تالاب انزلی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Ali gilvar (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۹:
|نقشه =
|زیرنویس نقشه =
|نام تاریخی = مرداب انزلی
|نقشه بعد =
|زیرنویس نقشه بعد =
|موقعیت جغرافیایی =[[استان گیلان]] شهرستانهای [[شهرستان انزلی|انزلی]]، [[شهرستان صومعهسرا|صومعهسرا]]، [[شهرستان رشت|رشت]]
|نوع (اقیانوسشناسی) =[[تالاب]]
|مساحت =۲۰٬۰۰۰ هزار هکتار
|رتبه مساحت =
|منطقه =[[دریای خزر]]
|سرچشمه نخستین = [[دریای خزر]]
|ژرفای بیشینه =۹ متر (سال ۱۳۵۴)<ref name=tabnak />
|ژرفای میانگین =۱ متر (سال ۱۳۹۳)<ref name=tabnak />
|درازای بیشینه =
|شهرها = [[بندر انزلی]]، [[رشت]]، [[صومعه سرا]]
| کرانه =
|گونه جانوری = [[کپورماهیان]]{{سخ}}[[قورباغه]]{{سخ}}پرندگان مهاجر
|گونه گیاهی = [[نیلوفر مردابی]] و [[آزیریان]]
|رودخانههای مهم =سوسر روگا، پیر بازار روگا، چپ خاله، راست خاله یا نهنگ روگا، مهدی روگا یا کلویر روگا
|منابع مهم =
|مناقشات بینالمللی =
|نقشه پایین =
خط ۳۲:
}}
'''تالاب انزلی''' یا '''مرداب انزلی''' با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار<ref name="تالاب انزلی «در زباله غرق شدهاست»">[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/05/120501_l21_environment_wetland_anzali_gilan.shtml تالاب انزلی «در زباله غرق شدهاست»]، بیبیسی فارسی</ref> در شمال [[ایران]]، واقع در [[استان گیلان]] قرار دارد. مرداب انزلی از جالبترین و بزرگترین زیستگاههای طبیعی جانواران ایران محسوب میشود<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2011/07/110705_l28_warning_over_orumieh_lake.shtml احتمال بارش ۱۰ میلیارد تن نمک در آذربایجان ایران]، بیبیسی فارسی</ref> و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از [[پرنده|پرندگانی]] است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران میآیند.<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f4_killing_bears_iran_reasons_consequences/24336775.html همه چراغهای محیط زیست در ایران قرمز شدهاند]، رادیو فردا</ref> تالاب انزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی از نظر میزان بالای [[رطوبت]] و [[آب]] با
== مقدمه ==
ترکیب [[اکوسیستم]]
== تالاب انزلی ==
تالاب انزلی از نوع تالابهای ساحلی "Coastal Wetland" بوده و بوسیله یک کانال [[کشتیرانی]] که از طریق دو [[موج شکن]] واقع در
تالاب انزلی جزء
حوزه آبریز تالاب انزلی، مساحتی برابر ۳۷۴ هزار هکتار دارد که از مساحت فوق را موارد ذیل تشکیل
* ۹/۵۳ درصد: جنگل و مرتع
* ۲/۳۳ درصد:
* ۷/۸ درصد: تالاب، [[آب بندان]]
* ۷/۳ درصد: مناطق انسان ساخت استفاده از زمین را به خود اختصاص
=== از زیباترین مناظر آبی جهان ===
از جمله زیباترین مناظر آبی منطقه، تالاب بینالمللی انزلی است. این تالاب محل تخم ریزی آبزیان و پناهگاه و مامن پرندگان بومی و مهاجر است. در داخل تالاب جزایر زیبایی وجود دارد و دو شهر زیبای بندرانزلی و آبکنار در ساحل آن قرار دارند. تالاب انزلی با وسعت ۱۸۰ تا ۲۰۰ [[کیلومتر مربع]] حکم تصفیه خانه را برای
تالاب انزلی از سال ۱۳۵۴ جزو
این تالاب، به واسطه گیاهان، جانوران و مورفولوژی و شکل بستر ارتباط با دریا و رژیم رودها دارای محیط زیستی ویژه است.
