اعتیاد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fatemibot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰) +نشانی+املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core): + رده:روان‌شناسی غیرعادی+رده:اختلالات مغزی+[[رده:نابسامانی‌های رو...
خط ۱:
[[پرونده:Bayer Heroin bottle.jpg|بندانگشتی|220 px|یک بطری [[هروئین]]]]
'''اعتیاد''' (همچنین:خوگری) یک [[بیماری]] است که در آن، بیمار رفتاری که عوارض بدی دارد را متداوما تکرار می‌کند. این بیماری با ایجاد اختلال در کنترل بر سیستم رفتار-پاداش، باعث تکرار آن رفتار می‌گردد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= West|نام=Robert |کتاب=Theory of Addiction | ناشر= Addiction Press|سال=2013}}</ref> بیماری اعتیاد مدارهای عصبی مربوط به نظام پاداش، [[انگیزش]]، و [[حافظه (جانداران)|حافظه]] را در [[مغز]] دچار اختلال کرده، و اختلال در این سیستم‌ها در مغز باعث بروز [[عوارض]] [[بیولوژیکی]]، [[فیزیولوژیکی]]، اجتماعی و روحی می‌گردد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = ASAM Board of Directors|نشانی = http://www.asam.org/for-the-public/definition-of-addiction|عنوان =Definition of Addiction | ناشر = |American Society of Addiction Medicine تاریخ= 2011|تاریخ بازدید = ۳۰ مارس ۲۰۱۴}}</ref> بررسی اعتیاد به عنوان عارضه‌ای روانی، اجتماعی و اقتصادی از دیدگاه علوم [[پزشکی]]، [[روان‌شناسی]] و [[جامعه‌شناسی]] و همین‌طور از دیدگاه‌های [[فلسفه]]، [[قانون]]، [[اخلاق]] و [[مذهب]] صورت می‌گیرد. از سال [[۱۹۶۴ (میلادی)|۱۹۶۴ میلادی]]، [[سازمان بهداشت جهانی]] استفاده از عبارت '''وابستگی دارویی''' یا '''وابستگی به دارو''' را به جای اصطلاح '''اعتیاد''' توصیه نموده‌است.
 
در عموم به لحاظ مفهومی، بیماری اعتیاد یک [[بیماری]] اصلی، [[مزمن]] و [[علوم اعصاب|عصبی]] است، که در اثر عواملی [[ژنتیکی]]، [[فیزیولوژیک]] و [[اجتماعی]] رشد و بروز پیدا می‌کند، به طوری که وجه مشخصهٔ این بیماری [[اختلال]] در کنترل انجام عملی، و یا [[احساس]] اجبار در انجام یک عمل مشخص، با وجود آگاهی نسبت به عواقب خطرناک آن باشد.<ref>{{یادکرد|نویسنده = PETER M. MILLER& Others |کتاب = PRINCIPLES OF ADDICTION, Comprehensive Addictive Behaviors and Disorders, Volume 1| ناشر = .Elsevier Inc |صفحه = 23 |تاریخ = 2013}}</ref>
خط ۱۰:
اعتیاد پاسخ فیزیولوژیک بدن است به مصرف مکرر مواد اعتیادآور.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.turkmenstudents.com/modules/xfsection/article.php?articleid=27| عنوان بررسی علل خانوادگی اعتیاد جوانان منطقه مراوه تپه | تاریخ بازدید =۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان و دانش‌آموختگان ترکمن ایران}}</ref> این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد می‌گردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می‌شود.<!-- <ref name="irib۳"/> حذف یادکرد ناموجود توسط ربات --> در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می‌کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد.<ref name="irib">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.irib.com/health/html/addiction-83.htm#*%20تعریف%20اعتیاد| عنوان = روز جهانی مبارزه با مواد مخدر | تاریخ بازدید = ۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اینترنتی [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]]}}</ref>
 
== انواع اعتیاد: جسمی روحی <ref>روانشناسی فیزیولوژی
 
فیزیولوژیی اعصاب و غدد
</ref> ==
'''اعتیاد جسمی:'''پاسخ فیزیولوژیک بدن نسبت به ورود و تاثیر مواد جدید به بدن میباشد که معمولامعمولاً با پدیده تطبیق پذیری(Tolerance) بروز میکند یعنی به دلیل افزایش تعداد گیرنده های عصبی و کاهش [[میانجی های عصبی]] موجود در [[دستگاه عصبی مرکزی|سیستم عصبی مرکزی]] نیاز فرد مصرف کننده هر روز بیشتر میشود. ترک اعتیاد جسمی همراه با درد,بیخوابی,پرخوابیدرد،بیخوابی،پرخوابی و .... ([[خماری]]) همراه است.طول دوره ترک اعتیاد جسمی بسیار کوتاه تر از اعتیاد روانی است.
 
