نسا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: افزودن رده‌های همسنگ
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۶:
| کشور ={{پرچمک|ترکمنستان}} [[ترکمنستان]]
| نوع =[[فرهنگی]]
| معیارها = ii, iii
| شماره ثبت =[http://whc.unesco.org/en/list/1242 ۱۲۴۲]
| منطقه =[[آسیا]] و [[اقیانوس آرام]]
| تاریخ ثبت =[[۲۰۰۷(میلادی)|۲۰۰۷]]
| میراث در خطر؟ =
}}
 
'''نِسا''' از شهرهای باستانی [[ایران]] در [[خراسان]] بود. این شهر که پایتخت [[اشکانیان]] بود امروزه در محدوده کشور [[ترکمنستان]] قرار گرفته‌است. این شهر در فاصله بین شهر [[عشق ابادآباد]] پایتخت [[ترکمنستان]] و شهر [[قوچان ]] (روستای خسرویه) در استان [[خراسان]] قرار دارد.
 
در زمان [[پارتیان]] (اشکانیان) که از اواخر قرن سوم پیش از میلاد تا اوائل قرن سوم میلادی، یعنی نزدیک به پانصد سال بر قلمرو آن زمان ایران حکومت کردند، شهر نسا از مهمترین شهرهای ایران به شمار می‌رفت و به نظر برخی مورخان، ارگ نسا، نخستین جایی بوده‌است که اشگ اول، بنیانگذار سلسله اشکانی به عنوان مرکز فرمانروایی خود برگزید.
 
در زمان [[پارتیان]] (اشکانیان) که از اواخر قرن سوم پیش از میلاد تا اوائل قرن سوم میلادی، یعنی نزدیک به پانصد سال بر قلمرو آن زمان ایران حکومت کردند، شهر نسا از مهمترین شهرهای ایران به شمار می‌رفت و به نظر برخی مورخان، ارگ نسا، نخستین جایی بوده‌است که اشگ اول، بنیانگذار سلسله اشکانی به عنوان مرکز فرمانروایی خود برگزید.
اگرچه نسا پایتخت اشکانیان نبود اما پایگاه این خاندان به شمار می‌رفت و برخی شاهان اشکانی در این شهر دفن شدند.
 
نسا در پارسی باستان به معنی آباد و آبادی بوده{{مدرک}} و هم اکنون روستاهایی با نام نسا در استانهایاستان‌های البرز، فارس، کرمان و خراسان وجود دارد.
 
نام نسا در زمان فرمانروایی [[مهرداد اول]] اشکانی (۱۷۱ تا ۱۳۸ پیش از میلاد) به [[مهردادکرت]] تغییر یافت اما امروزه باستانشناسان و مورخان آن را همچنان با نام نسا می‌شناسند.
 
آن گونه که در گزارشهای تاریخی آمده، نسا چند سال پیش از میلاد مسیح بر اثر زمین لرزه سهمگینی ویران شد اما دوباره بازسازی شد و به حیات خود ادامه داد.
 
پس از آنکه [[ساسانیان]] به فرمانروایی اشکانیان پایان دادند، نسا اهمیت خود را از دست داد و رو به زوال نهاد اما [[پیروز]]، پادشاه ساسانی این شهر را دوباره احیا کرد.
 
سطر ۳۸ ⟵ ۳۵:
با اشغال آسیای میانه به دست روسها و در قرارداد تعیین سرحد ایران و روسیه که در سال ۱۸۸۵ میان دو کشور منعقد شد، نسا جزو خاک روسیه قرار گرفت، هرچند فاصله چندانی از مرز ایران ندارد.
 
هم اکنون از نسا تنها بقایای ارگ کهن اشکانی آن مانده که در نوع خود از آثار باستانی منحصربه‌فرد جهانی به شمار می‌رود و مورد بازدید عمومی قرار دارد، از خان نشینخان‌نشین باقر در نزدیکی آن هم روستایی به همین نام باقی است.
 
در کاوشهایکاوش‌های باستانی ارگ نسا، دخمه‌ها و پرستشگاههایپرستشگاه‌های مربوط به آیین [[مهرپرستی]] که پیش از همه گیرهمه‌گیر شدن کیش زرتشت در ایران رواج داشته به دست آمده‌است.
 
برخی از آثار باستانی کشف شده در این ارگ، نشانه‌های هنر باستانی یونانی را دارند که به دوران سلطه جانشینان [[اسکندر مقدونی]] به ایران باز می‌گردندبازمی‌گردند و اشکانیان فرمانروایی شان را برچیدند.
 
== منابع ==
سطر ۴۸ ⟵ ۴۵:
* ویکی‌پدیا انگلیسی
* [http://zamaaneh.com/rohani/2010/05/post_319.html «نسا»، شهری اشکانی در ترکمنستان]، رادیو زمانه، برداشت شده در ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۹.
[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2007/06/070628_mf_nisa.shtml «ارگ نسا میراث جهانی اعلام شد»]، بی بی سیبی‌بی‌سی فارسی، نوشته شده در پنج شنبه ۲۸ ژوئن ۲۰۰۷ - ۰۷۲۰۰۷–۰۷ تیر ۱۳۸۶
 
{{میراث جهانی یونسکو در ترکمنستان}}
سطر ۵۴ ⟵ ۵۱:
{{تاریخ نیشابور}}
{{جغرافیای ترکمنستان-خرد}}
 
{{جهان آردا}}
[[رده:آثار تاریخی ترکمنستان]]
[[رده:استان آخال]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/نسا»