پل: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Golden Gate Bridge SF CA North View.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|پل معلق [[پل گلدن گیت|گُلدِن گیت]]، شهر [[سانفرانسیسکو]] را به شمال [[ایالت کالیفرنیا]] وصل می کندمی‌کند.]]

== پل کابلی ==

== پل هایپل‌های کهن ==

[[پرونده:Bridge Veresk.jpg|250px|بندانگشتی|[[پل ورسک|پل وِرِسک]] از بزرگ‌ترین پل‌های [[راه‌آهن سراسری ایران]] است که در ارتفاعات روستای ورسک در [[شهرستان سواد کوه]] در [[استان مازندران]] قرار دارد. در پایان [[جنگ جهانی دوم]]، این پل را به دلیل اهمیتی که در جلوگیری از شکست [[اتحاد جماهیر شوروی]] از قوای [[آلمان نازی]] ایفا کرد، «پل پیروزی» لقب دادند.]]

از پلهای کهن در ایران بخشهای اندکی به جا مانده است . [[اصطخری]] در کتاب خود از پلی نزدیک ارگان (ارجان یا ارقان) در نزدیکی'''بهبهان''' یاد میکند می‌کند. در گذشته آنجا شهری بزرگ بوده که امروز چیزی از آن باقی نمانده است و شهر بهبهان امروزی جای آن ساخته شده است . کنار شهر کهن پلی بوده با دهانه ایدهانه‌ای پهن و بلندی آن به اندازه ایاندازه‌ای بوده که یک سوار بلند بالا روی شتر با نیزه اینیزه‌ای در دست می توانستهمی‌توانسته از زیر آن بگذرد.

در [[فیروز آباد]]به سوی '''هزارپیچ''' در مسیر کوار پلی وجود داشت که تا این اواخر پابرجا بود ولی افسوس که در کشمکشهایی که میان دولت و قشقایی هاقشقایی‌ها پیش آمد ویران شد . امروزه هنوز آثاری از آن پل سنگی را می توانمی‌توان دید . چند دهانه از آن در پیش از اسلام ساخته شده که هنوز کمابیش برجاست . این پل زمان [[آل بویه]] بازسازی شده بود ،بود، بدین صورت که دهانه بزرگ آن به چند چشمه پخش شده تا کوچکتر شوند که این چشمه هاچشمه‌ها ویران شده است . آنچه باقی مانده است نشان از پیشرفت در [[پل سازیپل‌سازی]] ایرانیان است .

یکی از پلهای کهن پل '''چهارباب''' در خرم آبادخرم‌آباد است . بیشتر این پلها در سده سوم وچهارم میلادی ساخته شده‌اند . سپس چشمه هایچشمه‌های آنها را در سده چهارم و پنجم و ششم هجری بازسازی کرده اندکرده‌اند و گاه شکل آنها نیز دگرگون شده است . ولب پایه هاپایه‌ها همان پایه هایپایه‌های نخستین بوده است .{{سخ}}

یکی دیگر از پلهای کهن روی رودخانه '''کشکان''' نزدیک خرم آبادخرم‌آباد است که جاده مهمی از روی آن می گذشتهمی‌گذشته است . این پل را '''نجم الدین''' پسر '''بدرالدین''' از فرمان روایان شیعی کرد ساخته است که همزمان با آل بویه در غرب ایران فرمان روایی میکرده اندفرمان‌روایی می‌کرده‌اند. پلهای دیگری نیز نزدیک خرم آبادخرم‌آباد یافت می شودمی‌شود که تنها پایه هایپایه‌های آنها به جا مانده است .

برخی پل هایپل‌های کهن را اینگونه فرمانروایان بازسازی کرده‌اند . مانند '''پل شهرستان''' در اصفهان که ساختمان نخستین آن در سده ششم پیش از میلاد ساخته شده بود . سپس در سده دوم و سوم میلادی یک بار بازسازی شده و پس از اسلام هم پیوسته باز سازی می شدهمی‌شده است . این پل چون دو بخش مهم اصفهان را به هم می پیوستهمی‌پیوسته اهمیت فراوانی داشته است . در زمان کنونی هم که پل باز سازی شده از آن بهره گیری می شودبهره‌گیری می‌شود. جالب است که پایه هایپایه‌های آن به اندازه ایاندازه‌ای پایدار و استوار بوده که در هیچ زمانی نیاز به بازسازی آن پیش نیامده است .

یکی دیگر از پلپل‌های هایارزشمند، ارزشمند،"«پلدختر"» نام دارد که احتمال می‌رود متعلق به دوره ساسانیان باشد و برخی دلیل نام‌گذاری آن را به پل‌دختر را منتسب دانستن پل به نام ایزد بانو آناهیتا می‌دانند. این پل تاریخی در ورودی شهری به همین نام در جنوب استان لرستان قرار دارد و بنای آن در قرن چهارم هجری قمری مورد مرمت قرار گرفته است اما هم‌اکنون تنها یک دهانه از طاق‌های آن برجا مانده و جاده شماره ۳۷ از زیر آن عبور می‌کند. این پل بی تردید در مسیر ارتباطی بین شهرهای شاپورخواست و جندی شاپور قرار داشته و از اهمیت راهبردی برخوردار بوده است. ارتفاع تنها طاق برجای مانده پل ۱۸ متر از سطح آسفالت جاده و ۳۰ متر از آب رودخانه و عرض آن ۱۱،۳۰۱۱٬۳۰ متر است. جهت پل شرقی، غربی و طول آن ۲۷۰ متر است. این اثر تاریخی به شماره ۱۶۷۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

همان گونه که گفته شد برخی از پلها روی بند هابندها ساخته شده است . مانند '''بند امیر''' که همچون پلی است که دو سوی رودخانه را به هم می پیوندد می‌پیوندد. چند سد دیگر در دنباله بند امیر بوده که برخی از آنها را پیش از اسلام و برخی را پس از اسلام ساخته اندساخته‌اند و امروزه بیشتر دهانه هایدهانه‌های آنها ویران شده اندشده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=پیرنیا |نام= محمد کریم|کتاب=اصول معماری | ناشر= |سال=}}</ref>

در تحلیل این نوع سازه هاسازه‌ها از ابزارهای ویژه ایویژه‌ای مانند تکنولوژی مدل سازی اطلاعات ساختمان BIM استفاده میشودمی‌شود که هم باعث افزایش بهره وریبهره‌وری شده و هم هزینه هایهزینه‌های ساخت را کاهش میدهدمی‌دهد نمونه بارز آن پل کروسل که به عنوان یک پروژه بزرگ با موفقیت اجرا و به بهره برداریبهره‌برداری رسیده است.<ref>ستوده بیدختی، امیرحسین، 1394، کاربرد مدل سازی اطلاعات ساختمان BIM در فاز اجرای پروژه هایپروژه‌های ساخت، کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین در مهندسی عمران، معماری، محیط زیست و مدیریت شهری، تهران، موسسهمؤسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا، https://www.researchgate.net/publication/283462104__________</ref>

* ترجمه [//[:en.wikipedia.org/wiki/:Bridge#Decorative_or_ceremonialDecorative or ceremonial]] از ویکی‌پدیای انگلیسی

https://fa.wikipedia.org/wiki/پل‌دختر_(پل) (2۲)