'''اعتیاد روانی:''' ناشی از لذت و [[نشئگی|سرخوشی مصرف مواد مخدر]] میباشد. دقیقادقیقاً به واسطه بر هم ریختن نظم ترشح میانجی های عصبی فرد دچار آسیب ها یا تناقضات روحی میشود. به عنوان مثال ماده مخدر [[مت‌آمفتامین|مت آمفتامین]] (مخدر شیشه) باعث افزایش ترشح [[دوپامین]] در مغز می شود و باعث ایجاد حالت تحریکی,سرخوشیتحریکی،سرخوشی ,تمرکز،تمرکز و... میشود. حال پس از قطع مصرف با کاهش سطح دوپامین فرد خواب آلود,افسرده,بیآلود،افسرده،بی تمرکز و... میشود. طول دوره بازگشت این میانجی های عصبی به حالت طبیعی بسیار طولانی تر و حتی برخی معتقدند بازگشت ندارند. در نتیجه اعتیاد روانی بسیار مهلک تر میباشد.اعتیاد روانی باعث لغزش بسیاری از مصرف کنندگان سابق حتی با طول دوره های چندین سال میشود.
 
اما متأسفانه افراد سود جو برای تبلیغ مواد مخدر ادعای عدم اعتیاد آوری آن را میکنند ولی در واقع تمامی مواد مخدر اعتیاد روانی دارند ولی برخی اعتیاد جسمی ندارند.
خط ۸۱:
# احساس گناه و پشیمانی
# تحریک روانی
# هوس مواد
# برگشت به عادت
 
خط ۱۳۱:
از جمله مهمترین آسیب‌هایی که مصرف مواد مخدر بر سلامتی فرد دارد کاهش قوای جنسی در بلند مدت است. اگرچه برخی از مواد مخدر در لحظه باعث افزایش میل جنسی و برانگیختگی می‌شوند، ولی اکثر آنها در طولانی مدت قوای جنسی را کاهش می‌دهند. برای مثال مصرف متادون سبب کاهش و از بین رفتن میل جنسی، اختلال نعوظ و اختلال در انزال می‌گردند. حدود ۷۵ درصد از معتادان به متادون، از کاهش و یا از بین رفتن میل جنسی شکایت دارند. حدود ۷۰ درصد دارای مشکل در برانگیختگی جنسی و ۶۰ درصد دارای مشکل در رسیدن به ارضاء جنسی هستند. ."
 
به تازگی، برخی با مدل‌سازی اعتیاد با به کارگیری دانش اقتصاد نشان داده‌اند که درآمد و مصرف امروز مواد مخدر به چه میزان بر تقاضای مواد مخدر در آینده تأثیر خواهد گذاشت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://tigger.uic.edu/~fjc/Presentations/Slides/rational.addiction.pdf#search="addiction%22addiction%20economics%20elasticity"%22|عنوان=Economic Models of Addiction and Applications to Cigarette Smoking and Other Substance Abuse|تاریخ= ۱ سپتامبر ۲۰۰۶|تاریخ بازدید=۲۰ مرداد ۱۳۸۶|ناشر= دانشگاه ایلنویز در شیکاگو}}|</ref>
 
== علائم اعتیاد ==
بنا بر تعریف انجمن روانشناسان [[ایالات متحده]] اگر در یک دوره ۱۲ ماهه حداقل سه مورد از علائم زیر در فردی که مواد مخدر مصرف می‌کند نمایان شود، فرد به بیماری اعتیاد مبتلا شده است. این علائم عبارتند از:{{سخ}}
۱- مقاوم تر شدن بدن یا تلورانس{{سخ}}
۲- وسوسۀوسوسهٔ مصرف{{سخ}}
۳- افزایش مصرف{{سخ}}
۴- از دست دادن کنترل روی میزان مصرف{{سخ}}
خط ۱۴۷:
 
