تفسیر کشاف: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Chyah (بحث | مشارکت‌ها)
ربطی به موضوع اصلی مقاله ندارد
Chyah (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان =الکشاف عن حقایق التنزیل
| عنوان اصلی =
| برگرداننده = مسعود انصاری
| تصویر = Al-Kashshaaf 'an Haqa'iq at-Tanzil - Cover book by Dar Ihya al-Turath al-Arabi.jpg
| زیرنویس تصویر = جلد «الکشّاف عن حقائق التنزیل» ؛ انتشارات دار إحیا التُراث العربی
| نویسنده = [[جارالله زمخشری]]
| تصویرگر =
| طراح جلد =
| زبان = عربی
| مجموعه =
| موضوع = تفسیر اهل سنت از قرآن (قرن ۶ هجری)
| سبک =
| ناشر =
| ناشر فارسی =
| محل انتشارات =
| تاریخ_نشر =
| تاریخ نشر فارسی =
| نوع رسانه =
| صفحه =
| شابک =
| پس از =
| پیش از =
}}
 
'''الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل''' که به '''تفسیر کشاف''' شهرت دارد از کهن‌ترین و جامع‌ترین تفاسیر [[قرآن]] در قرن ۶ [[هجری قمری]]، تألیف [[جارالله زمخشری]] <ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی. [[بهاءالدین خرمشاهی]]، ذیل مدخل «زمخشری»: ج ۱، ص ۱۱۵۰.</ref> مکنی به ابوالقاسم و ملقب به جارالله [[زمخشری]]<ref>[[لغت‌نامه دهخدا]]؛ ذیل مدخل «زمخشری».</ref> (۴۶۷ ـ ۵۳۸۴۶۷–۵۳۸ ق) است.
 
== مؤلف ==
مؤلف این تفسیر [[جارالله زمخشری]] در سال [[۴۶۷]] هـ. ق در قریهٔ زمخشر از روستاهای [[خوارزم]] چشم به جهان گشود. در کودکی بر اثر سرما یک پای او را بریدند و با عصا راه می‌رفت. «ابونصر اصفهانی» و «علی بن مظفر نیشابوری» از استادان وی بودند. زمخشری در فقه، پیرو [[مذهب حنفی]] و در اصول و کلام، [[معتزلی]] مذهب بود. به سبب اقامت دو ساله‌اش در خانهٔ خدا و مجاورت [[مسجدالحرام]] به لقب جارالله (همسایه خدا) شهرت یافت و تفسیر کشاف را در این ایام نگاشت. وی در بسیاری از علوم زمانه همچون علم [[دین]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[اشتقاق]]، [[نحو]]، [[ادب]]، [[حدیث]] و [[بیان]] صاحب‌نظر و دارای تألیفات گرانبهایی است. وی پس از بازگشت از [[مکه]] در سال [[۵۳۸]] هـ. ق در جرجانیه درگذشت.<ref>[http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/426476 سهم ایرانیان در تفسیر قرآن] (قرن سوم تا هفتم هجری)، [[بهاءالدین خرمشاهی]]، مجموعه مقالات کنگره [[شیخ مفید]]، شماره ۳۷، ص ۱۵.</ref>
 
== معرفی تفسیر ==
تفسیر کشاف از بزرگ‌ترین و دقیق‌ترین متون تفسیر [[قرآن]] و در زمرهٔ تفاسیر اجتهادی است که بر دو پایهٔ احتجاج و استنباط استوار است. به سبب تحدی خداوند در [[قرآن]] و دعوت از منکران نبوت برای اثبات اعجاز بودن کتاب آسمانی مسلمانان،<ref>برای نمونه نگاه کنید به [[قرآن]]: [[سوره اسراء]] آیه ۸۸؛ و [[سوره یونس]]، آیه ۳۸.</ref> در طول تاریخ، تمسک به ''بلاغت و زیبایی‌های لفظی و معنایی قرآن'' و استخراج و اثبات آنها به عنوان یکی از وجوه تمایز و تباین آیات با نمونه‌های بشری، دست‌آویز بسیاری از مفسران بوده است. به همین سبب، تفسیر کشاف نیز از یک سو با تبیین، توصیف و استحصال این ظرائف معنایی و نکات بلاغی در جهت تحقق اعجاز قرآن، رویکردی زیباشناسانه می‌یابد<ref>تفسیر و مفسران. آیت الله محمد هادی معرفت. (قم، تمهید، ۱۳۸۸)، ج ۲، ص ۳۰۸.</ref> و از سوی دیگر به جهت اتصاف [[زمخشری]] به مذهب اعتزال و تمایل وی به مباحث کلامی، در جایی که با حربهٔ عقلانیت و اجتهاد، ضمن طعن و طرد مخالفان، به قصور تفاسیر و اسرائیلیات مفسران می‌پردازد، تفسیرش رویکردی عقلانی دارد.
این تفسیر مشحون از شواهد نظم و نثر عربی و مباحث لغوی، کلامی، فقهی، بلاغی و نیز بررسی اختلاف قرائت‌ها و ترجیح اصح قرائات، و ایراد اقوال مفسران و پاسخ به آنها و نیز طرح سوالات جدید برای درگیری ذهن خواننده و تبیین وجوه مختلف تفسیری اعم از لفظی و معنایی است.<ref>تفسیر کشاف. ترجمه مسعود انصاری. (تهران، ققنوس: ۱۳۸۹)، مقدمه: ص ۱۰ ـ ۱۴۱۰–۱۴.</ref> گفتنی است که تفسیر کشاف اگر چه به جهت تمایل و تعصب زمخشری در مذهب اعتزال، از گذشته، محل اعتراض و اشکال بسیاری از ائمهٔ اشعری قرار داشته و شروح و ردیه‌های متعددی بر آن نگاشته‌اند، اما به عنوان یکی از تفاسیر متقن و مورد اعتماد، در مجامع شیعی و اهل تسنن همواره محل توجه و استقبال بوده است.<ref>[http://www.noormags.com/view/fa/articlepage/426476 سهم ایرانیان در تفسیر قرآن] (قرن سوم تا هفتم هجری)، [[بهاءالدین خرمشاهی]]، مجموعه مقالات کنگره [[شیخ مفید]]، شماره ۳۷، ص ۱۶.</ref>
 
== چاپ‌های تفسیر کشاف ==
* نخستین بار در سال ۱۸۵۶ [[میلادی]] در دو مجلد در [[کلکته]] چاپ شده است. سپس در سال [[۱۲۹۱]] در بولاق [[مصر]]، و در سال‌های [[۱۳۰۷]]، [[۱۳۰۸]]، و [[۱۳۱۸]] در قاهره به چاپ رسیده است.<ref>همان‌جا: ص ۱۷.</ref> در ایران نیز متن عربی کتاب، مکرر به شکل افست چاپ می‌شده تا این که در سال [[۱۳۸۹]] برای اولین بار ترجمه فارسی «تفسیر کشاف» به همت [[مسعود انصاری]] به وسیلهٔ نشر ققنوس انتشار یافت.<ref>[http://www.ketabnews.com/detail-7719-fa-17.html «ترجمه فارسی تفسیر الکشاف پس از ۹ قرن»] کتاب نیوز. بازبینی شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۲.</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==