رهاوی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏نام: تلفظی دیگر در Nettle
←‏گوشه: تلفظ در کتاب نتل
خط ۲۵:
| توصیف = اجرای گوشهٔ رهاوی توسط [[نورعلی برومند]] در [[شور (دستگاه)|دستگاه شور]]
}}
در [[ردیف موسیقی ایرانی]]، گوشهٔ رهاوی در دستگاه‌های مختلفی آمده‌است، از جمله در دستگاه‌های نوا و شور. در برخی ردیف‌ها دو گوشهٔ رهاب و رهاوی هر دو وجود دارند، اگر چه اصولاً هر دو در یک دستگاه دیده نمی‌شوند. همچنین در برخی ردیف‌های قدیمی‌تر (از جمله [[ردیف میرزاعبدالله]]) گوشهٔ رهاب یا رهاوی، در ارتباط با گوشهٔ «مسیحی» تعریف می‌شود (و گاهی «رهابِرُهابِ مسیحی» نامیده شده) که این ارتباط به خصوص در دستگاه‌های غیر از شور (نظیر سه‌گاه، نوا، و نیز بیات اصفهان و افشاری) رایج‌تر است و در ردیف این‌ها، رهاب معمولاً در انتهای ردیف می‌آید (حال آن که در شور، معمولاً در ابتدای ردیف و پس از درآمد می‌آید).<ref group=en>{{پک|Nettl|1987|ک=The Radif of Persian Classical Music|ص=126-127|زبان=en}}</ref>
 
در دستگاه شور، [[نت شاهد]] در گوشهٔ رهاوی درجهٔ دوم شور، و [[نت ایست]] آن درجه [[زیرپایه]] شور است. در گوشهٔ رهاوی به نت‌ها و درجاتی که قبلاً زیاد توجه نمی‌شد پرداخته می‌شود و ملودی بیشتر در روی سه نتِ اجرا می‌شود که عبارتند از زیرپایه شور، درجهٔ دوم شور، و درجهٔ سوم شور. درجهٔ سوم شور، شاهد [[بیات ترک]] نیز هست. درجهٔ دوم شور هم علاوه بر این که شاهد رهاوی است، شاهد [[سه‌گاه]] و ایست اول [[آواز افشاری|افشاری]] و زیرپایه ایست دوم افشاری نیز هست. به همین دلایل است که رهاوی فضای جدیدی از نت‌های شور پدید می‌آورد که ضمن این که بیات ترک و سه‌گاه را تداعی می‌کند، بیشتر شبیه افشاری است.<ref name="gooshe">{{پک|فخرالدینی|۱۳۹۴|ک=تحلیل ردیف موسیقی ایران|ص=۳۹۸}}</ref> نت شروع نیز [[زیرپایه]]ٔ شور است.<ref>{{پک|فربودمنش|۱۳۹۳|ک=نظریه ساختاری موسیقی|ص=۱۶۸}}</ref> رهاب در بیشتر ردیف‌ها بعد از درآمد می‌آید و اشتراکات زیادی با درآمد شور دارد،<ref group=en>{{پک|Nettl|1987|ک=The Radif of Persian Classical Music|ص=126|زبان=en}}</ref> اگر چه در گوشه‌ٔ رهاب، ارزش نت‌ها به لحاظ ملودی، نسبت به درآمدهای قبلی شور تغییر می‌کند و برخلاف گوشه‌های قبل، نت‌هایی که متمایل به نت پایه هستند (زیرپایه، و درجات دوم و ششم) نقش مهم‌تری در ایجاد ملودی پیدا می‌کنند.<ref>{{پک|فخرالدینی|۱۳۹۴|ک=تحلیل ردیف موسیقی ایران|ص=۱۷۶}}</ref>