|
| GrayPage =
| Image = achilles-tendon.jpg
| Caption = یک تاندون در پای انسان. [[تاندون آشیل]].
| Image2 = Tendon_-_add_-_high_mag.jpg
| Caption2 = [[عکاسی ریزنگاری]] of a piece of تاندون. [[H&E stain]].
| Code = {{TerminologiaHistologica|3|03|00.0.00020}}
|}}
معمولاً در انتهاهای ماهیچه‌ها بافت همبند متراکم شده و ساختاری به نام '''زَردپــِی''' یا '''تاندون''' {{انگلیسی|Tendon}} را تشکیل می‌دهد.
'''تاندون'''{{انگلیسی|Tendon}} یا '''زردپی ''' از بافت‌های فیبر مانندرشته‌ای‌مانند است که [[ عضلهماهیچه]] را به [[استخوان]] متصل می‌کند و توانایی مقاومت دربرابردر برابر کشش را دارا است. تاندونهازردپیها مانند [[رباط (لیگامان)| رباطهارباط‌ها]] از [[کلاژن]] ساخته شده‌اند و تفاوت آنها در این است که رباط استخوانی را به استخوان دیگر متصل می‌کند. ▼
زردپی‌ها حاوی دستجاتی از رشته‌های موازی کلاژن هستند و این ساختارها معمولاً ریسمان‌گونه و سفیدرنگ و در طول و ضخامت‌های مختلف دیده می‌شوند. در محل اتصال زردپی‌ها به استخوان رشته‌های کلاژن به داخل بافت استخوان متراکم نفوذ کرده ولی بافت همبند اطراف دستجات کلاژن با پری‌اسلنوم یکی می‌شوند.
▲'''تاندون'''{{انگلیسی|Tendon}} یا '''زردپی''' از بافت‌های فیبر مانند است که [[عضله]] را به [[استخوان]] متصل می‌کند و توانایی مقاومت دربرابر کشش را دارا است. تاندونها مانند [[رباط (لیگامان)|رباطها]] از [[کلاژن]] ساخته شده‌اند و تفاوت آنها در این است که رباط استخوانی را به استخوان دیگر متصل می‌کند.
== تاندونهایزردپیهای اندام فوقانیبالایی ==
هر انگشت دو تاندونزردپی خم کننده یاخم‌کننده (فلکسور Flexor) دارد. یکی تاندون خمزردپی کنندهخم‌کننده عمقی است که به سطح ولار استخوان بند انتهایی انگشت متصل می‌شود و وظیفه آن خم کردن بند انتهایی روی بند وسط یا به زبان دیگر خم کردن مفصل اینترفالانژیال [[دیستال]] است. عضلهماهیچه این تاندونزردپی در ناحیه ساعد قرار گرفته است.
تاندون دیگر خم کننده یا فلکسور سطحی انگشت است که به سطح ولار استخوان بند میانی انگشت متصل می‌شود و وظیفه آن خم کردن بند وسط روی بند [[پرگزیمال]] یا به زبان دیگر خم کردن مفصل اینترفالانژیال پرگزیمال است. عضله این تاندون نیز در ناحیه ساعد قرار گرفته است.
درزردپی سطحدیگر، [[دورسال]]خم‌کننده [[انگشتانسطحی دست]]انگشت تاندوناست اکستانسورکه یابه سطح ولار استخوان بند بازکنندهمیانی انگشت وجودمتصل داردمی‌شود کهو وظیفه آن بازکردنخم وکردن دربند حالتوسط مستقیمروی نگهبند داشتن[[پرگزیمال]] بندهاییا به زبان دیگر خم کردن مفصل اینترفالانژیال انگشتانپرگزیمال است. عضلاتعضله این تاندون‌هازردپی همنیز در ناحیه [[ساعد]] قرار داردگرفته است.
تاندون‌های اکستانسور یا بازکننده از پشت [[مچ دست]] و پشت [[متاکارپ]]ها عبور کرده و به انگشتان دست می‌رسند. هر انگشت یک تاندون اکستانسور دارد بجز شست، انگشت سبابه و گاهی انگشت کوچک که دو تاندون اکستانسور دارند. ▼هر تاندون اکستانسور هم به بند وسطی و هم به بند دیستال یا انتهایی انگشت متصل می‌شود. تاندون اکستانسور هر انگشت در [[سطح پشتی]] فالانکس [[پروگزیمال]] با بند پرگزیمال، پهن شده و تمام سطح پشتی استخوان را فرا می‌گیرد به همین خاطر در این ناحیه به آن کلاه اکستانسور یا Extensor hood می‌گویند. تاندون‌های اکستانسور انگشتان در حین عبور از سطح پشتی متاکارپ‌ها با یکدیگر اتصالاتی برقرار می‌کنند که در شکل بالا دیده می‌شود. تاندون‌های فلکسور هر انگشت در حین عبور از روی استخوان، از زیر تونل‌هایی از بافت محکمی مانند رباط عبور می‌کنند. به این تونل‌ها پولی Pulley می‌گویند. وظیفه پولی‌ها اینست که تاندون‌های فلکسور را در نزدیک استخوان و مفصل نگه داشته و مانع از دور شدن آنها از استخوان و مفصل در هنگام خم شدن یا [[فلکشن]] انگشت می‌شوند. پولی‌های متعددی در سطح ولار یا قدامی هر انگشت وجود دارد که نامگذاری شده‌اند. ▼
در سطح پشتی [[انگشتان دست]] تاندون اکستانسور یا بازکننده انگشت وجود دارد که وظیفه آن بازکردن و در حالت مستقیم نگه‌داشتن بندهای انگشتان است. عضلات این تاندونها هم در ناحیه [[ساعد]] قرار دارد.
