محمودصالح: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه |
|||
خط ۲۲:
از طایفهٔ [[هارونی]] در تألیفات قرن هفتم هجری به عنوان یکی از طوایف بیست‌وشش‌گانهٔ ملحق شده به اتابکِ لرِ بزرگ؛ [[نصرت‌الدین هزار اسب]] و دوّمین فرمانروا از سلسله [[اتابکان لرستان]] مشهور به [[هزاراسپیان]] در اواخر قرن پنچم و اوایل قرن ششم یاد شده است. نام طایفه هارونی، در کتاب [[تاریخ گزیده]] نوشتهٔ [[حمدالله مستوفی]]،<ref>مستوفی، حمدالله. ''تاریخ گزیده''. صفحهٔ ۵۴۱</ref> همچنین در کتاب [[شرف نامه]]، نوشتهٔ [[شرف خان بدلیسی]]، در زمرهٔ طوایف ملحق شده به اتابکان لرستان، اشاره شده است.<ref>بدلیسی، شرف خان. شرف نامه صفحهٔ ۴۵</ref>
محمودصالح بزرگ‌ترین باب ایل چهارلنگ به شمار می‌رود و بر اساس نظام طبقاتی ایلی در بختیاری در رده «بزرگ طوایف ایل چهارلنگ» نیز محسوب می‌شود. در اواخر قرن دوازدهم هجری (در فاصلهٔ دو سلسهٔ افشار و زند) [[علیمردان خان چهارلنگ]] (فرزندحیدرآقا خان ناظر از طایفه محمودصالح) یکی از سرکردگان ایل بختیاری، پس از تصرف غرب، جنوب و مرکز ایران، حاکمیت بخش عمده‌ای از کشور را تا قبل از روی کار آمدن [[کریم خان زند]] در دست داشت.<ref>سرگذشت ایل چهارلنگ صفحهٔ ۶۶</ref>[[کریم خان زند]] بعد از پیروزی‌های متعدد و کسب شهرت با [[علیمردان خان بختیاری]] متحد شد و بنا بر پیشنهاد علیمردان خان، تصمیم گرفتند به [[ابوالفتح خان بختیاری]] حاکم [[اصفهان]] که منصوب [[شاهرخ‌میرزا]] افشار بود، حمله کرده و او را شکست دهند. متحدین توانستند ابوالفتح‌خان را شکست دهند، اما آن‌ها بعد از این پیروزی پیمان اتحاد سه جانبه‌ای منعقد نمودند تا برای نجات ایران از هرج و مرج چاره‌ای بیندیشند. متحدین [[شاه‌اسماعیل سوم|ابوتراب]] نوهٔ مادری [[شاه سلطان حسین]] را با نام [[شاه اسماعیل سوم]] بر تخت نشاندند و مناصب را بین خود تقسیم کردند. علیمردان خان به علت سن کم شاه جدید، نایب السلطنه او شد، کریم خان زند سردار کل سپاه و ابوالفتح خان نیز حاکم اصفهان شد. بعد از این پیمان کریم خان عازم فتح نواحی غربی ایران شد. هنگامی که وی مشغول فتوحات بود، اختلافاتی بین دو خان بختیاری ایجاد شد و ابدال خان برادرزاده علیمردان خان، ابوالفتح خان حاکم اصفهان را مقتول نمود، پس ازآن علیمردان
کریم خان بعد از اطلاع از موضوع در یک شورای مشورتی با سرداران خود تصمیم گرفت با علیمردان‌خان بجنگد. او با ۴۰٬۰۰۰ سپاهی به اصفهان حمله برد و شهر را تصرف کرد. علیمردان‌خان نیز که شیراز را تصرف و در آنجا مستقر شده بود بعد از اطلاع از این وقایع برای رویاروی با کریم خان زند به سوی اصفهان حرکت کرد. کریم خان زند نیز با سپاه خود راهی جنوب شد. در [[چهارمحال و بختیاری]] دو سپاه رو به روی هم صف آراستند. در آن نبرد، علیمردان خان مغلوب شد.<ref>رجبی، کریم خان زند و زمان او، ۲۰–۴۴.</ref> اما این جنگ پایانِ سلطنتِ کوتاهِ علیمردان خان نبود پس از این نبرد، علیمردان خان برای تهیه سپاه و تجدید قواه به [[کرمانشاه]] و سپس به مناطق بختیاری روانه شد، وی که توانسته بود در نبرد بعدی پیروز شود، اما در منطقه چهارمحال توسط محمد خان زند (نیروی نفوذی کریم خان) که ظاهراً از دست کریم خان زند فرار نموده و هم پیمان علیمردان خان شده بود، غافلگیرانه ترور شد. یکی دیگر از خوانین محمودصالح، '''ابدال خان''' برادرزاده و داماد علیمردان خان که هم عصر زندیه و اوایل تشکیل حکومت قاجاریه بود، علیه [[آقامحمدخان قاجار]] شورید و دعوی حکومت نمود؛ وی در ابتدا به پیروزیهایی دست یافت، و توانست گلپایگان و خوانسار را متصرف شود اما در جنگی که در منطقه عسگران بین بختیاریها به فرماندهی ابدال خان و سپاه اقامحمد خان قاجار، رخ داد، علی رغم دلاوریهای ابدال خان، به دلایلی چون اختلاف در سپاه بختیاری وتجهیزات نظامی وانبوه سپاه قاجار، ابدال خان کشته و پیروزی نصیب آقامحمدخان قاجارشد. ازدیگر تحرکات سیاسی سران طایفه محمودصالح درسطح ملی و در قرن گذشته، می‌توان به حضور پر رنگ مبارزان این طایفه در قیام مشروطه خواهان بختیاری به فرمانده‌ای علیقلی خان سرداراسعد که علیه استبداد محمدعلی شاه قاجار بپا خواستند، اشاره نمود و همچنین، قیام مسلحانه علیمردان خان (دوم) محمودصالح درسال ۱۳۰۸ بر علیه حکومت پهلوی که بعد از نبردهایی بین علیمردان خان بختیاری و قوای دولتی در چهارمحال و میانکوه بختیاری، سرانجام با وساطت برخی خوانین و سرهنگ صادق خان فرستاده رضاشاه، منجر به دستگیری و سپس اعدام علیمردان خان وچند تن از همراهانش به سال۱۳۱۳ ه. ش. در زندان قصرتهران شد، نام برد.
| |||