متن: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ه‌ی --> هٔ با استفاده از AWB
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
{{ویکی‌سازی|تاریخ=مه ۲۰۱۴}}
'''متن''' چیزی است که تاویل می‌شود، زیرا به روی تعداد نامحدودی از خواندن‌ها گشوده است که می‌توانند نوشتار را به گفتار زنده تبدیل کنند. متن گفتمانی است که با نوشتار تثبیت شود.<ref>موضوع این مقاله معادل (Text (literary theory است و با نظریه ادبی (Literary theory) که اشاره به رویکردهای ادبی نوین دارد فرق دارد. همچنین با «نوشتن» (Writing)، «متن آشکار» (plaintext)، «متن باز» (open source) و «مجموعه متن (text corpus) و...و… یکی نیست.</ref>
 
متن مجموعه ایمجموعه‌ای واقعیات است که به عنوان نشانه‌ها به کار می‌ ‌رودمی‌رود و به قصد انتقال معانی خاص به یک شنونده، در یک بافت معین‌معین ‌انتخابانتخاب و تنظیم می‌شود.<ref>ژوزف مارگولید و تام راکمور (کتاب فلسفه تفسیر)</ref>
 
یکی از مفاهیمی که در رويکردهارویکردها و جريان‌هایجریان‌های نقد و نظريۀنظریهٔ ادبی به طور گسترده و فراگيرفراگیر حضور دارد؛ «متن» و مفاهيم،مفاهیم، همبسته و وابسته به آن است.
 
'''متن '''در [[نظریه ادبی]] به هرچیزی گفته می‌شود که بتوان آن را خواند؛ چه کتاب ادبی، دستورالعمل آشپزی و یا تبلیغات سطح شهر، طرح بر روی لباس، نوع چینش صندلی‌ها در یک سخنرانی و مانند آن. متن مجموعه منسجمی از [[نشانه|نشانه‌هاست]] که نوعی از پیام آگاهی‌دهنده را انتقال می‌دهد. این نشانه‌های قراردادی به جای اینکه وجه فیزیکی‌شان و یا نقش میانجی‌گرانه‌شان مورد نظر باشد، برحسب محتوای پیامی که انتقال می‌دهند، بررسی می‌شود.<ref>Yuri Lotman - The Structure of the Artistic Text</ref>
 
== ویژگی‌های متن ==
‌واقعیتواقعیت یک متن باید قابل درک باشد، خواه به وسیله‌وسیله ‌حواسحواس مانند درک خطوط، اشکال و ایماها و اشاره‌ها و یا ادراک پدیدار شناسانه مانند‌مانند ‌ادراکادراک تصورات ذهنی‌ذهنی.
 
این واقعیات قابل ادراک باید به عنوان نشانه‌ها به‌به ‌کارکار روند، یعنی آنها باید معنادار باشند. این نشانه‌ها باید به گونه ایگونه‌ای انتخاب و‌و ‌تنظیمتنظیم شوند که متن‌نگار (نویسنده و...و…) بتواند معنای مشخصی را به شنونده در یک بافت معین منتقل سازد.<ref>درلغت عربی متن، زمین سفت وبرآمده است و در اصطلاح: به سخنی گویند که بعد از راویان سند ذکرمی شود.</ref>
درلغت عربى متن ، زمین سفت وبرآمده است و در اصطلاح : به سخنى گویند که بعد از راویان سند ذکرمی شود.</ref>
 
متن محدود به نوشتار نمی‌شود. بلکه متن می‌تواند اظهار شود، نوشته شود،‌شود، ‌عملعمل شود و یا اندیشه شود‌شود. متن هر سخن و [[اثر هنری]] را هم مانند نقاشی، سینما و موسیقی در بر می‌ ‌گیردمی‌گیرد. به عبارت دیگر هر اثری که برای مخاطب پیامی داشته باشد در قلمرو متن قرار می‌گیرد و باید به‌به ‌تفسیرتفسیر آن پرداخت.
 
برخی مفهوم متن را گسترش داده و اموری چون نمادها، اسطوره‌های دینی و حتی رویاها‌رؤیاها ‌رارا هم متن می‌خوانند. «پل ریکور» حتی تاریخ را متن تلقی می‌کند، زیرا می‌ ‌توانمی‌توان رویدادهای گذشته را طراحی و معانی را برای آنها‌آنها ‌آفرید‌آفرید.<ref>برخی هم گفتار و هم نوشتار را نوعی متن می‌دانند، و از متن تعبیری «فرازبانی» دارند که به کار تحلیل زبان‌شناختی می‌آید.</ref>
 
== متن فقط به کلام محدود نمی‌شود ==
متن فقط به کلام محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند به هر بستری اطلاق کرد که تفسیر و فهم بر اساس آن انجام می‌گیرد.می‌گیرد؛ بنابراین، متن می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد: متن کلامی شامل محاورۀمحاورهٔ گفتاری، سخنرانی، کتاب، نامه، شعر، متن موسیقایی، متن تصویری مانند نقاشی و عکس؛ و یا حتی اندیشه‌های ذهنی. به عنوان مثال، برنامه‌های رادیویی، به عنوان متون رادیویی، دربرگیرندۀدربرگیرندهٔ کلام، موسیقی، آواز و یا متن سینمایی.
 
متن فقط به کلام محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند به هر بستری اطلاق کرد که تفسیر و فهم بر اساس آن انجام می‌گیرد. بنابراین، متن می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد: متن کلامی شامل محاورۀ گفتاری، سخنرانی، کتاب، نامه، شعر، متن موسیقایی، متن تصویری مانند نقاشی و عکس؛ و یا حتی اندیشه‌های ذهنی. به عنوان مثال، برنامه‌های رادیویی، به عنوان متون رادیویی، دربرگیرندۀ کلام، موسیقی، آواز و یا متن سینمایی.
 
متن سینمایی یک متن چندلایه است که از لایه‌های کلامی، تصویری (متحرک)، موسیقایی، و اصوات تشکیل شده است
 
باید از متن‌های رایانه‌ای و دیجیتالِ جدید نیز نام برد که در آن علاوه بر مشاهدۀمشاهدهٔ متن نوشتاری، با گرافیک و رنگ‌های متنوع، با نمایش‌های متحرک‌گونه (انیمیشن) یا فیلم‌مانند و نیز صوت و موسیقی مواجه می‌شویم.
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منابع ==
* ساسانی، فرهاد، «عوامل مؤثر در تأویل متن»
* [[پل ریکور]]، زندگی در دنیای متن، ترجمه [[بابک احمدی]]
* [[داریوش آشوری]] «زبانِ باز»، پژوهشی در بارهدرباره زبان و مدرنیته
* مسعود فولادفر، تعریف و قلمرو متن
* [[مسعود کشمیری]]، جُستاری در متن
* علیرضا نیکویی، نظریه هاینظریه‌های متن و تأثیر آنها در [[نقد ادبی]]
* {{چپ‌چین}}Ricoeur, Paul; ed. and trans. John B. Thompson, Hermeneutics and the Human Sciences
(Cambridge, etc: Cambridge University Press; Paris: Editions de la Maison des Sciences de
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/متن»