تاندون‌های فلکسور یا خم کننده انگشتان در حین عبور از سطح قدامی انگشت در درون لایه‌ای از بافت سینوویال قرار گرفته‌اند که به آن تنوسینوویوم Tenosinovium می‌گویند. وظیفه این لایه سینوویال اینست که با ترشح [[مایع سینوویال]] موجب تسهیل حرکت تاندون در زیر پولی و بر روی استخوان می‌شوند. ▼
▲تاندونهایزردپیهای بازکننده (اکستانسور یا بازکننده) از پشت [[مچ دست]] و پشت [[ متاکارپاستخوان کف‌دستی|استخوان‌های کف‌دستی]] ها عبور کرده و به انگشتان دست می‌رسند. هر انگشت یک تاندونزردپی اکستانسوربازکننده دارد بجز شست، [[انگشت سبابه ]] و گاهی انگشت کوچک که دو تاندونزردپی اکستانسوربازکننده دارند.
▲هر تاندونزردپی اکستانسوربازکننده هم به بند وسطی و هم به بند دیستال یا انتهایی انگشت متصل می‌شود. تاندونزردپی اکستانسوربازکننده هر انگشت در [[سطح پشتی]] فالانکسبند نزدینه [[(پروگزیمال ]] با بند پرگزیمال،) پهن شده و تمام سطح پشتی استخوان را فرا می‌گیردفرامی‌گیرد به همین خاطر در این ناحیه به آن کلاه اکستانسور یابازکننده (Extensor hood ) می‌گویند. تاندونهایزردپیهای اکستانسوربازکننده انگشتان در حین عبور از سطح پشتی متاکارپ‌هااستخوان‌های کف‌دستی با یکدیگر اتصالاتی برقرار می‌کنند که در شکل بالا دیده می‌شود. تاندونهایزردپیهای فلکسوربازکننده هر انگشت در حین عبور از روی استخوان، از زیر تونل‌هایی از بافت محکمی مانند رباط عبور می‌کنند. به این تونل‌ها پولیقرقره (Pulley ) می‌گویند. وظیفه پولی‌هاقرقره‌ها اینست که تاندونهایزردپیهای فلکسورخم‌کننده را در نزدیک استخوان و مفصل نگه داشته و مانع از دور شدن آنها از استخوان و مفصل در هنگام خم شدن یا [[فلکشن]] انگشت می‌شوند. پولی‌هایقرقره‌های متعددی در سطح ولار یا قدامی هر انگشت وجود دارد که نامگذاری شده‌اند.
▲تاندونهایزردپیهای فلکسور یا خم کنندهخم‌کننده انگشتان در حین عبور از سطح قدامی انگشت در درون لایه‌ای از بافت زلاله‌ای (سینوویال ) قرار گرفته‌اند که به آن تنوسینوویوم Tenosinovium می‌گویند. وظیفه این لایه سینوویالزلاله‌ای این اینستاست که با ترشح [[مایع سینوویالزلاله‌ای ]] موجب تسهیل حرکت تاندون در زیر پولی و بر روی استخوان می‌شوند.
== ساختار ==
۷۰٪ ساختمان تاندونزردپی از آب است. ۸۶٪ وزن خشک تاندونزردپی از کلاژن تشکیل شده‌است، ۲٪ از الاستین ،۵–۱٪ از پروتئوگلیکان و ۰٫۲٪ از اجزای غیر ارگانیکآلی مانند مس، منگنز و کلسیم.
== عملکرد ==
در گذشته فرض براین بود که تاندونهازردپیها تنها مکانیسمیسازوکاری هستند که عضلات را به استخوان‌ها وصل کرده و در نتیجه نقش انتقال نیرو را ایفا می‌کنند. به علاوه اینکه از طریق این اتصال، تاندونها می‌توانند به صورت منفعلانه نیروها را در طی حرکت تغییر داده و در نتیجه بدون انجام کار اضافه به افزایش پایداری حرکت کمک کنند. با این حال، در طی دو دهه گذشته، تحقیقات زیادی بر روی خواص الاستیک[[کشسانی]] برخی از تاندونها و قابلیت عملکرد آنها به عنوان فنر تمرکز یافته است. باید در نظر داشت که تاندونها لزوماً عملکرد مشابه از خود نشان نمی‌دهند. بعضی‌ها عمدتاً مسئول تنظیم موقعیت هستند، مانند انگشتان دست در هنگام نوشتن (تاندون موضعی) و بعضی اثر فنر مانند از خود نشان داده و باعث بهبود مصرف انرژی در راه رفتن می‌شوند (تاندون ذخیره‌سازی انرژی).<ref>Thorpe C.T. , Birch H.L. , Clegg P.D. , Screen H.R.C. (2013) The role of the non-collagenousmatrix in tendon function. Int J ExpPathol. 94;4: 248-59.</ref>
تاندون‌های ذخیرهزردپی‌های سازذخیره‌ساز انرژی می‌توانند با راندمانبازده بالایی انرژی را ذخیره کرده و سپس آزاد کنند. برای مثال، در طی یک قدم انسان، تاندون‌های آشیل همراه با حرکت مفصل مچ پا کشیده می‌شوند. در قسمت پایانی هر قدم، زمانی که کف پا خم می‌شود (انگشتان پا در جهت پایین قرار می‌گیرند)، این انرژی ذخیره شده آزاد می‌گردد. این مکانیزمسازوکار سود دیگری هم دارد. از آنجا که در طی این حرکت تاندونزردپی کشیده می‌شود، عضله نیاز به تغییر طول کمتر و حتی عدم تغییر طول خواهد داشت و در نتیجه قادر است نیروی بیشتری از خود تولید کند.
== منابع ==
| 