== داروهای ترک اعتیاد به مواد مخدر و روانگردان ==
* [[بوپرنورفین]] (به عنوان ضد وسوسه جایگزین مواد مخدر و اعتیاد آور و همچنین ترک سیگار)
* [[شربت تریاک]] (یک ماده مخدر و مسکن درد و اعتیاد آور)
* [[متادون]] (داروی نگهدارنده برای مهار اعتیاد به هروئین و مواد مخدر و اعتیاد آور)
خط ۱۶۷:
همانگونه که برای توقّفِ بیرون روی نمیتوان ازبیمار انتظار داشت به کمک اراده جلوی آن را بگیرد از معتاد نیز نمیتوان توقع داشت که با نیروی اراده بر اعتیادش غلبه کند. او به مراقبت پزشکی و حمایت عاقلانه، دلسوزانه و صبورانه ی اطرافیانش نیاز دارد. همانطور که اگر در کودکی تب میکرد، تا بهبودی کامل اعضای خانواده از او تیمارداری میکردند اکنون نیز او به چنین مراقبتی نیاز دارد. حتّی پس از بستری و ترک نیز لازم است که خانواده تا چند سال مراقبش بوده چنانچه مجدداً به سمت مواد برگشت بی آنکه او را سرزنش کنند صبورانه وی را کمک نمایند تا دوباره ترک کند و همچنان به مراقبت از او ادامه دهند. همانگونه که یک بیمار قلبی نیاز به مراقبت دارد یک معتاد هم که مغزش بیمار شده است نیاز به مراقبت ویژه دارد<ref>Treatment Programs/Dr.Phil</ref>. مضافاً اینکه، در این نوع بیماری که بیو شیمی مغز تحت تأثیر قرار گرفته فرد قادر نیست که از تجارب گذشته ی خود درس بگیرد و به اصطلاح، نقاطِ علت و معلول را بهم وصل کند(Connecting the dots). در حقیقت تا چندین ماه پس از ترک و سم زدائی از بدن بیمار، هنوز نمیتوان از وی توقع حرف شنوی داشت. زیرا او نصایح را میشنود و لی تحلیل و درک نمی‌کند. وی حتی متوجه ی وضعیت خودش نیست. انتظار اینکه در چنین وضعیتی او حال خود را درک کند مانند آن است که از یک کامپیوترِ از کار افتاده انتظار داشته باشیم پیغام بفرستد که از کار افتاده است<ref>Allen Berger, Ph.D., 12 Stupid Things That Mess Up Recovery: Avoiding Relapse through Self-Awareness and Right Action, Publisher: Hazelden; 1 edition 2008</ref> خانواده باید به معاشران بیمارشان نیز توجه داشته باشند؛ اجازه ندهند برخی با ایجاد وسوسه تلاش وی برای بهبود را خنثی کنند. به قولی، اولین گام برای در امان ماندن از طوفان آنست که در و پنجره ها بسته شوند. برای این منظور، باید رابطه ای صمیمانه با بیمار برقرار کرد تا بتوان ازوجود چنین وسوسه کنندگانی مطلع شد آنگاه به او کمک کرد که از مُجالست با آنان بپرهیزد.
 
[[راز داری خانواده:]] در مورد اعتیاد راز داری اثر مخرب دارد. "برخورد رازگونه مانع از رو برو شدن خانواده با واقعیت و به چالش کشیدن آن میشود. سرّ نگه داشتن چنین مواردی مانع تغییر شده باعث بروزاحساس شرم میشود. برخوردهای  رازآمیز، همچنین حامل این بد آموزی هستند که برخی مسائل اساساً  قابل حل نیستند. چنین برخوردی سبب میشود که تجارب شخصی، تجزیه تحلیل نشده درنتیجه مردم از روشن نگری و واقع بینی محروم بمانند و رشد نکنند." <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=THE SHELTER OF EACH OTHER Rebuilding Our Families to Enrich Our Lives|نام خانوادگی=Pipher|نام=Mary|ناشر=|سال=1996|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref> 
 