▲از جمله زیباترین مناظر آبی منطقه، تالاب بینالمللی انزلی است. این تالاب محل تخم ریزی آبزیان و پناهگاه و مامن پرندگان بومی و مهاجر است. در داخل تالاب جزایر زیبایی وجود دارد و دو شهر زیبای بندرانزلی و آبکنار در ساحل آن قرار دارند. تالاب انزلی با وسعت ۱۸۰ تا ۲۰۰ [[کیلومتر مربع]] حکم تصفیه خانه را برای رودخانه هایی دارد که به دریای خزر می ریزد. این تالاب با بیش از ۱۰۰ گونه پرنده ۵۰ گونه ماهی صدها گونه موجودات گیاهی اکوسیستم کم نظیری دارد.
▲تالاب انزلی از سال ۱۳۵۴ جزو تالاب های بینالمللی تحت حفاظت شد و مهمترین منبع تکثیر و تولید [[ماهیان خاویاری]] و استخوانی دریای خزر است. تالاب بینالمللی انزلی از سالیان دور همه ساله پذیرای مسافران بی شمار داخلی و جهانگردان خارجی است.
▲این تالاب، به واسطه گیاهان، جانوران و مورفولوژی و شکل بستر ارتباط با دریا و رژیم رودها دارای محیط زیستی ویژه است. معروف ترین گیاه تالاب انزلی که شهرت جهانی دارد «لاله تالابی»است که تالاب را به این دلیل تالاب [[لاله مردابی]] میخوانند. [[تنوع زیستی]] بالای تالاب آن را برای مطالعه پرندگان مناسب کردهاست. حواصیلها، اردک سانان، [[مرغابی سانان]] کشیم بزرگ، کشیم سیاه گردن، یلوه کوچک، کاکایی و غیره از پرندگان این تالاب شمرده میشوند. گیاهان تالاب به سه دسته غوطه ور، گیاهان شناور و گیاهان حاشیهای تقسیم میشود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.mehrnews.com/fa/newsdetail.aspx?NewsID=1573388 |عنوان= اکوسیستم تالاب انزلی آلبوم بینظیر طبیعت/ گونههای گیاهی تالاب انزلی| ناشر =خبرگزاری مهر |تاریخ =۱۳۹۱/۰۱/۲۲ |تاریخ بازبینی=}}</ref>
=== چگونگی پیدایش ===
آنچه مسلم است پس از سر برآوردن باریکه خشکی انزلی و غازیان از دریا و پیشرفت خشکی از طرفین منطقه وسیعی از دریا را از دریا جدا کرده و آن را در پشت سر خود در جنوب قرار داده و با کیلومترها فاصله از ساحل قدیمی ساحل جدیدی را تشکیل داده است.
▲آنچه مسلم است پس از سر برآوردن باریکه خشکی انزلی و غازیان از دریا و پیشرفت خشکی از طرفین منطقه وسیعی از دریا را از دریا جدا کرده و آن را در پشت سر خود در جنوب قرار داده و با کیلومترها فاصله از ساحل قدیمی ساحل جدیدی را تشکیل داده است. پهنه ی آب جدا شده از دریا را که بصورت راکد در پشت باریکه خشکی انزلی و غازیان قرار گرفته تالاب یا مرداب انزلی می نامند <ref name="کرکان بندر انزلی">[http://www.karkan.ir/post-5738 کرکان بندر انزلی]</ref>.
=== موقعیت جغرافیایی ===
خط ۵۹:
=== معرفی منطقه تالابی انزلی ===
مجموعه تالاب انزلی شامل ۴ بخش
* بخش شرقی
* بخشی غربی آبکنار
* بخش مرکزی
* سلکه و [[سیاه کشیم]]
این تالاب در فهرست رامسر قرار داشته و منطقه ثبت شده آن در این فهرست شامل تمام تالاب انزلی، منطقه سیاه کشیم، [[منطقه حفاظت شده]] سلکه و سایر آب
این چهار بخش از نظر خصوصیات فیزیکوشیمیائی، مرفولوژیک، فیتواکولوژی و جغرافیائی دارای تفاوتهای چشمگیر بوده و سیستمهای متفاوتی را ارائه مینمایند.
