رومبای کوبایی: تفاوت میان نسخه‌ها

رومبا یکی از سبک‌های آزاد موسیقی [[کوبا]] که شامل رقص و [[ساز کوبه‌ای|موسیقی کوبه‌ای]] و [[ترانه]] است. خواستگاهخاستگاه آن مناطق شمالی کوبا مخصوصا [[هاوانا]] و [[ماتانزاس]] در اواخر قرن ۱۹ میلادی است. رومبا بر پایه‌ی موسیقی و رقص سنتی آفریقایی از قبیل [[آباکوآ]] و [[یوکا (موسیقی)|یوکا]] بنا شده است. براساس گفته‌های آرجلیرز لئون رومبا ترکیبی از سبک‌های موسیقی کوباست. واژه ''Rumba Complex'' از همین اظهارنظر وارد مباحث [[موسیقی‌شناسی]] شده است. این مجموعه شامل سه فرم سنتی رومبا (یامبو، گوآنکو و کلمبیا) به همراه مشتقات آن‌هاست.

رومبا که شاخص‌ترین فرم موسیقی و رقص در کوباست، در قدیم توسط کارگران فقیر آفریقایی در خیابان‌ها و [[حیاط|حیاط‌]]<nowiki/>ها اجرا می‌شده است. بداهه‌خوانی، رقص دقیق و [[درام (ساز)|درام]] پلی‌ریتمیک (ریتم‌های همزمان) اجزای اصلی رومبا هستند. [[کاخون|کاخون‌]]<nowiki/>ها تا قبل از اوائل قرن بیستم و جایگزینی با [[کُنگا]] به عنوان درام استفاده می‌شدند. گروه‌های کوبایی مانند Los Papines، Los Muñequitos de Matanzas، Clave y Guaguancó، AfroCuba de Matanzas و Yoruba Andabo از نمونه‌های موفق ابتدایی این سبک هستند.

امروزه این سبک به کشور کوبا محدود شده ولی پیشینه‌ی آن به خوبی از این جزیره خارج شده است. در [[ایالات متحده آمریکا]] سبک [[بالروم رومبا]] یا ''Rhumba''، در آفریقا [[سوکوس]] یا اصطلاحااصطلاحاً [[کُنگولِس رومبا]] (با اینکه بر پایه سبک [[سُن کوبانو]] است) و در [[اسپانیا]] [[فلامنکو رومبا]] و مشتقاتش نظیر [[کاتالان رومبا]]، زیرشاخه‌های رومبای کوبایی هستند.

در دهه چهل میلادی این سبک تحت تاثیر سبک سُن کوبانو قرار گرفت و موجب افزوده شدن سازهای جدیدی نظیر تِرِس (نوعی گیتار کوبایی)، کنترباس، ترومپت و پیانو به آن و حذف [[ایدئوفون]] از رومبای کوبایی شد. همزمان گروهی با اضافه کردن ساز کوبه‌ای [[بَتا]]، سبک [[بَتا-رومبا]] را ایجاد کردند و اخیرااخیراً اجراهای [[آکاپلا]] رومبا انجام گرفته است.

اگرچه رومبا اغلب بصورت دوضربی (<math>\tfrac{2}{4}</math>، <math>\tfrac{4}{4}</math>) اجرا می‌شود ولی نمونه‌های سه‌ضربی (<math>\tfrac{3}{4}</math>، <math>\tfrac{9}{8}</math>) نیز موجود است. در بیشتر سبک‌های رومبا مانند یامبو یا گوآنکو ریتم‌های دوضربی، اصلی و ریتم‌های سه‌ضربی، فرعی هستند. در مقابل، در سبک محلی کلمبیا، ریتم‌های سه‌ضربی، اصلی و ریتم‌های دوضربی، فرعی هستند. که این به علت دوضربی کردنِ ریتم‌های سه‌ضربی آفریقایی ایجاد شده است. در این سبک کلِاوی و کوئینتو صرفاصرفاً وظیفه حفظ ریتم را دارند و سایر سازها بصورت جزئی با پشتیبانی درام اصلی (کوئینتو) اجرا می‌شوند.

رومبا به سه زیرشاخه‌ی اصلی تقسیم می‌شود: یامبو، گوآنکو و کلمبیا. سبک‌های یامبو و گوآنکو در محله‌های فقیرنشین هاوانا و ماتانزاس توسط آفریقایی تبارهای ایجاد شده که شامل رقص مردان و زنان است. و در مقابل، سبک کلمبیا متعلق به مرکز کوبا و اختصاصااختصاصاً رقص تک‌نفره مردان است که ریشه در غرب آفریقا و موسیقی سه‌ضربی آنجا دارد. در قرن بیستم، این سه سبک، پایه‌ی سبک‌های جدیدتری شده‌اند.

عبارت‌های کوئینتوی کلمبیا دقیقادقیقاً با گام‌های رقص آن هماهنگ است. ضربات کوئینتو و گام‌های رقصنده در بیشتر مواقع یکسان و در سایر مواقع هماهنگ هستند. نوازنده کوئینتو باید توانایی تغییر عبارت را بر اساس گام‌های رقصنده داشته باشد. به این ترتیب، عبارات کوئینتو همگی از شیوه و حرکات رقصنده ایجاد و ترکیب می‌شوند.