== گستردگی اعتیاد در جهان ==
خط ۱۸۴:
به یاد داشته باشیم که اعتیاد همواره به دنبال فرصتی میگردد تا ما را متقاعد کند که پس از ترک دوباره به آن باز گردیم. به ما وعده میدهد که این بار مانند دفعات پیش نیست و ما خواهیم توانست میزان مصرفمان را کنترل کنیم. لذا در حالی فکر میکنیم ترک کرده ایم که هنوز گاه تفنّنی به سراغ آن میرویم. در صورتیکه برای ترک اعتیاد لازم است که مصرف ما از هر نوع ماده ی اعتیاد آور نظیر الکل یا دخانیات به "صفر" برسد؛ زیرا این مواد دروازه ای (Gateway) به سوی اعتیاد به مواد قویتر هستند. به عنوان مثال، پس از مدتی یک پاکت سیگار هم آن آرامش اولیه ی یک نخ سیگار را به دست نمی‌دهد. علت آنست که با بالا رفتن تولرانس ( مقاومت)، مغز دیگر "پیامِ التیام" را دریافت نکرده در نتیجه تمایل شدید به مواد قویتر احساس میکند. اعتیاد مثل حیوان درنده ای تا مدّتها پس از ترک، در کمین ما نشسته، صبورانه منتظر موقعیت مناسبی است تا ما را غافلگیر کند. به هر بهانه ای اعتیاد در صدد است که دوباره کنترل زندگی ما را به دست گیرد. او نقاط ضعف ما را به خوبی میشناسد و میداند که چطور و چه وقت ما را وسوسه کند تا مصرفِ دوباره را در ذهنمان موجّه جلوه دهد (مثلاً توجیه میکند حالا که موسم جشن و شادیست بگذار این یک شب را خوش باشیم، یک شب که هزار شب نمی‌شود. یا برعکس، حالا که عزاداریم، این اوضاع غم انگیز را نمی‌شود بدون بساط تحمل کرد). آدمی در خودفریبی موجودی بی مانند است. با وجودی که اعتیاد را خطرناک میداند خطرش را برای خود ناچیز میشمارد. اصلاً تصوّرش را هم نمی‌کند که عاقبتِ خودش هم مانند دیگر معتادان شده زمانی کارش به زندان، یا مرگ زودهنگام در فقر و بی سامانی برسد. توجیهاتش به قدری قوی هستند و بازگشت به مواد به حدی بی ضرر و موقتی در ذهنش جلوه میکند که وقتی متوجه میشود دوباره به تله افتاده که رهائی اش از اعتیاد بسیار دشوار تر شده است.به یاد داشته باشیم که ترک اعتیاد مانند بالا رفتن از پله برقی ای است که در حال پائین آمدن است، لذا نیاز به تلاش پیگیر و دائمی دارد!
 
'''صداقت کامل است که به نجات می انجامد ونه صداقت نصفه نیمه!'''
چون اعتیاد با فریب دادنِ خودمان شروع شده و از بی صداقتی و بی اعتمادی تغذیه میکند، اولین قدم برای رهائی، آنست که صداقت داشته باشیم. لذا برای موفقیت در ترک اعتیاد لازم است که به جای انکار، از اطرافیان دلسوز کمک گرفت. برای این کار باید با آنها شفاف برخورد کرد. غرور بی جا باعث فیلتر کردن اطلاعاتی میشود که ما از آنها احساس شرم میکنیم. شرمی بی دلیل که سبب میشود فقط بخشی از اطلاعات را منتقل کنیم و اطّلاعات کلیدی (مانند رفقایی که ما را به این کار تشویق کرده و میکنند) را پنهان نگه داریم. در حالیکه مخفی کاری و روراست نبودن، رهائی از چنگ اعتیاد را بسیار دشوار میسازد.
 
خط ۱۹۹:
 
{{چپ‌چین}}
* Chaloupka, Frank; Taurus, J; Grossman, M.. [http://tigger.uic.edu/~fjc/Presentations/Slides/rational.addiction.pdf#search="addiction%22addiction%20economics%20elasticity"%22 Economic Models of Addiction and Applications to Cigarette Smoking and Other Substance Abuse.] University of Illinois at Chicago. (دسترسی در ۲۰ مرداد ۱۳۸۶).
{{پایان چپ‌چین}}
{{روانشناسی}}
خط ۲۰۵:
 
[[رده:اعتیاد]]
[[رده:اختلالات مغزی]]
[[رده:اعتیاد رفتاری]]
[[رده:جامعه‌شناسی]]
[[رده:روان‌شناسی غیرعادی]]
[[رده:نابسامانی‌های روانی]]