=== آب و هوای تالاب ===
مشخصات جوی تالاب انزلی شبیه به انزلی و غازیان است بجز آنکه مقدار رطوبت تالاب بیشتر از مناطق مجاور است
===
* سوسر روگا
* پیر بازار روگا
خط ۸۲:
== ریشه یابی نامگذاری تالاب ==
* در [[زبان گیلکی]]، واژه
* در [[زبان یونانی]] نیز واژههایی نظیر «انزلیوس و انزلیا» وجود دارد به معنی «مرداب»، با توجه به اینکه جزیره و مرداب در این منطقه از قدمتی ۱۵۰۰۰ ساله برخوردار است.<ref>[http://www.chopogh.com/content/detail_4940.html انزلی شهر نیلوفرهای آبی]</ref> این نامگذاری میتواند به دورانی به مراتب کهن تر بازگردد و حتی نامگذاری شهر انزلی نیز
==
مرداب زیباست و زیبایی آن بیشتر به خاطر گیاهانی است که بر سطح و سواحل آن به چشم
[[پرونده:Anzali lagoon Barry Kent.jpg|انگشتی|راست|250px|پوشش گیاهی بخشی از تالاب]]
=== لایه گیاهان
در این لایه از گیاهانی نام برده
نی معمولی
=== لایه گیاهان شناور ===
گیاهانی که در این
اوتریکولاریا
=== لایه گیاهان غوطه ور ===
در این لایه پوشش گیاهانی مورد مطالعه قرار
آقای دکتر [[علی درویش زاد]] استاد [[دانشکده علوم دانشگاه تهران]] و کارشناس مرداب وزمین شناسی به عنوان نگارنده چنین
▲در این لایه پوشش گیاهانی مورد مطالعه قرار می گیرند که تمام و یا قسمت اعظم بخشهای رویشی وتولید مثلی گیاه به حالت غوطه ور در آب می باشد. اکثر گیاهان تشکیل دهنده لایه غوطه ور پوشش گیاهی مرداب و رودخانه های مجاور در زیر نام برده می شود:
▲میرپوفیلوم . سراتوفیلوم دمرسوم . سراتوفیلوم سابمرزوم . پوتاموژتون پکتیناتوس . هیدریلاور تیسیلاتا
به علت موقعیت شغلی خود تمام نقاط ایران و بعضی از [[کشورهای اروپایی]] و آسیایی را زیر پا گذاشته اعتراف دارد که زیباتر از مرداب انزلی تاکنون ندیده است.<ref name="کرکان بندر انزلی" />
▲آقای دکتر [[علی درویش زاد]] استاد [[دانشکده علوم دانشگاه تهران]] و کارشناس مرداب وزمین شناسی به عنوان نگارنده چنین می نویسد:
▲به علت موقعیت شغلی خود تمام نقاط ایران و بعضی از [[کشورهای اروپایی]] و آسیایی را زیر پا گذاشته اعتراف دارد که زیباتر از مرداب انزلی تاکنون ندیده است<ref name="کرکان بندر انزلی"/> .
== ثبت بینالمللی ==
تالاب انزلی از جمله تالابهای بینالمللی ثبتشده [[ایران]] است.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/03/120312_l21_environment_review_iran_1390.shtml محیط زیست ایران سالی تبدار را پشت سر گذاشت]، بیبیسی فارسی</ref> این تالاب از نخستین تالابهای ثبتشده در [[معاهده رامسر]] در سال [[۱۹۷۱ (میلادی)|۱۹۷۱]] میلادی است.<ref name=" «وضعیت تالابهای ایران قرمز است»">[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/02/120205_l21_environment_wetland_iran.shtml «وضعیت تالابهای ایران قرمز است»]، بیبیسی فارسی</ref>
مرداب انزلی از آنجایی که یک تالاب بینالمللی ثبت شده است، هماکنون در [[فهرست مونترآل]] قرار گرفتهاست. قرار گرفتن در این فهرست به معنای این است که «تالاب در حال خشکشدن است و به مراقبت نیاز دارد».<ref>[http://www.radiofarda.com/content/F7_Kahrom_Anzali_Lagoon/1738144.html کّهرم: «احتمالاً تالاب انزلی را از دست میدهیم»]، رادیو فردا</ref>
{{وسط|
<gallery style="text-align:center">
پرونده:Anzali lagoon2 Barry Kent.jpg|مرداب انزلی
پرونده:Anzali lagoon Barry Kent.jpg|مرداب انزلی
</gallery>
}}
== به خطر افتادن اکوسیستم تالاب انزلی ==
مشکل مهم تالاب انزلی آلودگی
طبق نظر
