'''لاواندولااسطوخدوس'''، '''اسطوقدوس'''، '''اسطوخدوسلاواندولا'''، {{به انگلیسی|Lavandula یا lavender}} [[سرده|سردهای]] مشتمل از ۲۵ تا ۳۰ گونهگونهٔ مختلف از دسته [[گیاهان گلدار]] و از خانوادهخانوادهٔ [[نعناعیان]] میباشداست. اسطوخودوس گلهای کوچک خوشهای آبی یا قرمز سیر تا بنفش دارد و ارتفاعش در حدود ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتر است. برگش شبیه برگ صعتر و از آن درازتر و باریکتر واست. ساقشساقهاش واحد و باریک و بیشاخ و در قد کمتر از شبری واست. قبهٔ اوآن متراکم از اجزاء شبیه به جو وجو، بیتخم و مایل به سرخی وسرخی، تندطعم و با اندک تلخی است.<ref>لغتنامه دهخدا، اسطوخودوس</ref>
لاواندا (اسطوخودوس) با {{نام علمی|Lavandula stoechas L}} گیاهی است از خانواده نعناسانان که برگها و قسمت سبز گیاه دارای [[اسانس]] روغنی فرار است. اسطوخودوس گیاهی است چند ساله به شکل بوته کوچک به بلندی نیم متر خیلی پرشاخه، ساقههای آن ۴گوشه، برگهای آن دراز، متقابل، پوشیده از کرک سفید پنبهای. برگهای آن که در بهار ظاهر میشود به رنگ بنفش تیره به صورت سنبله. اسطوخودوس دارای برگها و کرکهای معطر است. میوهٔ این گیاه ۴ فندقهای است و هریک از آنان نیز پس از رسیدن، شکل بیضوی و رنگ قهوهای شفاف پیدا می کن. در سطح میوه ۳ زائده مشخص پیدا میشود. از کلیه قسمتهای این گیاه مخصوصا شاخههای برگدار آن بوی قوی ولی مطبوع استشام میگردد. ظاهر زیبایی که گیاه پس از گل دادن پیدا مینماید باعث میشود در بعضی نواحی اقدام به پرورش آن به عنوان یک گیاه زینتی گردد. قسمت مورد استفاده این گیاه سرشاخههای برگدار و گل دار آن است که علاوه بر مصارف درمانی، اسانس گیری به عمل میآید.