ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/بخش آغازین: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←الگوی به زبانی دیگر: ویرایش جزئی |
|||
خط ۴:
در یک مقالهٔ ویکی‌پدیا، '''بخش آغازین''' یا '''پیش‌درآمد''' بخشی‌است که پیش از عنوان نخست می‌آید. فهرست مندرجات در صورت نمایش‌داده‌شدن بین بخش آغازین و نخستین عنوان قرار می‌گیرد.
بخش آغازین باید به عنوان بخشی که مروری کلی از مقاله ارائه می‌دهد و اهمیت و جایگاه موضوع را روشن و مهم‌ترین نکات و جدل‌های موجود (در صورت وجود) را ذکر می‌کند، قائم به خود باشد. بسیاری از کاربران تنها بخش آغازی را می‌خوانند بنابراین این بخش باید بی‌نیاز از سایر بخش‌ها باشد و نکات اصلی را پوشش دهد. همچنین نباید کاربر رابه لب چشمه برد و تشنه
== عنوان پررنگ ==
موضوع مقاله باید در نخستین جای طبیعی‌ای که تواند آمدن، بیاید. ترجیحاً این جا در نخستین جمله‌است و هنگامی که موضوع مقاله نخستین بار ذکر می‌شود باید '''پررنگ''' شود. نام موضوع معمولاً دقیقاً همان عنوان صفحه‌است گرچه ممکن است تفاوت‌هایی جزئی هم بدارد:
:'''جمهوری اسلامی ایران''' یا
== الگوی به زبانی دیگر ==
{{میانبر|وپ:زبان دیگر}}
الگوهایی مانند {{الگو|به انگلیسی}} و دیگر الگوهای همانند، محلی برای افزودن ترجمهٔ عنوان مقاله‌ها نیستند. به‌کاربستن این الگوها تنها برای نمونه‌هایی مانند موارد زیر رواست:
* جای‌نام‌های جغرافیایی (کوه‌ها، رودها، دره‌ها، شهرها، خطه‌ها
:{{شد}} '''نیدرزاکسن''' {{به آلمانی|Niedersachsen}} یکی از ایالت‌های آلمان است…
▲* جای‌نام‌های جغرافیایی (کوه‌ها، رودها، دره‌ها، شهرها، خطه‌ها و...) در کشورهایی که زبان‌شان فارسی نیست:
:{{شد}} '''
'''استثنا''': جای‌نام‌های بین‌المللی که در مالکیت سرزمینیِ کشور خاصی نیستند، از این قاعده مستثنایند؛ مثال:
سطر ۲۳ ⟵ ۲۲:
:قطب شمال
:کرهٔ ماه
* شخصیت‌های غیرایرانی:
:{{شد}} '''سقراط''' {{به یونانی|Σωκράτης}} فیلسوف بزرگ یونانی
:{{شد}} '''داوید امیل دورکیم''' {{فرانسوی|David Émile Durkheim}} جامعه‌شناس فرانسوی
* پدیده‌های جهان‌شمولی که در جهان غیرفارسی‌زبان ساخته شده‌اند و بدون برگردان در فارسی نیز به‌کار بسته می‌شوند:
:{{شد}} '''کوجو''' {{به چینی|蹴鞠}} یکی از بازی‌های توپی باستان
:{{شد}} '''لپ‌تاپ''' {{انگلیسی|Laptop}} رایانه‌ای
:{{شد}} '''ام‌تی‌وی''' {{انگلیسی|MTV}} شبکهٔ تلویزیونی واقع در شهر [[نیویورک]] [[آمریکا]] است…
▲* نام فیلم‌ها، ترانه‌ها، [[نماهنگ|نماهنگ‌ها]]، کتاب‌ها و روزنامه‌ها و پدیده‌های رسانه‌ای:
:{{شد}} '''
:{{شد}} '''
:{{شد}} '''اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری''' {{آلمانی|Archiv für Sozialwissenschaft und Sozialpolitik}} رساله‌ای جامعه‌شناختی نوشتهٔ ماکس وبر
▲:{{شد}} '''اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری''' {{آلمانی|Archiv für Sozialwissenschaft und Sozialpolitik}} رساله‌ای جامعه‌شناختی نوشتهٔ ماکس وبر است...
پدیده‌های جهان‌شمولی که واژهٔ هم‌سنگ فارسی برای آنها وجود می‌دارد؛ در چنین مواردی نوشتن هم‌سنگ انگلیسی یا زبانی دیگر، نوعی ترجمه محسوب می‌شود، لذا نارواست:
سطر ۵۴ ⟵ ۵۰:
== مشخص‌کردن زمینه ==
بخش آغازین باید چکیده‌وار نکات مهمی را که در مقاله به آنها اشاره شده‌است ذکر کند. این باید به گونه‌ای باشد که در پایان، بخش آغازین به صورت چکیده‌ای از مقاله روی پای خویش بایستد. اهمیت آسان‌فهمی متن در اینجا بیش از آنِ بخش‌های دیگر مقاله‌است. باید توجه داشت که اشتیاق کاربر به خواندن تمام مقاله انگیخته شود. (ر.ک. [[ویکی‌پدیا:سبک اخباری|سبک اخباری]] و [[ویکی‌پدیا:سبک چکیده‌گویی|سبک چکیده‌گویی]]). جملهٔ نخست بخش آغازین باید تعریف مختصری از موضوع باشد مگر اینکه به‌تلویح در عنوان مقاله تعریف شده باشد (مثلاً «تاریخِ
عموماً باید از آوردن اصطلاحات تخصصی در مقدمه پرهیخت. اگر گزیری از آوردن اصطلاحات نامعمول نیست باید زمینه‌ای برای آنان ارائه داد و خیلی مختصر تعریفشان کرد و به مقالهٔ مربوط پیوندشان داد. زمینهٔ ارائه شده باید به گونه‌ای باشد که انتظار برود اکثر خوانندگان با آن آشنا باشند. مثلاً به جای دادن طول و عرض جغرافیایی یک شهرک بهتر است که گفت که حومهٔ کدام شهر یا از توابع کدام بخش است.
== نوشتن پیرامون مفاهیم ==
سطر ۷۶ ⟵ ۷۲:
== درازا ==
درازای مناسب بخش آغازین بستگی به درازای کل مقاله دارد. به عنوان یک توصیهٔ کلی بخش آغازین نباید طولانی‌تر از سه تا چهار بند باشد. مسلماً مقاله‌های خیلی دراز پیرامون موضوعات مهم می‌توانند که پیش‌درآمدهای طولانی‌تری هم بدارند. در این خصوص، این پیشنهادها مطرح
{| class="wikitable"
سطر ۹۰ ⟵ ۸۶:
یکی از پیشنهادهای مطرح‌شده برای نسخهٔ ۱٫۰ ویکی‌پدیا (که نسخه‌ای ایستاست و به صورت سی‌دی یا دی‌وی‌دی یا بر کاغذ نشر خواهد شد) این است که تنها بخش آغازین مقاله‌های نسخهٔ وبی عرضه شود.
[[ویکی‌پدیا:راهنمایی_برای_نوشتن_مقاله‌های_بهتر#.D8.B3.D8.A8.DA.A9_.DA.86.DA.A9.DB.8C.D8.AF.D9.87.E2.80.8C.E2.80.8C.DA.AF.D9.88.DB.8C.DB.8C|سبک چکیده‌گویی]]
== جستارهای وابسته ==
| |||