از دیگر دلایلی که موجب تهدید تالاب انزلی شده، افزایش سطح رسوبها که باعث کاهش عمق این تالاب شده<ref name=" «وضعیت تالابهای ایران قرمز است»" /> و همچنین تغییر کاربری زمینها و تبدیل بخشی از «اراضی حاشیه تالاب» به زمینهای کشاورزی است. در همین حال فاضلاب [[گوهررود]] و [[زرجوب]] بعد از ریختهشدن به [[رودخانه پیربازار]]، راهی تالاب انزلی میشود که وضعیت آلودگی مرداب انزلی را تشدید میکند.<ref name="تالاب انزلی «در زباله غرق شدهاست»" />
در فروردین ۱۳۹۴، مدیرکل [[سازمان محیط زیست|حفاظت محیط زیست]] گیلان، از کاهش عمق به این تالاب به کمتر از ۱ متر خبر داد و دلیل آن را ورود سالانه، ۲۵۰ هزار متر مکعب، رسوبات طبیعی و خانگی و صنعتی دانست که از ۱۰ رودخانه و ۵ شهرستان، به آن محل وارد میشود و نقش مهمی در خشک شدن این تالاب ایفا میکند.<ref name=tabnak>[http://www.tabnak.ir/fa/news/495681/کاهش-عمق-تالاب-انزلی-کمتر-از-یک-متر کاهش عمق تالاب انزلی ، کمتر از یک متر!] ''خبرگزاری تابناک''</ref>
== گیاه آزولا چیست ==
گیاه آبزی آزولا یا [[آزیر]] طی دودهه اخیر درآبگیرهای استان گیلان و بخصوص مرداب بندر انزلی گسترش یافته است. این گیاه به دلیل رشد
این در حالی است که علف تولیدی از گیاه آزولادارای [[ارزش غذایی]] قابل توجهی بوده که
▲گیاه آبزی آزولا یا [[آزیر]] طی دودهه اخیر درآبگیرهای استان گیلان و بخصوص مرداب بندر انزلی گسترش یافته است. این گیاه به دلیل رشد سریع،در [[فصل تابستان]] سطح تالاب را می پوشاند به نحوی که از نظر زیست محیطی باعث کاهش میزان نفوذ نور واکسیژن به داخل آب شده و باعث به مخاطره انداختن حیات آبزیان می شود.
آزولا سرخس آبزی کوچکی است که یک رابطه همزیستی با نوعی سیانو باکتر به نام آنابینا آزولی دارد. نتیجه این زندگی همزیستی، باروری بالا و تولید پروتئین زیاد
▲این در حالی است که علف تولیدی از گیاه آزولادارای [[ارزش غذایی]] قابل توجهی بوده که می توان از آن در تغذیه دام ها استفاده نمود. بنابراین با برداشت به موقع آزولا از سطح تالاب و نیز دیگر آبگیرها ضمن کمک به تامین بخشی از نیازهای غذایی دام های منطقه، مشکلات زیست محیطی را نیز می توان برطرف نمود.
استفاده از کودهای ازته برای افزایش عملکرد در واحد سطح برای اکثر محصولات زراعی کاربرد وسیعی پیدا کرده است زیرا کمبود ازت در اغلب خاکها وجود داشته و این کمبود معمولاً از طریق کودهای ازته جبران
▲آزولا سرخس آبزی کوچکی است که یک رابطه همزیستی با نوعی سیانو باکتر به نام آنابینا آزولی دارد. نتیجه این زندگی همزیستی، باروری بالا و تولید پروتئین زیاد می باشد. این حالت به آزولا ارزش های تغذیه ای و کودی داده به طوریکه که قرنهاست در چین و ویتنام شناخته شده است و مورد استفاده قرار می گیرد. ازولا تثبیت کننده ازت می باشد .
▲استفاده از کودهای ازته برای افزایش عملکرد در واحد سطح برای اکثر محصولات زراعی کاربرد وسیعی پیدا کرده است زیرا کمبود ازت در اغلب خاکها وجود داشته و این کمبود معمولاً از طریق کودهای ازته جبران میشود. ولی آنچه مسلم است این است که تداوم استفاده از [[کودهای شیمیایی]] بسیاری از آلودگیهای زیستمحیطی را سبب گردیده و از طرف دیگر هزینه نهاده در کاشت و داشت را زیادتر کرده است. استفاده از آزولا بعنوان یک کود بیولوژیکی و یا آلی در شالیزار در بسیاری از کشورها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و اثرات مثبتی را که میتواند در افزایش محصول داشته باشد بخوبی ثابت شده است.<ref>[http://www.mohit-zist.com/viewtopic.php?f=25&t=294 محیط زیست]</ref>
[[پرونده:Azolla caroliniana0.jpg]]
===
== خواهرخواندگی ==
سطر ۱۴۵ ⟵ ۱۴۴:
* [[بندر انزلی]]
{{-}}
== پانویس ==
{{ویکیانبار-رده|Anzali Lagoon}}
|