واژه‌بست: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Sahand e k (بحث | مشارکت‌ها) ←واژه‌بست‌های فارسی: حذف مطالب نادرست و نامربوط برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
ابرابزار |
||
خط ۱:
در [[تک‌واژشناسی]] و [[نحو]]، '''واژه‌بَست''' {{انگلیسی|Clitic}} یک نوع [[تکواژ وابسته|تکواژ وابستهٔ دستوری]] فاقد تکیه است که در ساخت‌های بزرگ‌تر از واژه شرکت می‌کند و از نظر آوایی با پایهٔ خود یک واژهٔ واجی می‌سازد. واژهٔ واجی یک گروه یا ساخت نحوی است که از نظر آوایی همانند یک واژه تلفظ می‌شود، اما از نظر صرفی، نحوی و معنایی یک واژه به شمار نمی‌رود. واژه‌بست‌ها همچون وندها به یک میزبان نیاز دارند تا به آن بچسبند؛ ولی بر خلاف وندها جزئی از ساختمان واژه محسوب نمی‌شوند.<ref>جم، بشیر: تبیین تغییر تلفظ فعل پی‌بستیِ /-ast/ در بافت‌های گوناگون در چارچوب نظریه بهینگی. در: پژوهش‌های زبانی. مقاله ۲، دوره ۶، شماره ۱، بهار و تابستان ۱۳۹۴، صفحه ۲۱–۴۰</ref>
اگرچه واژه‌بست‌ها کوچک هستند، آن قدر پراهمیت هستند که افراد بسیاری بر اساس مطالعهٔ آنها دکترای زبان‌شناسی اخذ کرده‌اند. واژه‌بست‌ها به سه دستهٔ «پِی‌بست»، «پیش‌بست» و «میان‌بست» تقسیم می‌شوند.
واژه‌بست‌ها ازاین‌نظر که تکیه نمی‌گیرند و به تکواژ قبلیِ خود وابسته‌اند، به [[وند == واژه‌بست‌های فارسی ==
برای نمونه، فعل‌های پی‌بستی -ام، -ای، -ایم، -اید، -اند که در واقع صورت‌های تصریفی و وابسته فعل «بودن» در زمان حال هستند از واژه‌بست‌های زبان پارسی به شمار می‌روند.<ref>جم، بشیر: تبیین تغییر تلفظ فعل پی‌بستیِ /-ast/ در بافت‌های گوناگون در چارچوب نظریه بهینگی. در: پژوهش‌های زبانی. مقاله ۲، دوره ۶، شماره ۱، بهار و تابستان ۱۳۹۴، صفحه ۲۱–۴۰</ref>
* [[نقش‌نمای اضافه فارسی|نقش‌نمای اضافهٔ فارسی]]
مثال: در ترکیب اضافیِ «کتابِ خوب»، کسرهٔ بعداز حرف آخرِ واژهٔ «کتاب» نقش‌نمای اضافه است.
| |||