فهرست متولیان آستان قدس رضوی در دوره قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جایگزینی صفحه با '{{حذف سریع|کپی از منبع}}' |
حذف مطالب ناقض حق تکثیر |
||
خط ۱:
'''تولیت آستان قدس رضوی''' در زمان [[قاجاریه]] پس از مدتها هرج مرج (پس از مرگ[[نادر شاه| نادر]] تا آمدن میرزا موسی‌خان فراهانی) ادامه داشت.در دوران قاجار اختیارات تولیت آستان در منطقه خراسان بشدت افزایش یافت.
پس از وی تولیت آستان در اختیار افراد ذیل بود:
۱ـ میرزا موسی خان فراهانی (۱۲۴۷ق): وی برادر قائم مقام فراهانی بود که بعد از یک فترت طولانی در امور آستان قدس به تولیت انتخاب شد و زحمات زیادی را برای تنظیم امور کشید. تا زمان وی اداره امور آستانه در اختیار صاحب منصبان و متولیان شرعی موقوفات بود. وی با گرفتن وکالت از متولیان شرعی و به عهده گرفتن اداره موقوفات امور اداری را بر طبق یک رویه خاص تنظیم نمود. برخی از اقدامات وی عبارتند از:
ـ آبادی رقبات موقوفه و احیاء و تصرف زمینهایی که در طی سالهای حکومت افشاریان و اوائل قاجاریه در دست اشخاص باقی‌مانده بود و نظارت دقیق بر مداحل و انجام کارها.
ـ کاشیکاری صحن نو، مرمت گلدسته‌ها و بیوتات و دایر کردن سقاخانه.
ـ تربیت خدام درگاهی و امور خادمان و فراشان، دربانان و کفشبانان.
ـ ساخت دبستان سادات علوی در صحن قدس برای آموزش اطفال یتیم.
ـ دایر کردن بیمارستان مجهز.
ـ دایرکردن مهمانسرای حضرت.
ـ وقف املاک و مستغلات تبریز بر مصارف مفید که در تصرف آستان قدس بود.
۲ـ حاج میرزا عبدالله خویی (۱۲۶۲-۱۲۶۴ق): وی در جریان شورش سالار کشته شد
۳ـ شیخ عبدالرحیم بروجردی (۱۲۶۶-۱۲۶۸ق)
۴ـ مرزا عبدالباقی منجم‌باشی (۱۲۶۸-۱۲۷۰ق)
۵ـ میرزا فضل الله وزیر نظام برادر میرزا آقاخان صدر اعظم (۱۲۷۰-۱۲۷۲ق)
۶ـ میرزا محمد حسین الحسینی معروف به عضدالملک (۱۲۷۲-۱۲۷۷ق)
۷ـ میرزا جعفرخان مشیرالدوله (۱۲۷۷-۱۲۸۱ق)
۸ـ حاج علی اکبر قوام الملک شیرازی (۱۲۸۱-۱۲۸۲ق)
۹ـ میر سیدمحمدحسین عضدالملک قزوینی برای بار دوم انتخاب شد (۱۲۸۲-۱۲۸۳ق)
۱۰ـ میرزا محمدخان سپهسالار (۱۲۸۳-۱۲۸۴ق)
۱۱ـ میرزا محمدخان مجدالملک (۱۲۸۴-۱۲۸۵ق)
۱۲ـ میرزا محمدحسین دبیرالملک (۱۲۸۵-۱۲۸۷ق)
۱۳ـ میرزا ابوالقاسم خان معین الملک (۱۲۸۷-۱۲۸۸ق)
۱۴ـ شاهزاده حاجی سلطان محمد میرزا سیف الدوله (۱۲۸۸-۱۲۹۰ق)
۱۵ـ میرزا اسعدخان موتمن الملک (۱۲۹۰-۱۲۹۷ق)
۱۶ـ محمدتقی میرزا، رکن الدوله، استاندار و متولی‌باشی آستان قدس (۱۲۹۷ق)
۱۷ـ میرزا حسین خان سپهسالار (۱۲۹۷ق)
۱۸ـ محمدتقی میرزا رکن الدوله، بعد از فوت سپهسالار دوباره به سمت متولی انتخاب شد (۱۲۹۸)
۱۹ـ عبدالوهاب خان آصف الدوله شیرازی (۱۳۰۱-۱۳۰۳ق)
۲۰ـ فیروز میرزا فرمانفرما (۱۳۰۳ق) استاندار خراسان و متولی بود. وی صنعت کاشی و ظروف کاشی را در مشهد رایج نمود.
۲۱ـ میرزا محمدعلی صدرالممالک (۱۳۰۳-۱۳۰۶ق)
۲۲ـ محمدتقی میرزا، رکن الدوله، استاندار و متولی باشی (۱۳۰۶-۱۳۰۸ق)
۲۳ـ فتحعلی خان صاحب دیوان شیرازی، متولی‌باشی و استاندار (۱۳۰۸-۱۳۱۱ق)
۲۴ـ ابوالفتح میرزا موید الدوله (۱۳۱۱-۱۳۱۳ق)
۲۵ـ میرزا محمدعلی صدرالممالک قزوینی که برای بار دوم انتخاب شد (۱۳۱۳-۱۳۱۴ق)
۲۶ـ امیرحسین خان آصف الدوله، استاندار و متولی باشی (۱۳۱۴-۱۳۱۵ق)
۲۷ـ میرزا محمودخان مدیرالدوله (۱۳۱۵-۱۳۱۶ق)
۲۸ـ میرزا محمدرضا صدیق الدوله نوری مازندرانی (۱۳۱۶-۱۳۱۹ق)
۲۹ـ شاهزاده سلطان حسین میرزا نیرالدوله، استاندار و نایب التولیه (۱۳۱۹ق)
۳۰ـ میرزا ابوالقاسم نصیرالملک شیرازی (۱۳۱۹-۱۳۲۰ق)
۳۱ـ شاهزاده مهدیقلی میرزا سهام الملک (۱۳۲۰-۱۳۲۲ق)
۳۲ـ حاج غلامرضاخان آصف الدوله شاهسون (۱۳۲۲-۱۳۲۳ق)
۳۳ـ حاج میرزا کاظم آقا امام جمعه تبریز (۱۳۲۳-۱۳۲۶ق)
۳۴ـ میرزا شفیع صدر الممالک قزوینی (۱۳۲۶-۱۳۲۹ق)
۳۵ـ میرزا مرتضی قلیخان طباطبایی نایینی (۱۳۲۹-۱۳۳۴ق)
۳۶ـ حاج سیدجواد ظهیراالاسلام (۱۳۳۴-۱۳۳۶ق)
۳۷ـ میرزا مرتضی قلیخان طباطبایی (۱۳۳۶-۱۳۳۸ق)
۳۸ـ حاج سیدجواد ظهیر الاسلام (۱۳۳۸-۱۳۴۰ق)
۳۹ـ میرزا مرتضی قلیخان طباطبایی (۱۳۴۰-۱۳۴۱ق)
۴۰ـ میرزا محمدعلی قائم مقام التولیه (۱۳۴۱ق)
۴۱ـ میرزا مرتضی قلیخان طباطبایی (۱۳۰۳ش)
==پانویس==
{{پانویس}}
| |||