دوزیستان: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار |
|||
خط ۱:
{{Taxobox
| name =دوزیستان
| status =
| status_system =
| status_ref =
| image = Metamorphosis frog Meyers.png
| image_caption =دوزیستان، ''Amphibia''
| fossil_range =
| regnum =[[جانوران]]
| phylum =[[طنابداران]]
| classis =
| ordo =
| familia =
| genus =
| species =
| infraphylum = [[آرواره‌داران]]
خط ۱۸:
| superclassis = [[چهاراندامان]]
| superphylum = [[دوم‌دهانیان]]
| binomial =
| range_map =
}}
[[پرونده:Salamandra salamandra CZ.JPG|بندانگشتی|چپ|226px|دوزیستی به نام [[سمندر آتشین]] (''Salamandra salamandra'')]]
'''دوزیستان''' یک رده از [[مهره‌داران]] هستند که شامل ۲۵۰ جنس و ۲۵۰۰ گونه هستند.
دوزیستان جانورانی هستند [[خون‌سرد]] که دو دوره زندگی دارند. دوران نوزادی در آب زندگی می‌کنند و دوران بلوغ را در خشکی و آب زندگی می‌کنند. دوزیستان در دورهٔ نوزادی دارای باله هستند و در آب شنا می‌کنند و مانند ماهیها با [[آبشش]] تنفس می‌کنند اما وقتی بزرگ شدند دارای دست و پا می‌شوند و به وسیلهٔ شش تنفس می‌کنند دوزیستان هم مانند ماهیها تخم‌گذار هستند. قورباغه، وزغ، سمندر جزء دوزیستان هستند.
بسیاری از دودمان‌های دوزیستان اولیه کالبدهای نسبتاً بزرگی را تکوین دادند و به مکان‌های مسکونی موجود دست یافتند و تبدیل به گیاهخواران و شکارچیان بسیاری از اقلام غذایی محیط‌های آبی، نیمه‌آبی و زمینی گردیدند. گرچه آنها باید کاملاً پرطاقت بوده و شاید در این جنبه با خزندگان برابری کرده باشند، ولی هنوز برای تولید مثل، نظیر قورباغه‌ها و [[سمندر|سمندرهای]] امروزی، به آب وابسته بوده‌اند.<ref name="ReferenceA">والنتین، جیمز: تکامل گیاهان و جانوران پرسلولی، مترجم: وحید موحد. در: مجله «هدهد». دی ۱۳۶۰ - شماره ۲۸. (از صفحه ۷۰۰ تا ۷۱۶).</ref>▼
دوزیستان دارای نیش و چنگال نیستند ولی دارای سیستم دفاعی دقیقی بوده که بخوبی فعال می‌باشد. آنها دارای بدنی کوچک و لغزنده بوده و طبیعتی آرام دارند. بیشتر گونه خودشان را در روز نشان نمی‌دهند. دوزیستان جهت بقاء خود از ترفندهای دیگر نظیر همرنگ شدن با محیط استفاده می‌کنند.<ref>[http://www.iradata.com/pages/statics/Animals/Amphibians/Animals_Amphibians_FAR.htm ایرادیتا]</ref>
دوزیستان جدید کاملاً متفاوت از دوزیستانی هستند که حدود ۷۵ میلیون سال بر قلمرو زمین فرمان راندند. نیاکان دوزیستان امروزی احتمالاً طی اواخر دوران دیرین‌زیستی به‌وجود آمده‌اند: بدن آنها کوچک بود و با مناطق زیستی حاشیه‌ای سازگاری یافتند و از منابعی استفاده می‌کردند که مورد استفادهٔ خویشاوندان بزرگشان واقع نمی‌شد. شاید بدین‌طریق آنها از رقابت با [[مهره‌داران]] بعدی گریخته باشند.<ref name="ReferenceA"/>▼
▲بسیاری از دودمان‌های دوزیستان اولیه کالبدهای نسبتاً بزرگی را تکوین دادند و به مکان‌های مسکونی موجود دست یافتند و تبدیل به گیاهخواران و شکارچیان بسیاری از اقلام غذایی محیط‌های آبی، نیمه‌آبی و زمینی گردیدند. گرچه آنها باید کاملاً پرطاقت بوده و شاید در این جنبه با خزندگان برابری کرده باشند، ولی هنوز برای تولید مثل، نظیر قورباغه‌ها و [[سمندر
[[خزندگان]] از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که درنتیجهٔ تکامل تخمی که می‌توانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به [[آب آزاد]] شده بود. خزندگان بسرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیط‌هایی که توسط پسر عموهای دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ [[تریاس]] بتدریج از میان رفتند.<ref name="ReferenceA"/>▼
▲دوزیستان جدید کاملاً متفاوت از دوزیستانی هستند که حدود ۷۵ میلیون سال بر قلمرو زمین فرمان راندند. نیاکان دوزیستان امروزی احتمالاً طی اواخر دوران دیرین‌زیستی به‌وجود آمده‌اند: بدن آنها کوچک بود و با مناطق زیستی حاشیه‌ای سازگاری یافتند و از منابعی استفاده می‌کردند که مورد استفادهٔ خویشاوندان بزرگشان واقع نمی‌شد. شاید بدین‌طریق آنها از رقابت با [[مهره‌داران]] بعدی گریخته باشند.<ref name="ReferenceA" />
== رده بندی دوزیستان ==▼
* راسته دوزیستان دم‌دار که [[سمندر|سمندرها]] در این راسته قرار دارند.▼
* راسته بی‌دمان که [[قورباغه|قورباغه‌ها]] در این راسته قرار دارند.▼
* راسته بی‌پائیان مانند [[ژیمنوفیون]] و [[سیسیلین|سیسیلین‌ها]].▼
▲[[خزندگان]] از یک دودمان دوزیستی ابتدایی پدید آمدند که درنتیجهٔ تکامل تخمی که می‌توانست در محیط خشکی رشد کند، از وابستگی به [[آب آزاد]] شده بود. خزندگان بسرعت شاخه-شاخه شدند و در تمام محیط‌هایی که توسط پسر عموهای دوزیستی بزرگشان اشغال شده بود، گسترش یافتند و شکارچیان و رقبای موفقی گردیدند. دوزیستان بزرگ در اواخر دورهٔ [[تریاس]] بتدریج از میان رفتند.<ref name="ReferenceA" />
== ویژگی های اختصاصی ==▼
* پوست برهنه، مرطوب و نرم است با غدد مخاطی زیاد که ترشحات غدد باعث نرم و مرطوب شدن پوست می‌شود. پولک یا فلس روی پوست وجود ندارد.
* دو جفت اندام حرکتی برای [[راه رفتن]] یا شنا کردن دارند. تعداد انگشتان بین
* اسکلت کاملاً استخوانی است و مهره‌ها دنده ندارند.
* قلب از دو [[دهلیز]] جدا و یک بطن مشترک با ۳ جفت سرخرگهای خروجی از بطن است. گردش خون مضاعف و ناقص است.
* تنفس به‌وسیله [[آبشش
* مغز دارای دو نیمکره رشد طولی یافته‌است. لوبهای بویایی رشد متوسط دارند و از مغز ۱۰ جفت [[اعصاب جمجمه‌ای]] جدا می‌شود.
* همانند ماهیها جانوران خونسردی هستند.
* لقاح در انواعی داخلی و در انواعی خارجی است. اکثراً هم تخم‌گذار هستند.
== منابع
{{پانویس}}
{{دوزیستان}}
| |||