[[پرونده:AfriqueStressHydrique2025.jpg|بندانگشتی|گزارش 270px|GEO-۲۰۰۰ تخمین میزند که در سال ۲۵٬۲۰۲۵ کشورآفریقایی از کمآبی یا تنش آب رنج خواهند برد.<ref>[http://www.unep.org/geo/GEO2000/pdfs/ov-e.pdf GEO-2000]</ref>]]
'''کمبود آب''' شامل تنش آب، کمآبی و بحران آب است. مفهوم تنش آب نسبتاً جدید است. تنش آب مشکل در یافتن منابع آب شیرین برای استفاده است، که علت آن تخلیه منابع است. بحران آب وضعیتی است که در آن آب قابل آشامیدن و غیر آلوده در یک منطقه کمتر از تقاضای آن است.<ref name="Freshwater%3A%20lifeblood%20of%20the%20planet">[http://c-faculty.chuo-u.ac.jp/~mikenix1/tlr/rsch/iss/water/Water%20Reading%20X.pdf Freshwater: lifeblood of the planet]</ref>
== اندازهگیری ==
نقشههایی وجود دارند که نشاندهندهٔ آب موجود در طبیعت است و کشورهای با حجم پایینتر یا بالاتر آب قابل استفاده را مشخص میکند. برخی دیگر نسبت آب موجود به جمعیت را دارند. رویکرد معمول رتبهبندی کشورها بر مبنای میزان منابع آب موجود در سال به ازای هر فرد است. برای مثال، با توجه به شاخص تنش آب فالکنمارک<ref>{{cite web
|url=http://www.ipcc.ch/ipccreports/tar/wg2/
|title=Climate Change 2001: Working Group II: Impacts, Adaptation and Vulnerability
|publisher=[[برنامه محیط زیست ملل متحد|UNEP]]
|author=Falkenmark and Lindh 1976, quoted in UNEP/WMO
|date=
|accessdate=2009-02-03
}}</ref>
، زمانی گفته میشود یک کشور یا منطقه «تنش آبی» دارد که منابع آب سالانه آن کمتر از ۱۷۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در سال است. در سطحی بین ۱۷۰۰ و ۱۰۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در سال، کمبود آب دورهای یا محدود را میتوان انتظار داشت. هنگامی که منابع آب کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب به ازای هر فرد در هر سال باشد، کشور با «کمبود آب» مواجه است.<ref>{{cite web
|url=http://academic.evergreen.edu/g/grossmaz/larsenst/
|title=Lack of Freshwater Throughout the World
|publisher=[[Evergreen State College]]
|author=Samuel T. L. Larsen
|date=
|accessdate=2009-02-01
}}</ref>
[[فائو]] وابسته به سازمان ملل متحد بیان میکند که تا سال ۲۰۲۵،{{سخ}}۹/۱میلیارد نفر در کشورها و یا مناطق با کمبود آب مطلق زندگی میکنند، و دو سوم از جمعیت جهان تحت شرایط تنش خواهند بود. بانک جهانی میافزاید که تغییرات آب و هوایی میتواند تغییر الگوهای آینده دستیابی به آب و استفاده از آن را موجب شود، در نتیجه افزایش میزان تنش آب و ناامنی، هر دو در مقیاس جهانی به آب بستگی دارند.<ref>The World Bank, 2009 {{cite web|url=http://documents.worldbank.org/curated/en/2009/11/11717870/water-climate-change-understanding-risks-making-climate-smart-investment-decisions |title=Water and Climate Change: Understanding the Risks and Making Climate-Smart Investment Decisions |pages=21–24 |accessdate=2011-10-24}}</ref>
یکی دیگر از اندازهگیریها، به عنوان بخشی از یک ارزیابی گستردهتر از مدیریت آب در سال ۲۰۰۷،<ref>Molden, D. (Ed). ''Water for food, Water for life: A Comprehensive Assessment of Water Management in Agriculture. '' Earthscan/IWMI, 2007.</ref>
با هدف ارتباط در دسترس بودن آب و چگونگی استفاده از منابع در نظر گرفته شد؛ بنابراین کمبود آب به دو بخش «فیزیکی» و «اقتصادی» تقسیم شد. کمبود آب فیزیکی زمانی است که آب برای برآورده کردن تمام خواستهها کافی نیست، از جمله آب مورد نیاز برای کارایی مؤثر اکوسیستم. مناطق خشک اغلب از کمبود آب فیزیکی رنج میبرند. گاهی نیز به نظر میرسد که آب فراوان است اما در جایی منابع بیش از حد مصرف میشوند، مانند زمانی که زیرساختهای هیدرولیکی برای آبیاری، بیش از حد توسعه یافتهاند. نشانههای کمبود آب فیزیکی عبارتند از: تخریب محیط زیست و کاهش آبهای زیرزمینی. تنش آب به موجودات زنده آسیب میرساند زیرا هر موجودی برای زندگی به آب نیاز دارد.
== کمبود اقتصادی ==
کمبود آب اقتصادی، بعلت نبود سرمایهگذاری در آب و یا نا توانی انسان در برآوردن تقاضای آن، ایجاد میشود. علائم کمبود آب اقتصادی عبارتست از نبود زیرساختها، با مردمی که اغلب نیاز به آوردن آب از رودخانه برای مصارف خانگی و کشاورزی دارند. بخشهای بزرگی از آفریقا از کمبود آب اقتصادی رنج میبرند، افزایش زیرساختهای آب در این مناطق میتواند به کاهش فقر کمک کند. شرایط بحرانی اغلب برای جوامع از لحاظ اقتصادی فقیر و از نظر سیاسی ضعیف است که در محیط خشک زندگی میکنند بوجود میآیند. در دیگر کشورها مانند هند مردم از کمبود آب نیز رنج میبرند. در هند کمبود آب مشکل بزرگی است. مردم بر سر چاه میروند تا برای نیاز روزانهٔ خود آب بیاورند. به ویژه مردم تهیدست در روستاها و شهرهای بسیار کوچک زندگی مردم بدون آب سخت است البته برای چنین مردمی که حرف گوش نمیکنند و در مصرف آب بی احتیاطی میکنند خودشان میخواهند با کمبود آب مواجه باشند. آنها آب را از۴۰ تا ۵۰ کیلومتر دور از روستای خود فراهم میکنند.
== تنش آب ==
پنجاه سال پیش، زمانی که جمعیت در کره زمین از نیمی از جمعیت کنونی آن کمتر بود، درک مشترک این بود که آب یک منبع بینهایت است{{نیازمند منبع}}. مردم مانند امروز ثروتمند نبودند، کمتر کالری مصرف میکردند و گوشت کمتری میخوردند، بنابراین آب کمتری برای تولید مواد غذایی نیاز بود. آنها به یک سوم حجم آبی که ما در حال حاضر از رودخانه برداشت میکنیم نیاز داشتند. امروز، رقابت برای منابع آب بسیار شدید تر است. دلیل این است که در حال حاضر بیش از هفت میلیارد نفر بر روی زمین وجود دارند، مصرف گوشت و سبزیجات و آب در حال زیاد شدن است و رقابت برای آب در بخشهای صنعتی، شهری و سوختهای زیستی بیشتر شده است.
|