نویسه‌گردانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
Xqbot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات افزودن: lad:Transliterasion حذف: tr:Transliterasyon; ویرایش جزئی
خط ۳:
برای نمونه کلمهٔ ''گردن'' (بدون اعراب) را می‌توان با الفبای لاتین به صورت grdn حرف‌نویسی کرد. نمونهٔ دیگر کلمهٔ ''خواهر'' است که مثلاً می‌توان آن را به صورت xvAhr حر‌ف‌نویسی کرد. چنان که دیده می‌شود املای کلمهٔ ''خواهر'' املایی تاریخی‌است و فارسی‌زبانان امروز (حداقل در لهجهٔ استاندارد) ''و'' را تلفظ نمی‌کنند اما همچنان هنگام حرف‌نویسی ''v'' که با ''و'' فارسی متناظر است نوشته می‌شود. حرف‌نویسی با [[آوانویسی]] تفاوت دارد، در آوانویسی صورت ملفوظ کلمه‌ها نوشته می‌شود.
 
آنچه در حرف‌نویسی اهمیت دارد این است که بتوان صورت اصلی نگارشی کلمه به دبیرهٔ اصلی را از روی صورت حرف‌نویسی‌شده بدون ابهام بازسازی کرد. از این رو لزومی ندارد که یک‌نویسه همیشه به یک صورت حرف‌نویسی شود. مثلاً کلمهٔ شاپور به [[خط پهلوی کتیبه‌ای]] {{پهلوی ج|sh}}{{پهلوی ج|h}}{{پهلوی ج|p}}{{پهلوی ج|w}}{{پهلوی ج|h}}{{پهلوی ج|r}}{{پهلوی ج|y}} نوشته می‌شود و به صورت šhpwhry حرف‌نویسی می‌شود.<ref>اکبرزاده ۲۳</ref> چنان که دیده می‌شود نویسهٔ «{{پهلوی ج|r}}» که در کلمهٔ فوق دوبار آمده‌است یک‌بار w و یک‌بار r حرف‌نویسی شده‌است. با این حال با داشتن صورت šhpwhry شکل پهلوی کلمه را عیناً می‌توان بازسازی کرد. تنها باید به خاطر داشت که w و r در خط پهلوی کتیبه‌ای یک‌سان نوشته می‌شوند.
 
حالت دیگری هم متصور است و آن هنگامی‌است که چند نویسهٔ متفاوت یک‌سان حرف‌نویسی می‌شود. در این صورت معمولاً در دبیرهٔ اصلی قاعده‌ای وجود دارد که هنگام بازسازی کلمه تعیین می‌کند که صورت حرف‌نویسی‌شده باید به کدام نویسه تبدیل شود. مثلاً اگر در خط فارسی نویسه‌های ''ک‍'' و ''‍ک'' را دو نویسهٔ جدا در نظر گیریم، همچنان صورت حرف‌نویسی شدهٔ واژهٔ ''کک'' kk خواهد بود. حال برای بازسازی صورت کلمه به خط اصلی از روی kk باید دانست که ''k'' اگر در ابتدا بیاید ''ک‍'' نوشته می‌شود و اگر در پایان پس از نویسه‌ای بیاید که به حرف بعد می‌چسبد ''‍ک'' نوشته می‌شود. بنابراین با دانستن قاعده‌های ‌رسم‌الخط فارسی می‌توان صورت اصلی کلمه را همچنان بازسازی کرد. ‌
== پانویس ==
<references/>
== منابع ==
* {{یادکرد|نویسنده=آموزگار، ژاله و احمد تفضلی|کتاب=زبان پهلوی ادبیات و دستور آن|چاپ=سوم|انتشارات=معین|شهر=تهران|سال=۱۳۸۰}}
* {{یادکرد|نویسنده=اکبرزاده، داریوش|کتاب=کتیبه‌های پهلوی|چاپ=دوم|انتشارات=پازینه|شهر=تهران|سال=بهار ۱۳۸۵}}
 
[[رده:زبان‌شناسی]]
خط ۳۴:
[[ja:翻字]]
[[ko:전자법]]
[[lad:Transliterasion]]
[[ml:വരമൊഴി]]
[[nl:Transliteratie]]
سطر ۴۶ ⟵ ۴۷:
[[ta:எழுத்துப்பெயர்ப்பு]]
[[th:การเขียนคำทับศัพท์]]
[[tr:Transliterasyon]]
[[uk:Транслітерація]]
[[ur:کلمہ نویسی]]