتن مصوّبات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و کاربرمدار بودن، از دیگر ویژگی‌های فرهنگ جامع زبان فارسی است.
 
جلد نخست فرهنگ جامع زبان فارسی (حرف آ)، زیر نظر دکتر [[علی‌اشرف صادقی]]، عضو پیوسته و مدیر گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان، تألیف شده که انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی آن را در ۱۱۶۰ صفحه و با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، به بهای ۶۰۰٬۰۰۰ ریال منتشر کرده است.<ref name="persianacademy.ir">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۳/۰۷/۰۷|وب‌گاه=|نشانی=http://www.persianacademy.ir/fa/BOOK170292.aspx|عنوان=معرفی مختصر فرهنگ در وبگاه فرهنگستان زبان و ادب فارسی|ناشر=|تاریخ بازبینی=۱۳۹۲/۰۲/۱۷}}</ref> علی‌اشرف صادقی، که ویراستار ارشد این فرهنگ است، بخش‌هایی از آن را در صفحهٔ خود در وب‌گاه [https://tehran.academia.edu/AliAsharafSadeghi academia.edu] گذاشته‌است. این بخش‌ها از این قرارند: اطلاعات کتاب‌شناختی،[[کتاب‌شناسی|کتاب‌شناختی]]، نام دست‌اندرکاران، سرسخن، پیشگفتار، راهنمای استفاده از این فرهنگ، کلان‌ساختار، کتاب‌نامه‌ها، نشانه‌ها، و بخشی جزئی از متن فرهنگ که دربردارندهٔ مدخل‌های آ<sup>۱</sup> تا آ<sup>۶</sup>، آب<sup>۱</sup> و آب<sup>۲</sup> است. گفتنی است مدخل آب<sup>۱</sup> در این فرهنگ ۵۸ صفحه است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۳/۰۷/۰۷|وب‌گاه=|نشانی=https://www.academia.edu/5368919/فرهنگ_جامع_زبان_فارسی_-_آ|عنوان=بخشی از جلد نخست این فرهنگ در آکادمیای علی‌اشرف صادقی|ناشر=|تاریخ بازبینی=}}</ref>
 
== تاریخچه ==
فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سال ۱۳۶۹ (سال تأسیس فرهنگستان کنونی) در اندیشهٔ تألیف فرهنگی جامع برای زبان فارسی بود، و به همین منظور، در سال ۱۳۷۰ پیشنهاد تألیف آن را در شورای فرهنگستان به تصویب رساند. پس از سال‌ها تلاش بی‌وقفه و با وجود مسائل و مشکلات گوناگون، سرانجام در سال ۱۳۸۶ [[پیکره متنی|پیکرهٔ]] رایانه‌ایِ گروه فرهنگ‌نویسی، با مدیریت دکتر علی‌اشرف صادقی، تکمیل شد و در آن زمان با جذب پژوهشگران جدید و آموزش به آنان، [[تعریف|تعریف‌نگاری]] حرف «آ»، براساس شیوه‌نامهٔ تعریف‌نگاری این گروه آغاز گردید. نکتهٔ قابل ذکر در باب شیوه‌نامهٔ گروه فرهنگ‌نویسی این است که برای تهیهٔ شیوه‌نامهٔ مذکور، سه سال وقت صرف شده‌بود؛ اما با ادامهٔ تعریف‌نگاری، عملاً مسائل جدید و پیش‌بینی‌نشده‌ای پیش آمد که به‌تدریج در شیوه‌نامه اصلاح یا گنجانده شد. نتیجهٔ این تجربیات [[دستنامه|دست‌نامه‌ای]] است نسبتاً کامل برای [[فرهنگ‌نویسی]] زبان فارسی.<ref name="persianacademy.ir"/>
 
== شیوه‌نامه ==
در شیوه‌نامهٔ این فرهنگ، تمام نکات مربوط به ساختار مدخل‌ها، نحوهٔ ضبط و درج آن‌ها در فرهنگ، نحوهٔ درج زیرمدخل‌ها، شیوهٔ به‌دست‌دادن [[تعریف]] یا معانی، دسته‌بندی معانی، ارجاع‌های متقابل، آوردن گونه‌های مختلف و املاهای دیگرِ مدخل‌ها، اطلاعات تکمیلی و اضافی، [[ریشه‌شناسی]] و اشاره به صورت‌های واژه در [[زبان‌های ایرانی|زبان‌های میانه و باستانی ایران]] تا [[زبان نیاهندواروپایی|هندواروپایی مادر]] و اشاره به آن دسته از [[زبان‌های ایرانی]] که مستقیماً به زبان فارسی ارتباط ندارند، و نیز اشاره به گویش‌های ایرانی جدید و جز آن‌ها پیش‌بینی شده‌است.<ref name="persianacademy.ir"/>
 
== دیدگاه‌ها و نقدها ==